((سینما مجموعهای است از تمامی عناصر هنری، از همة هنرها)).
منظور این نیست که اعتبار سینما از سایر هنرها بالاتر است و این جمله هیچ دلیلی بر برتری سینما به سایر هنرها نیست. صحبت از وسعت
و گستردگی عرصهای است که بیشتر از یک قرن عالم را تحت تأثیر خود قرار داده است.
گستردگی سینما در اجزا و عناصر نیز به همین گونه است. نگاه بصری
سینما به عالم باعث میشود که عناصر تصویر بیشتر به چشم بیاید و
سینماگر مجبور به استفاده از جزئیات بیشتری در قاب تصویر است.
چون ستون حاضر به آتش اختصاص دارد، تلاش کردهایم که تا حدی از
رابطةسینما و آتش صحبت کنیم.
گاهی اوقات کاراکترهایی در سینما مطرح میشوند
که ورای یک کاراکتر و جزء سادة یک صحنه
عمل میکنند و نقش کاملاً کارکردی و خلاق
دارند.
از عناصری که این توانایی را به طور بالقوه
دارند، آتش است. در بسیاری از فیلمهایی
که در آنها آتش حضور دارد، نباید آن را فقط
جزئی از صحنه به حساب آورد بلکه باید نقشی
عملکردی برای آن در نظر گرفت و آن را عضو
فعال صحنه به حساب آورد. البته در صورتی
که دور آتش چرخیدن
مراسم ازدواج در
بالیوود و انفجارهای
آنچنانی هالیوودی
برای میخکوب کردن
مخاطب را حذف کنیم.
تعداد فیلم هایی که
در آن ها آتش محور
داستان است، بسیار
کم است. از این دست
می توان فیلم
((آتش نشان))،
ازژانر حادثهای
هالیوود و برخی
فیلمهای دیگر را مثال زد. آتش در سینما بیشتر نقشی جانبی ایفا
میکند، اما با قابلیت تعامل با سایر اجزاء فیلم. به طور مثال در فیلم
((بربادرفته)) پرشکوهترین صحنه فیلم در پس زمینهای از آتش اتفاق
میافتد
زمانی که جنگ جنوبیها و شمالیها به شهر رسید و ((رت باتلر)) تلاش
میکند تا ((اسکارلت)) و ((ملانی)) را از شهر خارج کند. تمام شهر در حال سوختن است. در این صحنه آتش یعنی خارج شدن زندگی از تعادل. یعنی از بین رفتن تلاش چند سالة اسکارلت، یعنی آغاز از نقطة صفر.
فیلم دیگری که آتش در آن نقش ایفا میکند، فیلم ((دود مقدس))
است. به کارگردانی ((جین کمپیون)) و بازی کم نظیر ((کیت وینسلت)) و ((هاروی گیتل)). لحظهای که ((سو ساری)) هندی خود را آتش
میزند، مخاطب پی میبرد که او به طور کامل در عقاید خود دچار تحول
شده است.
به همین ترتیب فیلم ((فرانسیس ولئا)) اثر ((آلن کاوالید)) در صحنه
آتش زدن صندوق پست.
فیلمهای ایرانی نیز از این قاعده مستثنا نیستند. یکی از مطرحترین
فیلمهایی که درسالهای اخیر به آتش نقش کلیدی داده است، فیلم
((عروس آتش)) ساخته ((خسرو سینایی)) است. از نظر زمانی آتش تنها
در یک دقیقه پایانی فیلم نقش دارد، اما در حقیقت تمام ناگفتههای
فیلم را باید در آن جستجو کرد. آتشی که از ابتدا در زندگی دو شخصیت
اصلی فیلم جاریست؛ آتشی که از تعصبات و رسوم نادرست آدمهای فیلم
زبانه میکشد و آتشی که جوانی و آرزوهای پیرزن را ذره ذره سوزانده
است. تمام این ها یک تراژدی را رقم میزند که فصل پایانی، جز آتش
نمیتواند داشته باشد.
به هر ترتیب آتش اثری تاریخی و جاودانه در سینمای دنیا داشته و
دارد و میتوان آن را به عنوان یک کاراکتر بسیار برجسته و قابل طرح و
تفکر جدی گرفت.
رضا جوانی
آتش، کاراکتر خلاق سینمای اکشن
[[page 21]]
انتهای پیام /*