مقایسۀ حکومت قاجار و پهلوی
ممکن است کسی بگوید که آغامحمد قجر هم مثل آنها جنایتکار بوده، اما آغامحمد قجر مثل اینها خیانتکار نبود، در تاریخ نیست که محمدخان قجر برای مملکت دیگری منافع مملکت خودش را داده باشد. جنایتکار بود، اما خیانتکار نبود. همین طور سلاطین سابق جنایتکار بودند همه شان، همه بد بودند، اما خیانت مثل این عنصر فاسد، هیچ یک از سلاطین ایران خیانت اینجوری نکردند.(32)
30 / 2 / 58
* * *
از اول، صد سال تا زمان مشروطه. و بعد از مشروطه تا زمان محمدرضاخان یک قطعه حساب بکنید؛ و وضع آن وقت و آزادی زنها در آن وقت و آزادی مردم در آن وقت. با اینکه آن وقت هم حکومتش فاسد بود، آن را حساب کنید. یک قطعه هم از بعد از رفتن این رژیم، یا در حال شکست این رژیم که دیگر نمی توانست کاری بکند، تا حالا هم یک قطعه حساب بکنید. یک قطعه هم در زمان رژیم؛ از زمانی که رضاخان کودتا کرد، تا زمانی که رژیم از بین رفت؛ قدرتش از بین رفت. این سه حال را ما ملاحظه می کنیم... زمان قاجاریه بود و آنها، آن وقت هم مَرضیّ اسلام نبود؛ لکن آن وقت
[[page 20]]قدرت مسلمین زیادتر بود؛ و حکومتْ آن قدرت و غلبه را بر روحانیین و اسلام نداشت؛ ضعیف بود قدرتش در مقابل روحانیون و در مقابل ملت.(33)
8 / 7 / 58
* * *
زمان رضا شاه از باب اینکه همۀ دزدیها منحصر به خودش بود، انحصار دست خودش بود. حکومتها به این قدرت نبودند. زمان احمدشاه این طور نبود که خود آنها بتوانند همۀ برداشتها را برای خودشان بکنند. این بود که یک دار و دسته هایی که می فرستادند این بساط را درست می کردند.(34)
15 / 9 / 59
* * *
[[page 21]]
[[page 22]]