تحصیل ثروت و راه های مشروع آن
[سؤال 6880] 3408
بسمه تعالی 28 / 9 / 1358
پیشگاه مبارک امام معظم، ضمن عرض سلام و ارادت، به عرض عالی می رساند که این جانب از اهالی همدان هستم و زندگانی خود را از راه کشاورزی و دامداری می گذرانم. بعد از فوت مرحوم پدرم، چون علاقه مند بود که یکی از ما به شغل کشاورزی بپردازیم، در قطعه زمینی که به صورت ارث به من رسیده بود شروع به آبادانی و حفر چاه های عمیق و قنات و احداث باغ و یونجه کردم و از راه دامپروری و کشاورزی که تحصیلم نیز در این رشته است، قطعه زمین بلامصرف و لَمْ یزرع را که از بدو خلقت هیچ گونه اثری از کشت و زرع در آن نبوده، به صورت مزرعه ای آباد درآوردم و از این راه زندگی کرده ام چون فکر می کردم که پول حلالی به دست می آورم و در ضمن خدمتی نیز انجام می دهم.
در زمان طاغوت هم هرچه به من پیشنهاد کار و شغل و نمایندگی مجلس شورا نمودند، چون به طور کلی با دستگاه مخالف بودم، قبول نکردم. حالیه نمی دانم بعد از گذشت پنجاه سال چه کار باید بکنم، آیا باید در آخر عمر زندگی را به سختی بگذرانم، چون زمان استخدام من هم گذشته و هیچ دستگاهی مرا با این سن قبول نمی کند؟
[[page 644]]ضمناً تا به حال فکر می کردم که اگر درآمد ناچیزی دارم، ولی خدمت به خلق ممرّ حلال است. اما به طوری که معلوم می شود این راه اشکال داشته و مورد قبول شرع مقدس نیست. استدعا دارم برای من روشن فرمایید که آیا ممرّ اعاشه من تا به حال صحیح بوده یا نبوده؟ اگر صحیح است آیا می توانم کار و شغل خود را ادامه دهم یا خیر؟ والسلام علیکم
بسمه تعالی، اشتغال به کشاورزی و دامداری حلال، بلکه شرعاً مستحب است.
[سؤال 6881] ----> 861
4. آیا مالکیت در اسلام از لحاظ کمّ و مقدار حدی دارد؟
بسمه تعالی، حد کمّی ندارد، ولی اسباب حصول آن محدود است.
[سؤال 6882] ----> 861
5. آیا می توان اموال مشروع اشخاص را به عنوان این که سرمایه دار هستند بدون دلیل شرعی گرفت؟
بسمه تعالی، اموال مشروع کسی را فقط به عنوان این که زیاد است نمی گیرند.
[سؤال 6883] ----> 1718
3. اگر کاسبی که پیاده روی جلوی مغازه او وسیع است و مقداری از اجناس خود را بیرون بچیند به طوری که مردم به راحتی بتوانند عبور کنند جایز است یا خیر؟ و اگر جایز نیست آیا پولی که بدین صورت تحصیل می کند حرام است یا حلال؟
بسمه تعالی، اگر مخالف مقررات نباشد، اشکال ندارد.
[سؤال 6884] ----> 3791
2. شخصی حاصل کار گذشته اش مقداری پول بوده که آن را به عنوان بهای قطعه زمینی پرداخت کرده است، با توجه به این که در زمان معامله، خرید و فروش زمین
[[page 645]]تحریم نشده بوده؛ آیا دولت یا هر کس دیگر می تواند آن زمین را از صاحبش بگیرد و غصب کند؟ اگر این معامله حرام بوده، آیا شرعاً نباید قیمت زمین به هر صورت به صاحب فعلی مسترد بشود یا پرداخت گردد؟
بسمه تعالی، خرید و فروش، تحریم شرعی نشده است.
[سؤال 6885] ----> 5156
2. آیا تحصیل ثروت از راه حلال در اسلام حد معینی دارد؟
بسمه تعالی، حد آن تحصیل از راه حلال و مراعات وظایف شرعیه در مال است.
[[page 646]]