در احکام نقد و نسیه

‏‏ ‏

‏‏در احکام نقد و نسیه‏

‏‏         مسأله 1- اگر کسی متاعی را بخرد و مدت برای تسلیم ثمن قرار ندهد،معامله نقدی ‏‎ ‎‏است و فروشنده می‌تواند از خریدار مطالبۀ ثمن کند.و اگر برای ادای ثمن،مدت ‏‎ ‎‏تعیین شد،معامله نسیه است و واجب نیست قبل از تمام شدن مدت،مشتری ثمن را ‏‎ ‎‏تحویل دهد،بلکه در صورت مطالبه حق امتناع دارد؛چنانچه اگر مشتری بخواهد ‏‎ ‎‏زودتر از تمام شدن وقت پول را بدهد بایع حق امتناع دارد.‏

‏‏         مسأله 2- مدت تحویل ثمن در معاملات نسیه باید معیّن و مضبوط باشد که قابل ‏‎ ‎‏زیاده و نقصان نشود و اگر شرط مدت نمایند لکن تعیین وقت نکنند و یا این که ‏‎ ‎‏وقت مجهول باشد مثل آمدن حاجی‌ها از مکه،اصل معامله باطل است؛پس اگر ‏‎ ‎‏جنسی را بفروشد که سر خرمن پول آن را بگیرد،چون مدت کاملاً معیّن نشده معامله ‏‎ ‎‏باطل است.و معیّن بودن واقعی فایده ندارد،بلکه باید پیش خریدار و فروشنده ‏‎ ‎‏معلوم باشد.‏

‏‏         مسأله 3- اگر چیزی را بفروشد به نحو تردید در ثمن،مثل این که بگوید به ده ‏‎ ‎‏تومان نقد و پانزده تومان نسیه تا آخر سال،در بطلان معامله اشکال است.بلی اگر ‏‎ ‎‏بفروشد نسیه تا سر یک ماه به دو تومان و تا آخر سال مثلاً به پانزده تومان معامله باطل ‏‎ ‎‏است بی‌اشکال.‏

‏
‏‎[[page 228]]‎‏         مسأله 4- اگر به کسی که قیمت جنس را نمی‌داند مقداری نسیه بدهد و قیمت آن را ‏‎ ‎‏به او نگوید معامله باطل است،ولی اگر به کسی که قیمت نقدی جنس را می‌داند نسیه ‏‎ ‎‏بدهد و گران‌تر حساب کند،مثلاً بگوید جنسی را که به تو نسیه می‌دهم تومانی یک ‏‎ ‎‏ریال از قیمت نقدی آن گران‌تر حساب می‌کنم و او قبول کند معامله صحیح است.‏

‏‏         مسأله 5- کسی که جنسی را نسیه فروخته به یک ماه،اگر بعد از گذشتن پانزده روز ‏‎ ‎‏مقداری از طلب خود را کم کند و بقیه را نقد بگیرد با رضایت مشتری اشکال ندارد.‏

‏‏ ‏

‏‎[[page 229]]‎