صراحت در کلام منش امام
امام یک فقیه، فیلسوف، اصولی، اخلاقی، عارف و مرجع، ادیب و منجم بودند که در حوزه‌های مختلف علمی آثار و تألیفات فراوانی بر جای گذاشته‌اند و امروز شاگردان امام در حوزه‌های علمیه مشغول تدریس هستند. امام یک عارف بودند که با رحلتشان علم عرفان بی‌یاور مانده است و در سایر رشته‌ها علوم و معارف اسلامی در میان علمای معاصر بارز بودند. آنچه که از ایشان یک چهرۀ استثنایی به وجود آورد هیچ یک از مدارج علمی و اخلاقی به تنهایی نبود. امام مرجع بزرگ زمان خود بودند در حالی که رأساً یک قدم برای نیل به مرجعیت برنداشتند. همۀ این اوصاف را امام داشتند و هستند کسانی که برخی از این اوصاف را دارا هستند و حتی تا مرحله مرجعیت هم پیش آمده‌اند اما نتوانستند از هوای نفس دور باشند و در نهایت از خط اسلام اصیل منحرف شدند. مشخصه بارز و نقطۀ اصلی تمایز امام از دیگر رهبران مذهبی و سیاسی جهان معاصر صداقت و صراحت ایشان است. امام از بدو شکل گیری نهضت اسلامی همواره با مردم صادقانه حرف زدند، هرگز نمونه‌ای از دوگانگی بین امام و امت نمی‌توان یافت. اینگونه نبود که امام(س) با مردم یک گونه و با مسئولان به گونه‌ای دیگر حرف بزنند، صداقت امام محصول تعالی اخلاقی، خودسازی و یگانگی گفتار و عمل ایشان بود. امام برای آرا و نظرات مردم و فرزندان انقلاب ارزش و احترام والایی قایل بودند و همواره مسئولیت تصمیم گیریهای دوران سخت انقلاب و جنگ را شخصاً می‌پذیرفتند. در ابتدای پیروزی انقلاب، دوستان امام آقای مهندس بازرگان را برای نخست‌وزیری موقت پیشنهاد و انتخاب کردند، امام مخالف بودند، اما به واسطۀ احترام به نظر دوستان قبول فرمودند، بعداً که چهرۀ دولت موقت روشن شد به مردم گفتند که من اشتباه کردم و نمی‌بایست این پیشنهاد را قبول می‌کردم. در مورد پذیرش قطعنامه 598 فرمودند که من مسئولیتهای
[[page 153]]دوران جنگ را می‌پذیرم، تا دیروز معتقد به جنگ بودم و امروز صلاح کشور و نظام و انقلاب را در پذیرش صلح می‌دانم و در صلح هم جدی هستیم. در سایر نظامها معمولاً رهبران برای رفع مسئولیت از خود مسئولان را قربانی اشتباهات می‌کنند، اما امام از عوامفریبی بیزار بودند. امام در قضیۀ بنی‌صدر هم اعلام فرمودند که من اشتباه کردم، ولی برای احترام به رأی مردم حکم ریاست جمهوری او را تنفیذ کردم. در تصمیم‌گیریهای سیاسی رایج در دنیا مسئولان و رهبران در خفا و آشکار دوگانه رفتار می‌کنند. اما امام این گونه نبودند. به اعتراف دوست و دشمن امام همواره با مردم به صداقت و صراحت حرف می‌زدند.
[مأخذ: مجموعه آثار یادگار امام. جلد دوم. ص 565-564]
[[page 154]]