میقات ها و احکام آن
[سؤال 5663] 2757
بسمه تعالی
حضرت عالی می فرمایید به احتیاط واجب باید از خود مسجد شجره احرام بسته شود البته مسجد را توسعه داده اند فعلاً از همه محوطه داخل مسجد احرام جایز است یا باید از محل اصلی مسجد محرم شود؟
بسمه تعالی، احتیاط آنست که در محلی اصلی مسجد احرام ببندد اگرچه از مسجد مطلقاً جایز است.
[سؤال 5664] ----> 2822
2. مکانی که در توسعه مسجد شجره به آن اضافه شده آیا احرام در آن صحیح است یا خیر؟ و آیا مجموع ذوالحلیفه مکان احرام هست یا خیر؟
بسمه تعالی، احوط آنست که در مسجد سابق یا محاذی آن محرم شوند.
[سؤال 5665] ----> 2807
5. آیا در مسجد شجره و امثال آن ملاک همان مسجد قدیم است یا مقدار توسعه یافته هم در حکم مسجد شجره را دارد؟
بسمه تعالی، احوط اقتصار به مسجد اصلی و محاذات آن است.
[[page 83]][سؤال 5666] 2758
بسمه تعالی
1. محرم شدن برادران جانباز در مسجد شجره، گاهی به جهت کثرت جمعیت مشکل است. آیا می توانند بیرون مسجد محرم شوند؟
بسمه تعالی، نمی توانند در خارج مسجد محرم شوند.
2. جانبازانی که نمی توانند خود طواف کنند، آیا برای آن ها نایب بگیرند یا بدهند به عرب ها که روی سر، در تخته طواف دهند؟
بسمه تعالی، حتی الامکان باید خودشان ـ ولو با کمک غیر ـ طواف کنند و اگر ممکن نیست، آن ها را طواف دهند؛ ولی طواف دهنده باید حتی المقدور مراعات حدود طواف و مطاف را بنماید، الأقرب فالأقرب.
3. برای بعضی از جانبازان، طواف در داخل مطاف مشکل است. آیا می توانند در خارج مطاف طواف کنند یا نایب بگیرند؟
بسمه تعالی، با فرض عدم امکان طواف در حد ـ ولو در وقت خلوت ـ طواف در خارج حد، با مراعات اقرب فالأقرب صحیح است.
4. چون در عرفات، زیر چادرها هوا فوق العاده گرم است، آیا برای جانبازان، وقوف چند لحظه کافی است؟
بسمه تعالی، از واجب کفایت نمی کند و باید تا غروب بمانند. هرچند در صورت خروج حج صحیح است.
5. وقوف به مشعر برای جانبازان، تا صبح طاقت فرسا است. جناب عالی هم می فرمایید: به احتیاط واجب، قبل از نصف شب حرکت نکنند و حال آن که این هم به جهاتی برای آن ها مشکل است. آیا می شود با کمی توقف، در ماشین قصد وقوف کنند و سپس حرکت نمایند؟
بسمه تعالی، افراد جانباز مختلف هستند و هر کدام عذر دارند، به تکلیف معذور ـ که در مناسک ذکر شده است و در مسائل بعد هم گفته می شود ـ عمل کنند.
[سؤال 5667] 2759
بسمه تعالی
محضر مجاهد کبیر، حضرت آیت الله العظمی جناب آقای خمینی، دامت برکاته
[[page 84]]پس از عرض ارادت، این جانب عازم بیت الله الحرام هستم. لطفاً جواب مسائل ذیل را مرقوم فرمایید.
1. آیا از جحفه و یا از حدیبیه می شود محرم شد؟ و حضرت عالی اجازه می فرمایید یا نه؟
بسمه تعالی، کسانی که با هواپیما به جدّه می روند، باید به یکی از مواقیت مثل جحفه بروند و از آن جا محرم شوند. ولی اگر از مدینه می روند، باید از مسجد شجره محرم شوند. و حدیبیه میقات عمرۀ مفرده است، برای کسانی است که در مکه هستند.
[سؤال 5668]
2. چون که میقات برای این جانب و همراهانم مشخص نیست؛ آیا به گفتۀ بلد که می گوید این جا جحفه است، می شود محرم شد یا نه؟
بسمه تعالی، اگر از گفتۀ او اطمینان حاصل شود، مانع ندارد. والا باید به عرف محل مراجعه شود.
3. در صورت کثرت جمعیت؛ چون که مقام ابراهیم را عقب برده اند، آیا تا دیوار زمزم که پشت مقام قبلی است و تقریباً سی ذراع با بیت فاصله دارد، می شود طواف کرد یا نه؟
بسمه تعالی، در هر صورت، باید در حد تقریباً 5 / 26 ذراع طواف نمایند، بلی اگر ممکن نباشد، حتی در وقت خلوت، می توانند در خارج حد، با مراعات اقرب فالاقرب طواف کنند.
4. در صورت ازدحام جمعیت در جمرات، از طبقۀ فوقانی می شود رمی جمرات کرد یا نه؟
بسمه تعالی، مانع ندارد، حتی در وقت خلوت.
[سؤال 5669] ----> 2825
9. حجاجی که مدینه بعد هستند، در صورتی که عزیمت به جحفه مشقت داشته باشد، می توانند از جده یا یکی از میقات های نزدیک، مثل حدیبیه برای عمرۀ تمتع محرم شوند یا خیر؟
بسمه تعالی، باید به یکی از مواقیت معروفه مثل جحفه بروند و اگر ممکن
[[page 85]]نیست، با نذر از جدّه محرم شوند و بهتر است احتیاطاً در حده تجدید احرام کنند.
[سؤال 5670] 2760
بسمه تعالی
حضور محترم قائد عظیم الشأن و مرجع عالی قدر شیعه، حضرت آیت الله العظمی خمینی، مدّ ظله العالی
سلامٌ علیکم، ضمن تقاضای سلامتی آن رهبر بزرگوار از خدای متعال، مستدعی است مسائل و فروع ذیل را ضمن جواب، به مهر شریف ممهور بفرمایید.
1. با بودن امکان و وقت برای رفتن به میقات جحفه، آیا می شود با نذر، در جدّه، به احرام عمرۀ تمتع یا عمرۀ مفرده در آمد؟
بسمه تعالی، باید به جحفه برود و در فرض مرقوم، احرام از جدّه ـ ولو با نذر ـ کافی نیست.
2. وقتی به شهر مکه وارد شد، در فاصلۀ بین منزل و حرم، با حال احرام، استفاده از اتومبیل مسقّف جایز است؟
بسمه تعالی، مانع ندارد.
3. در فاصلۀ بین عمرۀ تمتع و حج تمتع، آیا راهنما می تواند برای تسهیل امور حجاج، به قصد رفت و برگشت به جده یا دیدن خیمه در عرفات و منی، از مکه خارج شود؟
بسمه تعالی، بدون احرام برای حج، نمی تواند از مکه خارج شود علی الأحوط.
4. افرادی که وقوف اضطراری در مشعر می نمایند و بعد از نیمه شب به منی وارد می شوند، آیا می توانند همان شبانه، رمی جمرۀ عقبه بنمایند؟
بسمه تعالی، اگر معذور باشند از رمی در روز، اشکال ندارد. و زن ها مطلقاً می توانند همان شب رمی کنند.
5. در رابطه با قربانی، اگر شرایط یا بعض از آن میسر نگردد، صرف قربانی مجزی است؛ مانند بریدگی گوش و غیره؟
بسمه تعالی، اگر با تأخیر ذبح ـ ولو تا آخر ذی حجّه ـ میسر شود، باید تأخیر بیندازد و واجد شرایط، قربانی کند.
[[page 86]]6. به کسی که قرائت نماز او صحیح نیست، ولی در مقام اصلاح هست و به کارمندی و خدمت به حجاج مشغول است، می شود نیابت حج واگذار کرد؟
بسمه تعالی، اگر در وقت عمل، قرائت خود را درست کند و صحیح بخواند، مانع ندارد.
[سؤال 5671] 2761
بسمه تعالی 4 / 7 / 1358
محضر مقدس رهبر انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله
پس از تقدیم سلام و تحیات وافره، مستدعی است جواب سؤالات ذیل را مرقوم فرمایید:
1. راجع به احرام بستن حجاجی که مدینه بعد هستند جواب صریح و قاطع بیان فرمایید؛ زیرا برای اکثر آن ها رفتن به جحفه از جدّه، عسر و حرج خواهد بود.
بسمه تعالی، باید از میقات مثل جحفه محرم شوند و اگر ممکن نیست، احتیاطاً با نذر از جدّه محرم شوند و در حده تجدید نیت کنند.
2. آیا آن مقدار از منزل مسکونی که مورد احتیاج نیست ـ مثلاً نصف یا ثلث ـ و به اجاره داده شده، متعلق خمس می باشد یا خیر؟ و در صورت اول، اگر به اجارۀ آن جهت امرار معاش احتیاج داشته باشد، باز هم به او خمس تعلق می گیرد؟
بسمه تعالی، خمس دارد.
3. منزلی را دو برادر ابتدائاً به قصد فروش ساخته اند؛ ولی بعداً خودشان در آن سکونت کردند و مازاد بر احتیاج نیست، و منزل قبلی را به پدر و مادر خود واگذار کردند که نصف آن خالی است. کدام یک متعلق خمس است؟
بسمه تعالی، اگر بعد از سال، منتقل به منزل جدید شده اند، خمس آن را باید بدهند؛ و اگر واگذاری منزل قدیم به پدر و مادر از شؤون فرزند باشد، به نحوی که مؤونه صدق کند، خمس ندارد؛ و الاّ خمس منزل قدیم را هم باید بدهند.
[سؤال 5672] 2762
بسمه تعالی
حاجی در وسعت وقت و در حال اختیار چه برای عمره تمتع و چه برای عمره
[[page 87]]مفرده آیا مجاز است که در حده محرم شود یا خیر؟
بسمه تعالی، چون محاذات حده با یکی از مواقیت معلوم نیست نمی توانند از حده محرم شوند.
[سؤال 5673] ----> 2754
10. آیا رافع را محاذی میقات یا قبل از میقات می دانید یا هیچ کدام؟
بسمه تعالی، ثابت نیست.
[سؤال 5674] 2763
بسمه تعالی 7 / 3 / 1362
محضر مقدس مرجع عالی قدر و رهبر عظیم الشأن اسلام، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی، السلام علیکم
1. با کمال جسارت، چون فعلاً حجاج آذربایجان، مدینه بعد هستند و لازم است جهت محرم شدن، به جحفه بروند و با در نظر گرفتن مشقت و ناهمواری راه جحفه و احتمال خطر وسایط نقلیه ـ به طوری که تصادف ناگوار سال 1361 گروه شهرستان زنجان، شاهد موضوع می باشد ـ چنانچه آن مرجع بزرگوار، در مناسک حج، مسأله 7 محاذی میقات را که (حده) نامیده می شود اجازه فرموده اند، چون تاحال، حده شناخته نشده، در این صورت با چه ترتیب و شرایطی می توان همان محل را پیدا کرد؟ و شهادت یک نفر از اهالی جدّه یا مکه، کافی است و به قول آن می توان اعتماد نمود یا نه؟
بسمه تعالی، قول یک نفر کافی نیست و باید از اهل محل تحقیق شود.
2. کسی که سفر اول او است، بنابر رأی مبارک آن حضرت در حج تمتّع، قطعاً باید سر بتراشد و یا تقصیر، کافی است؟
بسمه تعالی، بنابر احتیاط واجب باید سر بتراشد.
3. با غسل احرام، می توان نماز واجب را خواند یا نه؟
بسمه تعالی، غسل احرام، مجزی از وضو نیست و کفایت از غسل های دیگر هم نمی کند؛ پس کسی که محدث است، با غسل احرامِ تنها، نمی تواند نماز بخواند.
[[page 88]][سؤال 5675] ----> 2753
6. اگر حمله دار و یا کارگران کاروان حج، برای اجاره کردن منزل و یا بردن اثاثیه به مدینه، به مکه بروند و در مسجد تنعیم ـ به نیت عمرۀ مفرده ـ محرم شوند و بعد از اعمال عمره، به جدّه و یا به مدینه بروند و دوباره برای اعمال حج و عمرۀ تمتع، از میقاتگاه (مسجد شجره یا جحفه) محرم شوند، جایز است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر از خارج می خواهند به مکه بروند، برای عمرۀ مفرده باید به یکی از مواقیت بروند و از ادنی الحل نمی توانند محرم شوند و بعد از انجام عمرۀ مفرده می توانند از مکه خارج شوند و بعد، عمره و حج تمتع را انجام دهند.
[سؤال 5676] 2764
بسمه تعالی
1. افرادی که به مکه می روند، می توانند در جده محرم شوند یا نه؟ و آیا در ضیق وقت و وسعت وقت حکم آن فرق می کند یا نه؟
بسمه تعالی، باید به یکی از میقات های معروفه بروند و اگر ممکن نیست، احتیاطاً با نذر در جدّه محرم شوند و در حدّه تجدید احرام نمایند.
2. افرادی که به مکه می روند بعد از انجام عمرۀ تمتع و قبل از حج تمتع، می توانند عمرۀ مفرده انجام دهند یا نه؟ و بین دو عمره باید چقدر فاصله بشود؟
بسمه تعالی، جایز نیست خروج از مکه بدون احرام به حج، بعد از عمرۀ تمتع. و بر فرض خروج بدون احرام، صحت عمرۀ مفرده محل اشکال است. و اگر فاصله بین دو عمره کمتر از یک ماه است رجائاً آورده شود.
3. در باب طواف که می گویند شیعه باید در موقع طواف مابین خانۀ کعبه و مقام ابراهیم باشد و به همین نسبت در سه طرف خانۀ کعبه مراعات کند که بیشتر فاصله نداشته باشد؛ با این ازدحام جمعیت، خیلی مشکل است. اگر از مقام ابراهیم بگذرند و مانند اهل تسنن طواف کنند، اشکال دارد یا نه؟
بسمه تعالی، در مورد اختیار جایز نیست. واگر ممکن نیست ـ ولو در وقت خلوت ـ طواف در حد طواف؛ در خارج حد با مراعات اقرب فالاقرب مانع ندارد.
[[page 89]]4. می گویند نماز طواف را باید پشت مقام ابراهیم خواند و این هم باز مشکل است. آیا جایز است، هر مکانی که ممکن باشد نماز طواف را بخوانند؟
بسمه تعالی، در حال اختیار جایز نیست و در صورت عدم امکان تفصیلی است. در مناسک ذکر شده است.
5. در سعی صفا و مروه که دو طبقه ساخته اند، آیا در طبقۀ دوم هم حجاج می توانند سعی صفا و مروه را انجام دهند یا نه؟
بسمه تعالی، اگر محرز نیست که بین صفا و مروه سعی می شود، جایز نیست.
6. افرادی که در شب یازدهم ذی حجه در منی هستند و می خواهند بروند مکه و بقیه اعمال حج تمتع را انجام دهند؛ قبل از نیمه شب می توانند از منی خارج شوند یا نه؟
بسمه تعالی، قبل از نصف شب جایز نیست.
7. افرادی که بعد از ظهر روز عید قربان از منی به مکه می روند تا بقیۀ اعمال حج تمتع را انجام دهند؛ چه موقعی باید در منی حاضر باشند؟
بسمه تعالی، اول شب.
8. افرادی که در روز عید قربان در منی باید قربانی کنند و مستحق در آن جا نیست و بیشتر گوشت ها زیر خاک می رود؛ اجازه و امر می فرمایید تا در ایران، روز عید قربان از طرف حاجی که در منی می باشد قربانی کنند یا نه؟
بسمه تعالی، جایز نیست.
9. یک سوم گوشت قربانی را که باید به فقیر بدهند، آیا می توانند به آن سودانی ها بدهند و به هر حال تکلیف افرادی که گوسفند قربانی می کنند با گوشت آن ها چیست؟ و باید چه کنند؟
بسمه تعالی، تقسیم واجب نیست، بلکه مستحب است.
10. خانم هایی که به مکه می روند یا در ماه رمضان روزه می گیرند؛ قرص هایی می خورند که در مدت یک ماه حیض نشوند که بتوانند در این مدت داخل مسجد الحرام و مسجد النبی صلی الله علیه و آله بشوند و در ماه رمضان روزه بگیرند. خوردن این قرص ها جایز است یا نه؟
بسمه تعالی، مانع ندارد.
11. در حال اختیار افراد شیعه می توانند در نماز جماعت اهل تسنن شرکت کنند و حال این که دست بسته نماز می خوانند و آمین می گویند اگر در حال اختیار نتوانند و در ضرورت شرکت کنند آیا باید آن نماز را اعاده کنند یا خیر؟
[[page 90]]بسمه تعالی، در مورد تقیه شرکت جایز است و نماز صحیح است و مختص به مورد ضرورت نیست.
12. در مکه و مدینه نماز را به جماعت در مسافرخانه و هتل بخوانند یا در مسجدالحرام و مسجدالنبی صلی الله علیه و آله فرادا، کدام افضل است؟
بسمه تعالی، در مسافرخانه و هتل نماز جماعت نخوانند و چنانچه خلاف تقیه باشد صحت جماعت مشکل است.
13. شخصی مستطیع است و از بابت حساب شرعی هم مدیون است و اگر بخواهد حساب شرعی را تصفیه کند و همه را بدهد نمی شود به مکه برود رفتن به مکه مقدم است یا دادن حساب شرعی یعنی سهم امام علیه السلام و سهم سادات.
بسمه تعالی، اگر قبلاً استطاعت نداشته در فرض مذکور مستطیع نیست و باید خمس بدهد و اگر قبلاً استطاعت داشته باید به حاکم شرع مراجعه و از او اجازه بگیرد.
14. شخصی اگر با ماشین سقف دار رانندگی می کند و از مدینه محرم می شود و به مکه می رود یک گوسفند باید کفاره بدهد و یا این که هر مرتبه از ماشین پیاده و سوار شد باید یک گوسفند کفاره بدهد.
بسمه تعالی، یک گوسفند در هر احرام کفایت می کند.
15. گوشت گوسفندی که حاجی به عنوان کفاره می دهد خودش می تواند از آن گوشت بخورد یا نه؟
بسمه تعالی، نمی تواند بخورد.
16. کسانی که به مکه می روند و سفر اولشان می باشد در مورد مردها حتماً باید سرشان را بتراشند یا مخیّر هستند در تراشیدن سر یا تقصیر؟
بسمه تعالی، در منی باید سر بتراشند.
17. کسانی که در نمازشان غلط دارند نماز طواف عمره و حج و طواف نساء را به جماعت بخوانند کفایت می کند یا باید نایب بگیرند و در صورتی که نایب بگیرند خودشان هم باید فرادا بخوانند یا نه و نماز طواف را باید آهسته بخوانند یا بلند؟
بسمه تعالی، باید خودشان فرادا بخوانند و مخیرند بین جهر و اخفات.
18. بعد از عمل عمره تمتع و قبل از انجام حج تمتع انسان می تواند از مکه خارج شود به جبل النور و غار ثور یا جده یا طائف برود و برگردد؟ و اگر جایز باشد در مراجعت باید عمل عمره مفرده انجام دهد یا نه؟
بسمه تعالی، به احتیاط واجب خارج نشود از مکه مگر در صورت حاجت محرماً به احرام حج.
[[page 91]]19. افرادی که شب عید قربان در مشعر الحرام هستند قبل از طلوع آفتاب می توانند از وادی محسّر خارج شوند یا نه؟
بسمه تعالی، جایز نیست.
20. در باب نماز یکی از مکان های تخییر از جهت قصر و اتمام مسجد الحرام و مسجد النبی می باشد این حکم اختصاص به مسجد الحرام و مسجد النبی دارد یا در تمام مکه و مدینه تخییر می باشد؟
بسمه تعالی، اختصاص به مسجد دارد.
[سؤال 5677] ----> 613
3. شخصی در عمرۀ تمتع مثل شخص مذکور از جده به نذر احرام بست، آیا عمره اش صحیح است؟ و اگر بعد از حج منکشف شد که صحیح نیست، آیا قضای حج بر او واجب است؟
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، بعید نیست صحت عمل، اگر چه احتیاط خوب است.
[سؤال 5678] ----> 613
4. شخصی از روی جهالت یا غفلت، به نذر از جدّه احرام بست و وقتی فهمید که عمل او درست نیست که دیگر امکان رفتن به میقات نیست، آیا عمره اش درست است؟ و اگر امکان رفتن به ادنی حل باشد که کمتر از جدّه است، آیا اعادۀ عمره واجب است یا خیر؟ و در صورت عدم اعاده جاهلاً، عمره اش باطل است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر اعتقاد داشته که محرم است و عامد نبوده، عملش صحیح است.
[سؤال 5679] ----> 2068
13. کسانی که عمره مشرف می شوند می توانند از جده یا از یکی از مواقیت عمره مانند تنعیم و جعرانه مثلاً محرم شوند یا لازم است از میقات عمره تمتع محرم شوند هرچند بعد از تشرف به مکه میقات عمره مفرده را فرموده اید می شود از تنعیم و
[[page 92]]جعرانه و یا یکی از مواقیت عمره تمتع محرم شد. لذا عده ای بدون احرام از مواقیت عمره تمتع رفته اند در مسجد تنعیم محرم شده و خیال کرده اند که مخیرند بین مواقیت در احرام مطلقاً.
بسمه تعالی، از خارج اگر خواست وارد مکه شود باید از یکی از مواقیت محرم شود و عبور از میقات بدون احرام جایز نیست و در حال اختیار احرام از جدّه صحیح نیست بلکه باید برود به یکی از مواقیت ولی اگر نمی تواند، احرام از جدّه مانع ندارد و احوط در این صورت آن است که با نذر باشد.
[سؤال 5680] 2765
بسمه تعالی سوم جمادی الاولی 1400 ق
شخصی که در ایران نذر کرده در جده محرم شود برای عمره مفرده و در جده محرم شده و عمل را انجام داده صحیح است یا خیر؟ و بر فرض عدم صحت اگر جاهل به این بوده که در صورت امکان باید برود جحفه یا یکی از مواقیت دیگر، چه صورت دارد؟ و آیا فرق است بین این که واقعاً هم مشقت داشته باشد برای رفتن به یکی از مواقیت ولو توجه نداشته یا خیر؟
بسمه تعالی، با فرض این که جاهل بوده و اعمال را انجام داده عمرۀ او محکوم به صحت است.
[سؤال 5681] 2766
بسمه تعالی
زن نذر می کند که قبل از میقات محرم شود یا نذر کرده و محرم شده در حالی که از شوهر در این نذر اذن نداشته است. آیا نذر او بی اشکال است یا اشکال دارد؟
بسمه تعالی، نذر زن بدون اذن شوهر باطل است. بنابراین اگر زن خوف دارد که وقت احرام از مسجد شجره حائض باشد می تواند ولو در ایران از
[[page 93]]شوهرش اذن بگیرد که نذر کند و ازمدینه محرم شود و در این صورت احرام او از مدینه صحیح است بشرط این که نذر او با صیغۀ شرعی معتبر باشد.
[سؤال 5682] 2767
بسمه تعالی
لطفاً بفرمایید:
1. آیا می شود از بندرعباس یا تهران با نذر محرم شد که دیگر حجّاج به جحفه نروند؟
بسمه تعالی، مانع ندارد واگر در روز زیر سقف سفر می کنند، باید کفاره بدهند.
2. مستخدمین کاروان که برای کرایۀ منزل زودتر به مکۀ معظمه می روند و بعد برمی گردند با حجاج می روند؛ از کجا باید محرم شوند؟ آیا بیرون آمدنشان از مکه اشکال ندارد؟
بسمه تعالی، باید از میقات محرم شوند. واگر عمرۀ تمتع به جا آورند، نمی توانند از مکه خارج شوند، مگر در صورت حاجت محرماً به احرام حج.
3. آیا نایب که به نیابت از کسی به حج می رود، می تواند در بعضی از کارها که می توان نایب گرفت نایب بگیرد.
بسمه تعالی، مانع ندارد. و استنابۀ ذوی الاعذار صحیح نیست.
[سؤال 5683] ----> 2752
2. چون خدمۀ کاروان های مدینه بعد، چند روز قبل از حرکت حجاج مدینه به مکه می روند، برای رفتن به جحفه وسیله وجود ندارد، آیا می توانند با نذر در جده به عنوان عمرۀ مفرده، وارد مکه شوند و بعد از این که حجاج به جده آمدند، مجدداً به جده برگشته، همراه حجاج به جحفه بروند و برای عمرۀ تمتع احرام ببندند یا خیر؟
بسمه تعالی، با فرض این که نمی توانند به میقات بروند، مانع ندارد با نذر از جده محرم شوند و بهتر است احتیاطاً در حده تجدید احرام نمایند و در فرض مسأله، عمرۀ مفرده و عمرۀ تمتع آن ها صحیح است.
[[page 94]][سؤال 5684] 2768
بسمه تعالی
عده کثیری از مردم چند ماه قبل از حج وارد مکه می شوند و عمره مفرده به جا می آورندوقتی اوان حج رسید اگر به عللی از رفتن به میقات عمره تمتع ممنوع شدند و در تمام این مدت در مکه بودند وظیفه این گروه چیست آیا عمره مفرده ای که چند ماه قبل به جا آورده اند کفایت از عمره تمتع می کند یا خیر و بر فرض دوم آیا احرام عمره تمتع از ادنی الحل کافی است یا خیر؟
بسمه تعالی، عمره مفرده کفایت نمی کند و اگر متمکن از رفتن به میقات نیست لازم است به خارج حرم برود و از آن جا محرم شود و از ادنی الحل کافی است.
[سؤال 5685] ----> 613
2. شخصی از جدّه برای عمرۀ مفرده احرام بست و از روی جهالت یا کسالت مندی به جحفه نرفت، آیا عمره اش صحیح است؟
بسمه تعالی، اگر جاهل یا معذور بوده و بعد از گذشتِ وقت جبران متوجه شود، عمره صحیح است.
[سؤال 5686] 2769
بسمه تعالی
لطفاً پاسخ سؤالات ذیل را مرقوم فرمایید:
1. شخصی در ذی قعده، عمرۀ تمتع کرد و بعداً محتاج شد به رفتن به مدینه یا جده ـ برای استقبال رفقا یا کارهای دیگر ـ آیا واجب است که با احرام حج برود و تا یک ماه در حالت احرام بماند، یا صورت دیگر هم ممکن است؟ و در هر دو صورت، اگر این عمل را جاهلاً انجام داد، آیا حج و عمره اش باطل می شود یا فقط گنه کار است و اگر گنه کار است، آیا کفاره هم واجب است یا خیر؟
[[page 95]]بسمه تعالی، بعد از عمرۀ تمتع نباید از مکه خارج شود علی الاحوط؛ مگر در مورد ضرورت، محرماً به احرام حج؛ و در هر صورت، اگر بدون احرام خارج شد، ضرر به صحت عمل او نمی زند.
2. در قربانی آیا رسانیدن حصّۀ فقرا به آن ها یا وکلای آن ها واجب است؛ اگرچه آن ها در منی باشند؟ و اگر واجب است که قیمت ثلث را برساند، قیمت ثلث حیوان زنده واجب است یا حیوان مذبوح ـ و آن هم قیمت گوشت در منی که ثلث حیوان، شاید پنج ریال هم قیمت نداشته باشد ـ یا قیمت گوشت بازار؟
بسمه تعالی، تقسیم قربانی و دادن ثلث به فقیر واجب نیست.
3. شخصی که پول قربانی را ندارد، آیا مستطیع محسوب می شود یا خیر؟ و اگر پول دارد و می خواهد که عوض هدی، روزه بگیرد ـ با وجودی که هدی ممکن است ـ آیا این روزه کفایت می کند؟
بسمه تعالی، اگر سایر شرایط را دارد، مستطیع است و اگر پول هدی را ندارد، باید روزه بگیرد، به تفصیل مناسک.
4. پختن و خوردن گوشت قربانی در این روزها تقریباً غیر ممکن است. آیا در این صورت هم خوردن واجب است و اگر نخورد، آیا کفاره واجب است یا فقط استغفار کفایت می کند یا آن هم واجب نیست؟
بسمه تعالی، خوردن گوشت قربانی واجب نیست.
5. کسی که در طواف یا نماز طواف نیابت می کند، آیا لازم است که او هم محرم باشد یا بدون احرام هم نیابت ممکن است؟
بسمه تعالی، احرام لازم نیست.
6. کسی که راکباً یا محمولاً می تواند طواف کند و از روی جهالت، دیگری را نایب تعیین کرد و بعداً محلّ شد، آیا این احلال، درست است یا اعادۀ طواف واجب است؟ و در صورت وجوب اعاده، منافیات احرام را که در این اثنا مرتکب شده، آیا کفاره آن ها هم واجب است یا خیر؟
بسمه تعالی، اعادۀ طواف، واجب است و در فرض جهل، کفاره واجب نیست.
[سؤال 5687]
7. شخصی که امکان دارد به جحفه برود و مع ذلک، از کراچی ـ به نذر ـ احرام بست، آیا این شخص، معصیت کرده و استغفار برایش واجب است یا خیر؟
بسمه تعالی، معصیت نیست و با فرض نذر، احرام صحیح است.
[[page 96]]8. کسی که ما می دانیم نماز طوافش درست نیست، آیا می توانیم بعد از طواف نساء و نمازش، به او دختر بدهیم یا برایش عقد بخوانیم یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر خودش نمازش را صحیح می دانسته، همان نماز کافی است و ازدواج او مانع ندارد.
9. کسی که نماز طوافش باطل است، آیا می شود که به فرزندش، ولدالحرام گفته شود؟
بسمه تعالی، ولد حرام نیست.
10. شخصی که کمربندش از جلد غیرمعلوم التذکیه است، آیا احرامش درست است؟ و اگر درست نیست، آیا اعادۀ حج و عمره برایش واجب است یا خیر؛ خصوصاً در صورت جهل به مسأله یا عدم التفات به مسأله؟
بسمه تعالی، مضر به صحت احرام نیست و اعادۀ حج و عمره، لازم نیست.
11. گوسفند قربانی که گوشش به قدر یک انگشت بریده باشد، آیا کفایت می کند یا خیر؟ و در صورت عدم اجزا، تکلیف حاجی چیست؛ خصوصاً در صورتی که بعداً ملتفت به مسأله شده؟
بسمه تعالی، در فرض سؤال در موردی کفایت می کند که بریده بودن گوش، به نحو شکاف باشد؛ و اگر به طور قطع بوده صحیح نیست.
[سؤال 5688] ----> 1890
17. افرادی در کاروان حج استخدام می شوند برای تمشیت کارها، روی ضرورت چند بار باید از جدّه بروند مکه معظمه و برگردند به جدّه، تکلیف این افراد در این چند دفعه رفت و آمد از نظر وظیفه به طوری که اشکالی نداشته باشد چیست؟
بسمه تعالی، اگر عمرۀ تمتع به جا آورده باشند حقّ ندارند خارج شوند مگر آن که برای حج محرم شوند و اگر عمرۀ مفرده به جا آورده باشند خروج بدون احرام مانع ندارد و بنابر احتیاط هر بار خارج شدند برای دخول مکه از محل احرام برای عمرۀ مفرده محرم شوند و وارد شوند و عمره مفرده به جا آورند و عمرۀ تمتع را وقتی اتیان کنند که بعد از آن از مکه خارج نشوند.
[[page 97]][سؤال 5689] ----> 2205
2. کسانی که برای عمره مفرده به مکه مشرف می شوند آیا می توانند عمداً از یکی از مواقیت عمره تمتع محرم نشوند و از مسجد تنعیم یا جعرانه مثلاً محرم شوند یا نه، لازم است که از میقات عمره تمتع محرم شوند.
بسمه تعالی، تجاوز از میقات بدون احرام جایز نیست و در صورت تجاوز واجب است برگردد به میقات و اگر نتوانست برگردد هر جا که هست محرم شود.
[[page 98]]