ولایت مطلقه فقیه

‏‏ولایت مطلقه فقیه‏

‏‏وحید رضانژاد‏

‏‏ ‏

‏‏ولایت مطلقه فقیه در منظر فقهی امام خمینی محدودیت های زیر را به دنبال دارد: ‏

‏‏1) اعتباری بودن ولایت مطلقه فقیه؛ 2) در چارچوب قوانین الهی محصور بودن؛ 3)‏‎ ‎‏مشروط بودن به مصلحت عمومی؛ 4) جنبۀ نظارت و کنترلِ فعال و اشراف بر امور‏‎ ‎‏اجتماع بدین سان مطلقه بودن ولایت امر مسلمین، سبب استبداد دینی نمی شود و چنان‏‎ ‎‏که امام راحل فرمودند، مانع دیکتاتوری خواهد گشت.‏

‏‏نویسنده پیشینه تاریخی نظریه ولایت فقیه را در آثار فقهای معاصر و گذشته یادآوری‏‎ ‎‏می شود و مفهوم ولایت مطلقه فقیه را در کتاب های فقهی و غیرفقهی امام راحل پی‏‎ ‎‏می گیرد. و امتیاز شیوه بحث معظم له را چنین می نگارد: "یکی از شیوه های بدیع در سیرۀ‏‎ ‎‏نظری امام، طرح و بسط آرای سیاسی اسلام راستین در خلال مباحث فقهی و اصولی‏‎ ‎‏است."‏

‏‏نویسنده صریح ترین سخن و نظرِ فقهی امام را در باب ولایت مطلقه فقیه مربوط به‏‎ ‎‏سال 1366 می داند که طی نامه ای به امام جمعه تهران نگاشته شد و رهبر فقید انقلاب‏‎ ‎‏اختیارات حکومت اسلامیِ فقیه را افزون بر حوزۀ احکام فرعیه الهیه دانستند. ‏

‏‏وی در بخش پایانی مقاله به نقش و حضور مردم در اندیشه سیاسی – عرفانی امام‏‎ ‎‏راحل اشاره می کند و نتیجه می گیرد که: "مردم در اندیشه امام و سیرۀ نظری و عملی‏‎ ‎‏ایشان به طور جدی دارای نقشی محوری بوده اند. خوش بینی به مردم و توانِ عظیم آنان‏‎ ‎‏و اهمیت به پذیرش و خواستِ عمومی و بلوغ فکری – سیاسی ملت و تکریم ایشان در‏‎ ‎‏همه آثار معظم له به چشم می خورد. در فقاهت، سیاست و عرفانِ امام، نقش عمده مردم‏‎ ‎

‏‏ ‏‏‎[[page 141]]‎

‏قابل رؤیت است تو مردم پس از رکن الهی رکن دوم نهضت را تشکیل می دهند. "به عقیده‏‎ ‎‏نویسنده، نظریه ولایت مطلقه فقیه به تدریج صورت گرفته است، زیرا نیازمند بلوغ‏‎ ‎‏فکری و پذیرش همگانی بوده است.‏

‏‏ ‏

‏‎ ‎

‏‎[[page 142]]‎