گفتگو با خورشید احمد (مسائل ایران و مواضع پاکستان)

‏‏گفتگو‏

‏‏زمان: 23 دی 1357 / 14 صفر 1399‏

‏‏مکان: پاریس، نوفل لوشاتو‏

‏‏موضوع: مسائل جاری نهضت اسلامی در ایران و مواضع ملت و دولت پاکستان‏

‏‏مخاطب: خورشید احمد‏‎[1]‎

‏‏ [‏‏خورشید احمد:‏

‏‏     در گذشتۀ نزدیک، ما در پاکستان با بحرانهای بزرگی روبه رو بودیم از جمله تقسیم پاکستان، مسئله‏‎ ‎‏بوتو، جنبش 77. در پاکستان به علت چنین وضعی و به خاطر هدفهای حرکت اسلامی، نظیر ایران، ما هم‏‎ ‎‏درصدد کسب قدرت سیاسی برآمدیم. اما به هر جهت به دولت ضیاءالحق ملحق شدیم. دربارۀ اوضاع‏‎ ‎‏ایران همیشه آن را با علاقه دنبال کرده ایم. در جراید خود، اخبار حرکت اسلامی ایران را منتشر‏‎ ‎‏ساخته ایم. و بارها مورد اعتراض شدید مقامات ایرانی قرار گرفته ایم و دولت پاکستان به همین مناسبت‏‎ ‎‏به کرّات ما را و جراید ما را تحت فشار قرار داده است. ‏

‏‏     شرکت ما در دولت به قصد اعمال نفوذ می باشد. در مورد سفر ضیاءالحق به ایران ما نفوذمان را به‏‎ ‎‏کار بردیم. تعهد اصلی ما دربارۀ مردم و دربارۀ اسلام بوده است. تقویت هر جنبشی و حرکتی برای ملت‏‎ ‎‏و اسلام خواهد بود. چیزی که مورد توافق اسلام و مردم نباشد، تصویب نخواهیم کرد. ‏

‏‏     جماعت اسلامی پاکستان در کنار مردم ایران که اسلام را می خواهند قرار دارد. رابطۀ دولت پاکستان‏‎ ‎‏با ایران وضع بسیار بدی دارد. اشخاصی که وابسته به هیأت حاکمه هستند هر تغییری که مشاهده کنند،‏‎ ‎‏نگران می شوند. پشتیبانی ما از حرکت اسلامی ایران در سطح افکار عمومی از طریق بیانات و‏‎ ‎‏سخنرانیها، مطبوعات، تظاهراتِ حمایت کنندۀ دانشجویان مسلمان انجام می گیرد. به طور خصوصی‏‎ ‎‏هم هر قدر توانسته ایم حمایت کرده ایم با توجه به اوضاع پاکستان واقعاً چه انتظاری می توان داشت. در‏‎ ‎‏مواردی هم خیلی علنی و بی پروا از ایران حمایت کرده ایم. ما دفاعی از دولت پاکستان نمی کنیم. اما هر‏‎ ‎‏قدر توانسته ایم از انقلاب ایران حمایت کرده ایم. اما شما باید وضعیت دولت پاکستان و همچنین ادارات‏
‏‎

‎‏و وزارت امور خارجۀ آن را که از یک سنن خاصی تبعیت می کنند در نظر بگیرید. مسئله سوم اینکه به‏‎ ‎‏طور خصوصی ما سعی کرده ایم تا از جانب پاکستان، به طور رسمی و یا غیر رسمی، اقداماتی برای فهم‏‎ ‎‏بهتر جریان اسلامی و هم تفاهم بیشتر بین دولت پاکستان و جنبش اسلامی بشود.‏‏]‏

‏‎     ‎‏امام: همیشه ملتها، منهای دولتها ـ اگر تحت تأثیر دولتها نباشند ـ گرایشات صحیح‏‎ ‎‏دارند. ملتهای اسلامی، اگر دولتهایشان نبود، گرایش به اسلام داشتند و دارند و آنچه‏‎ ‎‏منحرف می کند ملتها را، حکومتها هستند. وقتی حکومت یک محیطی صحیح نباشد،‏‎ ‎‏کم کم محیط را تا یک حدودی به صورت خود در می آورد. اگر حکومتها عادل باشند،‏‎ ‎‏کم کم مردم را به صورت خودشان در می آورند. و ما می دانیم که ملت پاکستان با مقاصد‏‎ ‎‏ایران که انسانی و اسلامی است موافقند. و آنچه که مورد تأسف است، این است که‏‎ ‎‏رئیس جمهور آنجا پشتیبانی از یک جانی که تمام حیثیت اسلامی و ایرانیِ ملت را برده‏‎ ‎‏است، کرده است. ‏

‏‏     من می دانم کسانی که انسان هستند و حقیقتاً مسْلم هستند، خوشوقت نیستند. کسانی‏‎ ‎‏که قهراً فعالیت اسلامی دارند مثل «مودودی»‏‎[2]‎‏ راضی نیستند از این پشتیبانیهای دولت‏‎ ‎‏شما از شاه، در صورتی که شاه در دنیا بی آبروست، و مورد تنفر مردم است. و ما آنچه که‏‎ ‎‏از ملت می خواهیم در مجامع عمومی، بعد از دعای به ایران که تحت فشار‏‎ ‎‏است،‏‏[‏‏این است که‏‏]‏‏ از نظام شاه و جنایاتی که نموده و می کند پرده بردارند. مطبوعات‏‎ ‎‏اروپایی پر است از این مسائل ایران در حالی که کمی از اخبارش در آنجا ‏‏[‏‏پاکستان‏‏]‏‎ ‎‏است. در مطبوعات ایران با وجود کنترل دولت بعضی امور پاکستان را ذکر می کنند.‏

‏‏     مسائل ایران را، از ایران دریافت کنید که چه ظلمی به ما می شود و چه گذشته است.‏‎ ‎‏پنجاه سال است که ملت ما زیر فشار این پدر و پسر‏‎[3]‎‏ جان می کَنند. و دولتهای قوی‏‎ ‎‏پشتیبانی می کنند و کرده اند. از جمیع جوانب فشار وارد آمده است. نه مطبوعاتِ آزاد‏‎ ‎‏داریم، نه مجلس ملی، نه یک دولت که پشتیبان ملت باشد در این پنجاه سال، مگر بسیار‏
‏‎

‎‏نادر. اینها کوشش کرده اند، شاه کرده است، که ملتها را عقب نگه دارد. نیروی انسانی ما را‏‎ ‎‏به هدر بدهد. کوشش دارد قدرتهای بزرگ را بر ما مسلط کند، مخازن ما را به اجانب‏‎ ‎‏بدهد. به دشمنان اسلام، مثل اسرائیل، که بر ضد اسلام و مسلمین قیام کرده است، نفت‏‎ ‎‏می دهد. کوشش کرده است که حیثیت ملی ما را به باد بدهد، کوشش کرده است که‏‎ ‎‏احکام اسلام را یکی بعد از دیگری زیر پا بگذارد. اگر فرصت پیدا کند ـ که نخواهد کرد ـ‏‎ ‎‏به اسلام لطمه ای خواهد زد که به اسم بماند! تاریخ ارجمند اسلام را به ‏‏[‏‏تاریخ‏‏]‏‏ زرتشتیها‏‎ ‎‏تغییر داد و فشار ملت موجب شد که دست بردارد. ‏

‏‏     مصیبتهای ایران یکی ـ دوتا نیست که ذکر شوند، تاریخ آنها را مورخین ضبط‏‎ ‎‏می کنند، نسلهای بعدی متوجه مصیبتهای ما می شوند. لکن امروز ملت ایران بیدار شده‏‎ ‎‏است و یکسره در تمام شهرها و قرا و قصبات دست به تظاهرات زده است، یکدل و‏‎ ‎‏یکجهت سلطنت پهلوی و شاهنشاهی را سلب و محکوم کرده است، و حکومت عدل‏‎ ‎‏اسلامی را می خواهد. و ما هم به دنبال ملت این مقاصد را داریم و داشته ایم و از شما هم‏‎ ‎‏می خواهیم به ما کمک کنید. کمکهای تبلیغاتی و تظاهراتی که آنجا امکان دارد. در‏‎ ‎‏مساجد آنجا ذکر مصیبتهای ایران بشود، در محافل ذکر جرایم دولت ایران بشود، آنقدر‏‎ ‎‏کشتار شده است که نمی توانیم مطلع شویم تعداد را، که منعکس کنیم. قبرستانها آباد و‏‎ ‎‏خانه هایمان خراب شده. ‏

‏‏     از خداوند خواستاریم به این ملت و همۀ ملتهای اسلامی رحمت کند. و همۀ ما را از‏‎ ‎‏ستم و ظلم و استعمار خارج کند.‏

‏‏[‏‏خورشید احمد: ما پاکستانی ها با شما هستیم. حاضر به مبارزۀ شانه به شانه در کنار شما هستیم. در بسیج‏‎ ‎‏و ساختن افکار عمومی و حرکت سیاسی اطمینان می دهم که دولت را تحت حداکثر فشار لازم قرار‏‎ ‎‏بدهیم که پشتیبانی گذشته، از رژیم شاه دیگر نشود. ‏

‏‏     آیا به طور خاص کار دیگری می توان کرد که پیشنهاد گردد و ما عمل نماییم، به منظور بسط عملیات‏‎ ‎‏بیشتر؟ در طی دو ماه گذشته، هیأت حاکمه اکثراً انقلاب ایران را تقویت می کند و به هیچ وجه احساسی‏‎ ‎‏نسبت به شاه ندارد. «ضیاء» خودش آدم بدی نیست، تحت تأثیر قرار گرفته است. اگر ما خوب عمل‏
‏‎

‎‏کنیم اشکالی در دولت نخواهیم داشت.‏‏]‏

‏‎     ‎‏امام: بعد از اظهار تشکر، وظیفۀ مسلمین معاونت با هم است؛ وظیفۀ الهی است.‏‎ ‎‏رسالت است که با هم، هم صدا باشیم و اگر مسلمین با هم بودند ممکن نبود اجانب مسلط‏‎ ‎‏شوند. تماماً از تفرقۀ مسلمین است. ‏

‏‏     خداوند مسلمین را بیدار کند تا به وظایف اسلامی عمل کنند تا وحدت حفظ شود، تا‏‎ ‎‏در مقابل اجانب ایستادگی و قیام کنند و دست آنها از منابع و ثروت و ذخایر قطع شود.‏‎ ‎‏خداوند توفیق بدهد.‏

‏‎ ‎

‏‎

‎