مسائل متفرقه
س 80- ازدواج زن مسلمان با مرد بهایی چه صورت دارد؟
ج- ازدواج با فرقۀ ضالۀ بهائیه باطل است.
س 81- آیا حقوق بازنشستگی افراد اداری مانند ماترک آنها بعد از فوتشان بین تمام ورثه تقسیم می‌شود یا نه،چون طبق قانون دولتی به بعضی از وراث داده نمی‌شود؟
ج- اگر از حقوق زمان خدمت کم شده و در وقت بازنشستگی پرداخت می‌شود جزء ترکه است و به تمام ورثه می‌رسد و اگر از طرف خود اداره پرداخت می‌شود به هر کس بدهند به او اختصاص دارد.
س 82- ماهی‌هایی که طبخ شده‌اند و بسته‌بندی شده‌اند و از بلاد کفر می‌آورند محکوم به حلّیت هستند یا خیر؟
ج- اگر معلوم نباشد که آیا از قسم ماهی حلال است و زنده از آب گرفته شده و در خارج آب مرده است یا نه محکوم به حرمت است و با احراز این که زنده از آب گرفته
[[page 558]]شده و در بیرون آب مرده است محکوم به حلیت است ولو آن که نداند که از قسم حلال است یا از قسم حرام.
س 83- تراشیدن صورت با تیغ یا با ماشینی که مثل تیغ از ته می‌تراشد چه صورت دارد؟
ج- احتیاط واجب در ترک آن است.
س 84- در زورخانه‌ها مرسوم است موقع ورزش افراد ضرب می‌زنند آیا این کار جایز است یا خیر؟و همچنین طبل و موزیک که در ارتش می‌زنند جایز است یا خیر؟
ج- اگر به نحو مناسب با مجالس لهو و لعب باشد جایز نیست.
س 85- اطاعت پدر و مادر تا چه حد بر فرزند لازم است و آیا اجداد و جدات هم حکم پدر و مادر را دارند؟
ج- در اموری که انجام آن موجب ناراحتی آنها است از حیث شفقت پدر و مادری اطاعت شود و فرقی بین پدر و مادر و اجداد نیست.
س 86- استخدام مسلمان‌ها در مؤسسات کلیمی‌ها در صورتی که بدانند به اسرائیل کمک می‌نمایند جایز است یا نه و هرگاه ندانند کمک می‌کنند به طور روزمزد استخدام چطور است؟
ج- استخدام جایز نیست.و حقوق یا اجرت آنها حرام است،و در مورد شک هم در این مؤسسات وارد نشوند.
س 87- بازی کردن با آلات قمار در صورتی که قصد برد و باخت در کار نباشد و فقط صرف بازی کردن است چه صورت دارد؟
ج- جایز نیست.
س 88- معمول است بعد از نمازها اول به حضرت ابا عبداللّٰه علیه السلام بعد به حضرت رضا علیه السلام و سپس به حضرت ولی عصر ارواحنا له الفداء سلام می‌کنند آیا به این کیفیت دستوری رسیده یا نه،و به نظر شریف شما رجحانی دارد اگر دستوری نرسیده باشد؟
[[page 559]]ج- سلام به ائمۀ هدی علیهم السلام مستحب است و کیفیت مزبوره به قصد رجا مانع ندارد.
س 89- اگر از روی میل جنسی به غیر زوجۀ خود نگاه کند و بداند که به حرام نمی‌افتد باز هم حرام است،یا مثلاً نظر به حیوانات یا مجسمه و یا حجم بدن از روی پوشش؟
ج- نظر به ریبه حرام است
س 90- اگر پیوند غصبی را به درخت خود زد نمو آن و میوه‌اش مال کیست؟
ج- مال صاحب پیوند است نه صاحب درخت.
س 91- یهود و نصارا و مجوس که در ممالک اسلامی می‌باشند و به شرایط ذمه عمل نمی‌کنند و اصلاً ذمه در بین نیست جز همین که در شهرهای اسلامی می‌باشند آیا همین مقدار اسباب مصونیت مال و عرض و دم آنان می‌باشد؟
ج- بلی همین مقدار موجب مصونیت است.
س 92- فرزندانی که قبل از بلوغ شاگردی می‌کنند و مزدشان بیش از خرجشان است آیا پدرانشان باید مقدار بیشتر را حفظ کنند و بعد از بلوغ تحویلشان دهند یا نه؟
ج- واجب است حفظ و رد در حال بلوغ.
س 93- زنی که می‌خواهد به تحصیل خود ادامه دهد که بعدها شغلی انتخاب کند (البته شغل حلال)ولی فعلاً ادامه تحصیل ملازم با این است که با مرد نامحرم رو به رو شود مثلاً در دانشگاه نزد مرد درس بخواند یا این که با مردها در یک کلاس باشد همچه تحصیل جایز است یا خیر؟
ج- ادامۀ تحصیل در رشته‌های حلال اشکال ندارد ولیکن تستّر از اجانب و خودداری از اختلاط با آنها لازم است و اگر ادامه تحصیل مستلزم اختلاط با اجانب باشد و مفاسد دینی و اخلاقی در بر داشته باشد ترک کند.
[[page 560]] س 94- دختر و پسرهای امروزه که در مدارس و دبیرستان‌ها و دانشگاه‌ها و مؤسسات با هم معاشر هستند و برای محرمیت،صیغه برای خودشان یا پدر و فرزندانشان قصد دارند جاری کنند که این معاشرت‌ها حرام نباشد،چون حضرت عالی اذن پدر را در باکره احتیاط واجب می‌فرمایید و در این موارد چه بسا هست که پدرها راضی نمی‌شوند و یا آن که نمی‌شود اذن گرفت،اجازه می‌فرمایید که این احتیاط ترک شود و بدون اذن ولیّ صیغه جاری گردد یا خیر؟و دیگر آن که بعضی موارد هست که پسر و دختر به‌هم علاقه دارند و تحصیل اذن از پدر به واسطۀ شرم و حیا و موانع دیگر مشکل است آیا ترک این احتیاط در این صورت جایز است یا خیر؟
ج- اذن پدر ساقط نمی‌شود بلکه اخیراً اذن پدر را شرط می‌دانم به حسب فتوا.
س 95- آیا اموالی که مرتد بعد از ارتداد تحصیل کرده جایز است نقل و انتقال و معامله با او؟و آیا اولاد او هم مثل سایر فرق مرتد ملی حساب می‌شوند و معامله با او جایز است یا خیر؟
ج- اموالی که بعد از ارتداد تحصیل کرده محکوم به ملک او است و اولاد او قبل از ارتداد به حکم مسلمان است مگر آن که بعد از بلوغ اظهار کفر کند که در این صورت حکم مرتد دارد و اولاد بعد از ارتداد حکم سایر کفار را دارد و حکم مرتد را ندارد.
[[page 561]]