اختیار و رضایت در طرفین اجاره
[سؤال 7382] 3793
بسمه تعالی
آیا مبلغ مال الاجاره می تواند بیشتر از حد متعارف تعیین گردد؟
بسمه تعالی، بستگی به تراضی طرفین دارد ولی اگر دولت اسلامی مقرراتی دارد، باید مراعات شود.
[[page 298]][سؤال 7383] ----> 3985
3. پدرم 18 سال پیش فوت کرد و عمویم قیّم ما بوده و امور زندگی ما از یک ساختمان اجاره ای که تقریباً مبلغ قابل نیاز زندگی ما را تأمین می نمود انجام می شد. در چندین سال پیش برای تعدیل اجاره بها ـ اجباراً ـ از طریق دادگستری زمان طاغوت کمک گرفت و مبلغی به اجاره بها افزوده شد. می خواهم بدانم این افزایش بها با توجه به روایت امام صادق علیه السلام در کتاب ولایت فقیه امام، در آن شرایط، صحیح بوده؟ و آیا ما فعلاً در آن مورد، تکلیفی داریم یا نه؟
بسمه تعالی، اگر با رضایت طرفین بوده اشکال ندارد.
[سؤال 7384] 3794
بسمه تعالی 15 / 10 / 1361
به پیشگاه مبارک امام عظیم الشأن، حضرت آیت الله خمینی
پیرو نامه مورخ 1 / 10 / 1361 به استحضار می رساند: آیا در اسلام جایز است که چهار شعیر ملک که قبلاً درآمد محصولی آن در حدود دو هزار تومان بوده؛ اکنون زارعین اجاره چهار شعیر را ششصد تومان بدهند؟ آیا این اجاره در دین اسلام صحیح است، در صورتی که ما هیچ گونه رضایت به این اجاره نداشته ایم و زور بوده است؟
آیا در دین اسلام مستأجر حق فروش ملک اجاره ای را دارد؟ وی پول کلانی از این طریق به جیب می زند؛ ولی در سند اجارۀ آن ها قید شده حق هیچ گونه فروش و واگذاری به غیر را ندارد و آن ها نه به قانون طاغوت عمل کرده اند و نه به قانون اسلام.
افرادی هستند که هرکدام از این ملک و آب، مقدار صد هزار تومان، پیش فروش کردند و هرچه ما به آن ها التماس کردیم که مقداری از آن ملک و دیم زار خود را به ما بدهید تا چاهی حفر کرده برای امور معاش خود و زندگی مختصری با آن بگذرانیم، حاضر نشدند که از دیم زار خودم به من بدهند. آیا این افراد در اسلام حالشان چگونه است؟ تقاضامندم که درباره این گونه افراد حکم شرعی صادر و امر به ابلاغ فرمایید که
[[page 299]]حق این نوع افراد بیچاره حیف و میل نشود. در خاتمه یادآور می شوم باغ خانه قلمستان و غیره در سندهای آن ها جزو مستثنیات بوده؛ ولی آن ها خود سرانه مبادرت به خرید و فروش نموده و به مالک دیناری نداده و نمی دهند. آیا در اسلام این گونه مال حلال است یا حرام؟ در ضمن امروز ملک مزبور ارثیه مادر این جانب بوده که به زور گرفته شده و غصب کرده است.
بسمه تعالی، اگر زمین ملک شرعی کسی باشد، دیگری حق تصرف در آن را ندارد، مگر به مقداری که از جانب مالک شرعی به او حق داده شده باشد.
[سؤال 7385] ----> 5096
2. اگر زن مطلّقه مذکور در سؤال بالا، خانۀ ملکی شوهر سابقش را به دیگری اجاره دهد، با توجه به مسأله شمارۀ 2184 مندرج در توضیح المسائل آن حضرت، تکلیف شرعی مستأجری که منزل مذکور را اجاره نموده، پس از اطلاع از مالکیت مالک اصلی در قبال آن زن و مالک اصلی چیست؟
بسمه تعالی، اجاره دادن ملک غیر، بدون اجازۀ مالک شرعی آن باطل است.
[سؤال 7386] 3795
بسمه تعالی 17 / 8 / 1361
حضور محترم رهبر کبیر انقلاب اسلامی و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران
ما روستاییان، در رژیم سابق با وضع فقری که در بین ما بوده، برای استادکارها قالی می زدیم و استاد کار هم یک قالی 12 صدتای را به مبلغ 4 هزار تومان ـ یا بیشتر یا کمتر ـ برای بافنده می آورد و بافنده در عرض 3 یا 4 ماه یا بیشتر، قالی را به اتمام می رساند و بعد قالی توسط استادکار و بافنده به بازار برده می شد و هرچه می خریدند، نصف آن را استادکار و نصف آن را بافنده می برد. از حضور شما خواستار هستم که
[[page 300]]این کار، حق و عادلانه هست یا نه؟ کدام یک باید بیشتر از این سهم را ببرند؟ و در ضمن، قراردادی هم در کار نبوده است؛ همان نصف و نصف بوده. ولی الآن بافنده ها اعتراض دارند و می گویند که ما در سابق استثمار می شده ایم و استادکارها هم قبول ندارند و می گویند: از الآن این حکم شد و قالی که 5 سال پیش زده شد، این حکم مال او نیست. خواهشمند هستم بیان بفرمایید. و منظور از حکم جدید، یک سهم استاد کار و 2 سهم بافنده است.
بسمه تعالی، بستگی به توافق و رضایت طرفین دارد.
[[page 301]]