مجله نوجوان 55 صفحه 30

سبد عمری به پای کفش کفشی به پای عمر نوشته:آلیس فرامپوتون ترجمه: محسن رخش خورشید "سونجاباتا" با وجود سن و سال زیادش، سرحال و سرزنده است. او پیرزن منظم و آراسته ای است و از میهمانانش و از کسانی که از سراسر دنیا به دیدارش میایند به گرمی استقبال میکند. او مدیر بزرگترین موزه کفش دنیا است. "باتا" برای به دست آوردن چیزهایی که می خواهد، پشتکار خوبی دارد خودش میگوید در زندگیش هر چیزی را که خواسته، به دست آورده و این برایش تبدیل به عادت شده است. او پنجاه سال از عمرش را صرف جمع آوری کفشهای مختلف کرده است. به عقیده او، کفشها در مورد صاحبانشان حرفهای جالبی میزنند. در سال 1992 به تنهای یو با یک هواپیمای تک موتوره به یکی از جزایر نیمه متروک و اقیانوس آرام سفر کرد تا با پیرزنی که از پوست فک کفش میدوخت، دیدار کند و حاضر شد برای خریدن یکی از کفشهای او، مبلغ بالایی را بپردازد. این سفر به گفته خودش در مقایسه با بقیه سفرهایش خیلی معمولی است. او طی پنجاه سال، به جاهای مختلف دنیا سفر کرد و بعد از جمع آوری هزاران کفش، در سال 1995 بزرگترین موزه کفش دنیا را در تورنتوی کانادا افتتاح کرد. ساختمان موزه از دور شبیه به جعبه کفش است و برای ساختنش هشت میلیون دلار هزینه کردهاند. در این موزه 10 هزار کفش به نمایش گذاشته شده است. قدیمیترین کفش متعلق به 4500 سال پیش است. "سونجاباتا" در مورد چگونگی علاقمند شدنش به این موضوع میگوید:" من با یک کفاش ازدواج کردم." همسر او "توماس باتا" اهل چکسلواکی است و پیشه اجدادیشان کفاشی بوده است. در سال 1929 و با بالا گرفتن جنگ جهانی ، به کانادا مهاجرت کردند و کارگاه کفشسازیشان ویران شد. توماس و سونجا در سال1946 ازدواج کردند. در آن زمان توماس به فکر از سرگرفتن شغل پدریاش بود و سونجا معماری می خواند. توماس، مدتی بعد از ازدواجشان، کارگاه کفاشیاش را راهاندازی کرد واز همان زمان فکر جمعآوری جالبترین کفشهای دنیا به ذهن سونجا رسید. موزه کفش باتا، سه طبقه است و در هر طبقه کفشهای قرنهای مختلف رادستهبندی کردهاند و به نمایش گذاشتهاند. سونجا میگوید:" مردم وقتی وارد موزه می شوند ، کنجکاوند و پیش خودشان فکر می کنند که این موزه چه جور جایی است. ولی همه در زمان خروج ، هیجان زدهاند و راضی به نظر می رسند. من دقیقا همین هدف راداشتم." انسان از هزاران سال پیش برای محافظت کردن از پاهایش، به فکر استفاده از مفش افتاد. کفشهای اولیه از برگ و ساقه و ریشههای گیاهان ساخته میشد. قدیمیترین کفشی که از روزگاران باستان پیدا شده، در پای مرد یخی 5300 ساله بود. انسانهای عصر باستان، بعد از استفاده از کفشهای کم دوام ساخته شده از برگ، به فکر تهیه کفشهای بادوام تر و راحتتر افتادند و از پوست حیوانات استفاده کردند. کفاشی یکی از قدیمیترین مشاغل دنیا است. کفش از اولین باری که به وجود آمد تا به امروز تغییرات زیادی کرده است. امروز برای تهیه کفش دیگر به دستهای ماهر و ورزیده احتیاجی نیست. همه چیز به دستگاه های خودکار سپرده شده است.