قنوت
مسأله 1 ـ قنوت در نمازهای واجب یومیه مستحب است و در نمازهایی که باید بلند خوانده شود، مستحب مؤکّد است، بلکه احتیاط (مستحب) آن است که قنوت در این گونه نمازها ترک نشود. و جای قنوت، پیش از رکوع رکعت دوم بعد از فراغ از قرائت است و
[[page 204]]اگر قنوت را فراموش کند، بعد از سر برداشتن از رکوع، آن را انجام می دهد، سپس به سجده می رود و اگر در این حال (بعد از سر برداشتن از رکوع) یادش نیامد و در مراحل بعدی نماز (مثلاً قبل از سجده رفتن) یادش آمد دیگر نباید قنوت را به جا آورد تا آن که از نماز فارغ شود و بعد از نماز آن را به جا آورد، و اگر یادش نیامد مگر بعد از نماز، هر وقت یادش آمد آن را به جا می آورد، اگرچه زمان طولانی گذشته باشد. و اگر عمداً قنوت را (در جای خود) به جا نیاورد، بعد از گذشتن از محل آن، نباید آن را به جا آورد. و قنوت در هر یک از نمازهای مستحبی دو رکعتی هم، در همان محلی که ذکر شد، حتی در نافلۀ شفع بنابر اقوی مستحب است، و بهتر آن است که قنوت را در نماز شفع به قصد رجاء انجام دهد و قنوت در نماز وتر مستحب مؤکّد است و جای آن (در نماز وتر) همان است که دانستی؛ قبل از رکوع و بعد از قرائت.
مسأله 2 ـ در قنوت، گفتن چیز خاصی لازم نیست، بلکه هر مقدار از دعا و ذکر که میسّر شود کفایت می کند، بلکه گفتن یک مرتبه«بسم الله الرحمن الرحیم»، بلکه گفتن سه مرتبه یا پنج مرتبه «سبحان الله » کافی است، همان طور که صلوات فرستادن بر پیغمبر وآل او صلی الله علیه و آله وسلمکفایت می کند و بهترین چیز، دعاهایی است که از معصوم علیه السلام رسیده، بلکه و دعاهایی که در قرآن کریم است. و بلند خواندن قنوت مستحب است؛ چه نمازی باشد که باید بلند خوانده شود و چه نمازی که باید آهسته خوانده شود، خواه امام جماعت باشد و خواه فرادا نماز بخواند و بلکه خواه مأموم باشد به شرط این که امام جماعت صدایش را نشنود.
مسأله 3 ـ بالا بردن دست ها در قنوت معتبر نمی باشد؛ هرچند که (عدم اعتبار) خالی از اشکال نیست، بنا بر این احتیاط (مستحب) آن است که آن را (بلند کردن دست ها) ترک ننماید.
مسأله 4 ـ غلط خواندن دعا ـ چه از نظر ماده و اصل کلمه و چه از نظر اعراب کلمه ـ در قنوت و در غیر آن در صورتی که غلط فاحش یا تغییر دهندۀ معنا نباشد جایز است و همچنین است ذکرهای مستحبی نماز و احتیاط (مستحب) آن است که دعا و ذکر غلط را
[[page 205]]به کلّی ترک نماید، اما ذکرهای واجب به جز عربی صحیح، در آن ها، جایز نیست.
[[page 206]]