چهارم (از ملحقات): در کفّارۀ قتل است

‏‏چهارم (از ملحقات): در کفّارۀ قتل است‏

‏‏مسأله 1 ـ ‏‏در قتل مؤمن از روی عمد و ظلم کفّارۀ جمع واجب است؛ و این کفّاره عتق‏‎ ‎‏رقبه با روزۀ دو ماه پی در پی و اطعام شصت فقیر است.‏

‏‏مسأله 2 ـ ‏‏در قتل خطای محض و قتل خطای شبه عمد کفّارۀ مرتّبه (دارای ترتیب)‏‎ ‎‏واجب است، و آن عتق می باشد، پس اگر عاجز باشد، روزۀ دو ماه پی در پی و اگر عاجز‏‎ ‎‏شود، اطعام شصت فقیر می باشد.‏

‏
‏‎[[page 643]]‎‏مسأله 3 ـ ‏‏وقتی کفّاره واجب است که قتل به مباشرت او باشد، به طوری که بدون‏‎ ‎‏تأویل، به او منسوب باشد، نه به تسبیب او، مانند این که اگر سنگی را بیندازد یا چاهی را‏‎ ‎‏بکند یا میخی را در راه مسلمین به زمین بکوبد آنگاه کسی به او بخورد و هلاک شود پس‏‎ ‎‏در آن ـ همان طور که گذشت ـ ضمان ثابت است و کفّاره در آن نمی باشد.‏

‏‏مسأله 4 ـ ‏‏کفّاره به واسطۀ قتل مسلمان واجب می شود؛ چه مرد باشد یا زن، چه بچه یا‏‎ ‎‏دیوانه ای که محکوم به اسلامند، بلکه به واسطۀ قتل جنین در صورتی که روح در او دمیده‏‎ ‎‏شده باشد.‏

‏‏مسأله 5 ـ ‏‏کفّاره به واسطۀ قتل کافر واجب نیست؛ چه حربی باشد یا ذمّی یا معاهد، از‏‎ ‎‏روی عمد باشد یا نه.‏

‏‏مسأله 6 ـ ‏‏اگر گروهی در قتل یک نفر شرکت کنند، چه از روی عمد باشد یا خطا، بر هر‏‎ ‎‏یک از آن ها کفّاره واجب می باشد.‏

‏‏مسأله 7 ـ ‏‏اگر شخصی او را به قتل دستور دهد پس او را به قتل برساند، کفّاره بر قاتل‏‎ ‎‏واجب است. و اگر عامد دیه را ادا کند یا به کمتر یا بیشتر مصالحه نماید یا از آن عفو شود،‏‎ ‎‏کفّاره ساقط نمی شود.‏

‏‏مسأله 8 ـ ‏‏اگر قاتل خودش را تسلیم نماید پس به جهت قصاص کشته شود آیا کفّاره‏‎ ‎‏در مال او واجب می شود؟ دو وجه است که اوجه آن ها عدم وجوب کفّاره می باشد. و در‏‎ ‎‏کتاب کفّارات آنچه را که به این مقام تعلق دارد، ذکر کرده ایم.‏

‏‎ ‎

‏‎[[page 644]]‎