دار التبلیغ اسلامی
زمانی که آقای شریعتمداری خواست «دار التبلیغ» را تأسیس کند، ساختمان مهمانخانه ارم را که در آن وقت مجللترین ساختمان در شهر قم بود، به مبلغ زیادی خریداری کرد. از این جهت بعضی اعتراضهایی نیز به ایشان شد که چرا این همه هزینه صرف این کار میشود. وقتی دار التبلیغ آغاز به کار کرد، چون در ظاهر تحت نظر مرجع اداره میشد، با دار الترویج فرق زیادی داشت و از این رو مورد استقبال قرار گرفت. تعداد زیادی از فضلای حوزه در آنجا ثبت نام کردند و مشغول تحصیل و آموزش شدند. بعضی اساتید درس خوانده و سرشناس نیز در آنجا تدریس میکردند. در آن زمان مرجعیت آقای شریعتمداری در ظاهر جلوتر از حضرت امام بود و در بعضی جاها نفوذ بیشتری داشت. ایشان
[[page 338]]بعضی از اساتید دانشگاه را به دار التبلیغ آورد. حتی افرادی مثل شیخ محمد جواد مغنیه را از لبنان به قم دعوت کرد؛ او آمد و مدتی در دار التبلیغ تدریس کرد. آقای شریعتمداری در تأسیس و ادامه کار دار التبلیغ خیلی جدی بود و بیشتر از حوزه در این مرکز سرمایهگذاری میکرد.
مرحوم حاج آقا مجتبی عراقی از طرف ایشان، مدیریت دار التبلیغ را بر عهده داشت؛ چنان که مدتی هم مدیر کتابخانه مدرسه فیضیه شد. او آدم فعالی هست و یک حالت تقدس هم دارد. یک روز در جلوی دار التبلیغ (چهار راه بیمارستان) با هم مواجه شدیم، پس از سلام و احوالپرسی، فرمود: من به دار التبلیغ میروم، تشریف بیاورید به داخل برویم و چند لحظهای با هم بنشینیم، قبول کردم. با هم وارد دار التبلیغ شدیم و این اولین و آخرین ورود من به این ساختمان شد، حتی پس از پیروزی انقلاب هم به آنجا نرفتم. داخل ساختمان و اتاقهایش را نیز ندیدم، چون تابستان بود، رفتیم داخل حیاط و کنار باغچهای نشستیم شاید حدود نیم ساعتی با هم صحبت کردیم. آقای عراقی میگفت: در حوزه مشکلات زیادی داریم، هر چه به ایشان مراجعه میکنیم، چندان اهمیتی نمیدهند، فقط میفرمایند: مسأله مهم در نظر من تقویت دار التبلیغ است. از نظر صرف بودجه، اینجا را در اولویت قرار میدهند. آقای عراقی میگفت: برای طلاب جدیدی که وارد حوزه میشدند، پیشنهاد کردیم که به اینها هم شهریه بدهیم، چون سایر آقایان هم دادند ولی آقای شریعتمداری قبول نمیکند و میفرماید: ما بودجهای بیشتر از تأمین دار التبلیغ نداریم و شهریه عمومی را هم به سختی تأمین میکنیم.
ولی به هر حال دار التبلیغ بر خلاف دار الترویج زیر نظر یک مرجع
[[page 339]]اداره میشد. آقای شریعتمداری پول خوبی هم داشت و امکانات خوبی در اختیار محصلان و مدرسان آنجا قرار میداد.
اما این که بگوییم این مرکز زیر نظر رژیم بود یا دست نشانده آنها بود و یا به اذن و اجازه و توصیه آنها تأسیس شده است، حرف درستی نیست و اثبات این مسأله خیلی مشکل است؛ البته رژیم از این حرکت خوشش آمد و از آن بهرهبرداری کردند و تا حدودی توانستند فضای انقلابی و مبارزاتی حوزه را به فضای تحصیل و تحقیق مبدّل کنند و در این مورد نقش دار التبلیغ بسیار کارساز شد، به همین سبب حضرت امام، از اول مخالف تأسیس و فعالیت این مرکز بود.
[[page 340]]