ابعاد و جوانب نهضت امام حسین(ع)
سید مرتضی میلانی
انقلاب امام حسین(ع) دارای ابعاد جنبه های فراوان است که همه سرشار از دلیری و حماسه، ایثار و فداکاری و ارزشهای الهی است.
انقلاب امام حسین(ع) آموزگار سربلندو همیشگی نسلهاست که درسهای ثابت و جاویدانی از رسالتهای الهی را در خود دارد. ما قادر به شناخت و درک فراگیر همۀ ابعاد این انقلاب مبارک و توانا نیستیم و به این جهت تنها به جنبه ای از جوانب آن به مقدار توان، بسنده می کنیم و آن درسهای اجتماعی این قیام است.
در تفسیر حرکت امام حسین(ع)، در بعد اجتماعی آن، اختلاف نظر وجود دارد. دو تفسیر بر خطا از سوی مستشرقین و برخی از مسلمانان در این زمینه مطرح شده است که دارای اغراض منحرف سیاسی از ناحیه حاکمان ستمگر می باشد:
تفسیر اول: تفسیر قبیله ای است. در این تفسیر قیام امام حسین(ع) چیزی جز حلقه ای از حلقه های نزاع و درگیری تاریخی میان قبیلۀ بنی هاشم و قبیلۀ بنی امیه نیست. تفسیر دوم: تفسیر شخصی است. این تفسیر قیام امام حسین(ع) را نشأت گرفته از انگیزه های شخصی می داند.
نظریات اسلامی مطرح شده در تحلیل نهضت امام حسین(ع) در دو دسته عمده جایگیرند:
1 - تفسیر غیبی: این تفسیر انگیزه های قیام را برمبنای عوامر عالم غیب می داند، که امام حسین(ع) به عنوان تکلیف الهی مأمور به انجام آن بوده است.
2 - نظریه سیاسی بودن قیام امام(ع) : بنابراین تفسیر، حرکت امام(ع) دارای تبیین
[[page 139]]عقلانی و اجتماعی و قابل فهم همگان بوده و به هدف برپایی عدالت و حکومت عدل اسلامی صورت گرفته است. این اهداف سیاسی در انقلاب امام خمینی(س) نیز به چشم می خورد.
[[page 140]]