فصل ششم: مراجع، علما و نقش آنان در انقلاب اسلامی

تلاش در جهت حفظ اتحاد مراجع

کد : 145931 | تاریخ : 18/12/1395

تلاش در جهت حفظ اتحاد مراجع

‏از آنجا که وحدت و هماهنگی مراجع عالیقدر در تداوم مبارزه و حضور مردم نقش مؤثر‏‎ ‎‏و تعیین کننده ای داشت، ضروری بود که این اتحاد و همدلی بین مراجع و حضرت امام‏‎ ‎‏به عنوان رهبر انقلاب پایدار بماند تا امکان هر نوع سوء استفاده از سوی دشمن منتفی‏‎ ‎‏شود؛ به همین جهت سعی انقلابیون و طرفداران حضرت امام این بود که مراجع دائماً‏‎ ‎‏در صحنه مبارزه باشند و نسبت به اعمال و تحرکات دستگاه پهلوی ساکت و بی تفاوت‏‎ ‎‏نباشند چون حتی در صورت سکوت یکی از مراجع در برابر اعمال رژیم، دشمن با‏‎ ‎‏تبلیغات وسیع چنین وانمود می کرد که مسأله مخالفت امام خمینی با شاه و مبارزه ایشان‏‎ ‎‏با حکومت براساس نظر شخصی حضرت امام شکل گرفته و ارتباطی با مسائل دینی و‏‎ ‎‏اسلامی ندارد و الا فلان مرجع نیز می بایست برطبق وظیفه شرعی به مخالفت با رژیم‏‎ ‎‏برخیزد؛ لذا انقلابیون دوستدار حضرت امام همواره درصدد بودند که حضور مراجع‏‎ ‎‏در صحنه ولو به صورت کمرنگ حفظ شود و این بزرگان در برابر جنایاتی که رژیم‏‎ ‎‏مرتکب می شود لااقل بی تفاوت نباشند و به هر صورت که می توانند با انتشار اطلاعیه و‏‎ ‎‏یا سخنرانی و یا تعطیل کردن درس و یا گرفتن مجلس ختمی برای قربانیان جنایات رژیم‏‎ ‎‏اعلام موضع کنند و مخالفتشان را با اعمال جنایتکارانه رژیم به نوعی ابراز نمایند و‏‎ ‎‏بحمدالله از ابتدای قیام حضرت امام تا پیروزی انقلاب این وحدت و هماهنگی مراجع در‏‎ ‎‏بین خودشان و با حضرت امام کم و بیش وجود داشت. از جمله در جریان تبعید امام به‏‎ ‎‏ترکیه همه مراجع قم و حضرت آیت الله میلانی که در مشهد حضور داشت این اقدام‏‎ ‎‏رژیم را مورد انتقاد قرار دادند و بشدت محکوم نمودند. درخصوص حماسه 17 خرداد‏‎ ‎‏سال 54 نیز اگرچه در ابتدا به جهت تبلیغاتی که از سوی رژیم شده بود و این طلاب‏‎ ‎‏جوان و انقلابی به عنوان مشتی کمونیست به مراجع معرفی شده بودند، علما و مراجع‏‎ ‎‏تراز اول قم در تأیید حرکت طلاب اقدامی نکردند، منتها بعد از تلاش فضلای انقلابی و‏‎ ‎‏بیان واقعیت به وسیله طلاب برای مراجع، این بزرگواران ضمن تأیید این اقدام شجاعانه‏‎ ‎‏و انقلابی طلاب مدرسه فیضیه در حد توان سعی کردند که موجبات رهایی و تخفیف‏‎ ‎‏مجازات این جوانان دستگیر و زندانی شده را فراهم بیاورند که تا حد زیادی هم‏‎ ‎
‎[[page 189]]‎‏اقداماتشان تأثیرگذار بود. اقدامات مراجع بزرگوار در سالهای پیاپی مبارزه بخصوص‏‎ ‎‏به هنگام رحلت حاج آقا مصطفی و مراسم ختم و بزرگداشتی که از طرف آنها برای آن‏‎ ‎‏مرحوم برگزار شد، نقش بسیار زیادی در بیداری مردم و تحرک بخشیدن دوباره به آنها‏‎ ‎‏ایفا نمود.‏

‏     در قضیه توهین روزنامه ‏‏اطلاعات‏‏ به امام و تصمیم حدود دوازده نفر از مدرسین‏‎ ‎‏حوزه علمیه برای تعطیلی دروس به عنوان اعتراض به این عمل وقیحانه و موافقت‏‎ ‎‏مراجع بزرگوار قم با این تصمیم و تعطیلی دروس مراجع بزرگ قم از عوامل‏‎ ‎‏مهم شکل گیری قیام نوزدهم دی و شعله ور شدن آتش انقلاب بود که در پی اطلاع‏‎ ‎‏بازاریان از تعطیلی دروس مراجع، آنها نیز تصمیم گرفتند که بازار را تعطیل کنند و به‏‎ ‎‏جمع معترضین بپیوندند. با تعطیلی دروس حوزه، طلاب و فضلای حوزه علمیه قم‏‎ ‎‏به عنوان اعتراض و محکوم نمودن این عمل زشت رژیم به بیوت مراجع و جمعی از‏‎ ‎‏بزرگان‏‎[1]‎‏ رفتند و آن بزرگان نیز هر کدام به نحوی ضمن تأیید این حرکت طلاب و‏‎ ‎‏همدردی با آنها از حضرت امام تمجید و تجلیل کردند و عمل نابخردانه رژیم را‏‎ ‎‏نکوهش کردند که این هماهنگی و محکوم کردن قضیه از سوی قاطبه علما و مراجع برای‏‎ ‎‏رژیم خیلی گران تمام شد و در روند مبارزه نیز نقش زیادی داشت. بعد از راهپیمایی‏‎ ‎‏طلاب و فضلا و مردم انقلابی قم در نوزدهم دی و آن کشتاری که رژیم برای‏‎ ‎‏سرکوب قیام به راه انداخت، باز این مراجع بودند که هر یک به نوعی عمل رژیم را تقبیح‏‎ ‎‏و محکوم کردند. اگرچه آقای شریعتمداری این جنایت را به مأمورین نسبت داد و از‏‎ ‎‏اشاره به شاه به عنوان عامل اصلی این جنایات طفره می رفت ولی همین مقدار هم در‏‎ ‎‏نظر انقلابیون غنیمت شمرده می شد؛ چون در بین توده مردم به عنوان نشانه مخالفت‏‎ ‎‏ایشان با رژیم تلقی می شد بخصوص که آقای شریعتمداری طرفداران و مقلدان زیادی‏‎ ‎‏در نقاط مختلف ایران داشت و اعلام مخالفت ایشان با رژیم موجب می شد که‏‎ ‎‏طرفدارانش نیز در صف مبارزه قرار گیرند. به همین جهت همیشه سعی می شد که وجهۀ‏‎ ‎


‎[[page 190]]‎‏انقلابی ایشان مخدوش نشود. در همین راستا بعد از قیام 19 دیقم عده ای از طلاب‏‎ ‎‏حرکت قابل توجه و تأثیرگذاری را انجام دادند و به عنوان عرض تسلیت به بیوت مراجع‏‎ ‎‏از جمله مرحوم آقای گلپایگانی و آقای شریعتمداری رفتند. در دیدار با آقای‏‎ ‎‏شریعتمداری (که من حضور نداشتم و بعداً نوار را گوش کردم) ظاهراً ایشان مقداری‏‎ ‎‏متأثر می شود و گریه می کند که به وضوح به گوش می رسد و یک نفر هم می گوید که آقا‏‎ ‎‏ناراحت و متأثر است. این نوار توسط انقلابیون طرفدار حضرت امام در تبریز در سطح‏‎ ‎‏وسیعی پخش شد و در بین مقلدین ایشان در تبریز که زیاد هم بودند تأثیر خیلی خوبی بر‏‎ ‎‏جای گذاشت و همان طوری که می دانید گریه کردن یک مرجع تقلید در تحریک‏‎ ‎‏احساسات مقلدینش بخصوص در قشر عامه مردم خیلی مؤثر است؛ به همین جهت با‏‎ ‎‏پخش این نوار و آمادگی اکثریت مردم تبریز، زمینه مناسبی برای قیام بیست و نهم بهمن‏‎ ‎‏فراهم شد.‏

‎ ‎

‎[[page 191]]‎

  • . از جمله بزرگانی که طلاب در آن روز به خدمتشان می رسیدند مرحوم علامه طباطبایی و مرحوم آیت الله شیخ هاشم آملی بودند.

انتهای پیام /*