حقوق مردم در حکومت
تعیین نوع حکومت حقّ هر ملت
از حقوق اولیۀ هر ملتی است که باید سرنوشت و تعیین شکل و نوع حکومت خود را در دست داشته باشد. طبیعی است که چون ملت ایران بیش از نود درصد مسلمانند، باید این حکومت بر پایه های موازین و قاعدۀ اسلامی بنا شود.(901)
16 / 8 / 57
* * *
تعیین نوع حکومت حقّ هر ملت
طرز حکومت با رفراندم تعیین می شود.(902)
13 / 8 / 57
* * *
رعایت حقوق همگان در اسلام و قانون اساسی
حقوق همۀ افراد، چه برادرهای اهل سنت و چه برادرهای اهل تشیع و چه آنهایی که اقلیت مذهبی رسمی دارند، حقوق آنها همه هم در قانون اساسی ملحوظ شده است و هم اسلام برای همۀ آنها حقوق قائل است و با عدل اسلامی رفتار می کند.(903)
24 / 1 / 60
* * *
حق دفاع از حقوق صنفی
کارگران محروم و متدین ایران که اکثر آنان همان کشاورزان و زارعین فقیر و گرسنۀ سابقند، حق دارند برای به دست آوردن حقوق حقۀ خود، به مبارزۀ ملت از هر طریق ممکن و مشروع بپردازند. و در جمهوری اسلامی، به آنها حق داده می شود که به هر شکل ممکن به دور هم جمع شوند و مسائل و مشکلات خود را بررسی کنند و در
[[page 684]]
نتیجه، دولت را در جریان مسائل خود قرار دهند و نیز از حقوق صنفی خود دفاع کنند.(904)
8 / 9 / 57
* * *
برابری حقوق همۀ اقوام
به مردم شریف کردستان اعلام می کنم که شما را برادر و برابر خود می دانیم، و از حقوقی برابر با سایر برادران ایرانی تان در هر کجا که باشید، برخوردار خواهید شد. و در جمهوری اسلامی هیچ فرقی بین ترک، کرد و لُر و عرب و فارس و بلوچ نمی باشد.(905)
31 / 5 / 58
* * *
احترام به پیروان ادیان رسمی
شما این مطلب را باید بدانید که دولت اسلامی اگر به وظایف اسلامی عمل کند، برای همۀ قشرها، برای همۀ دینهایی که رسمی هستند در ایران، برای همۀ اینها احترام قائل است، برای همۀ اینها؛ همانطوری که برای سایر قشرهای ملت مسلمان احترام قائل است، برای آنها هم قائل است و این نیست جز اینکه اسلام اینطور است.
شما در تاریخ شاید دیده باشید که وقتی که لشکر معاویه آمد و چند نفر را چه کرد و یکی از زنهای اهل مذاهب رسمی را، آن، خلخال را از پایش درآورد، حضرت امیر که [رئیس] حکومت آنوقت بود ـ به حسب نقل ـ فرموده است که شنیدم خلخال از پای یک کسی که با اسلام است و تابع اسلام است درآورده اند و اگر کسی در این امر بمیرد، این را نباید ملامت کرد. اینطور پشتیبان است.(906)
27 / 8 / 61
* * *
[[page 685]]
حقّ دفاع و شکایت برای همه
اگر به کسی چه از دولتیها یا دیگران، تهمتی زده شد، حق شکایت به قوۀ قضاییه را دارد تا رسیدگی شود و مجرم تعقیب و تعزیر شود. و اگر به یک وزارتخانه یا بنگاه تهمت زده شد حق دفاع با وزیر و رئیس بنگاه است و حق شکایت دارند و قوه قضاییه تعقیب خواهد کرد. و بالجمله با هر ترتیب ممکن باید از این اعمال غیر اسلامی جلوگیری شود.(907)
7 / 3 / 63
* * *
حق برخورداری از حقوق اجتماعی
دیگر اینکه هر ایرانی حق دارد که مانند همۀ افراد از حقوق اجتماعی برخوردار باشد. مسلمان یا مسیحی و یا یهودی و یا مذهب دیگر فرقی ندارد.(908)
24 / 8 / 57
* * *
رعایت حق آسایش مردم
حرمت آزار مسلمانان
گاهی می شود که کارهای به ظاهر اسلامی، لکن با بی توجهی و خلاف اسلام واقع می شود. فی المَثَل، اشخاصی می خواهند خدمت بکنند، پاسدارها می خواهند خدمت بکنند، پلیس می خواهد خدمت بکند و قصدش هم خدمت است، لکن گاهی در کیفیت عمل طوری می شود که معصیت می شود؛ مثلاً، من از این کارهای جزئی، خرده کاری ها شروع می کنم؛ مثلاً، می خواهند در کمیته ها، در جاهایی که برای بسیج مهیا هستند، می خواهند اینها خدمت بکنند، لکن گاهی همینهایی که می خواهند خدمت بکنند، یک کارهایی انجام می دهند که با موازین اسلامی درست در نمی آید؛ مثل اینکه نصف شبها شروع می کنند به فریاد و شعار دادن و دعا خواندن و تکبیر گفتن، در صورتی که
[[page 686]]
همسایه ها هستند و ناراحت می شوند، مریضها هستند، معلولین هستند، بیمارستانها هست و اینها رنج می برند، و شما یک چیزی را که می خواهید عبادت باشد، معصیت کبیره می شود. اگر در سحر ـ فرض بکنید ـ یک عده ای بخواهند دعای وحدت بخوانند، خوب، می شود در داخل منزل خودشان، در داخل آن محلی که هستند، در آن داخل، خودشان بخوانند. برای خدا می خواهند بخوانند و بلندگو اگر دارند، بلندگو را در داخل بگذارند که صدا بیرون نیاید.
گاهی پیش من اشخاصی می آیند و شکایت می کنند که تمام آرامش ما را بعضی از این گروهها به هم می زنند و حتی ما خواب نداریم. شما می خواهید یک کار عبادی بکنید، می خواهید تظاهرات کنید، می خواهید چه بکنید، تبلیغ کنید، دعا بخوانید شما، دعا بین خودتان و خداست. فرضاً بخواهید یک اجتماعی باشد که در آن اجتماع، دعا خوانده بشود، اینجا نباید بلندگوهای بزرگ را؛ پر قوّه را بیرون بگذارند و تمام افرادی که در این محله هستند یا محله های دور هستند، رنج ببرند از این کار. اینها معصیت کبیره است که الآن که متوجه شدید، دیگر عذر ندارید. اذیت مسلم و آزار مؤمنین از بزرگترین گناهان کبیره است.(909)
17 / 5 / 61
* * *
[[page 687]]