ارث دسته سوم
مسأله 2755- دستۀ سوم عمو و عمه و دایی و خاله و اولاد آنان است به تفصیلی که گفته شد که اگر از طبقۀ اول و دوم کسی نباشد،اینها ارث میبرند.
مسأله 2756- اگر وارث میت فقط یک عمو یا یک عمه است،چه پدر و مادری باشد؛یعنی با پدر میت از یک پدر و مادر باشد،یا پدری باشد یا مادری،همۀ مال به او میرسد.و اگر چند عمو یا چند عمه باشند و همه پدر و مادری،یا همه پدری باشند،
[[page 500]]مال به طور مساوی بین آنان قسمت میشود و اگر عمو و عمه هر دو باشند و همه پدر و مادری یا همه پدری باشند عمو دو برابر عمه میبرد مثلاً اگر وارث میت دو عمو و یک عمه باشد،مال را پنج قسمت میکنند،یک قسمت را به عمه میدهند و چهار قسمت را عموها به طور مساوی بین خودشان قسمت میکنند.
مسأله 2757- اگر وارث میت فقط چند عموی مادری یا چند عمۀ مادری باشد مال به طور مساوی بین آنان قسمت میشود ولی اگر فقط چند عمو و عمه مادری داشته باشد بنابر احتیاط واجب باید با هم صلح کنند.
مسأله 2758- اگر وارث میت عمو و عمه باشد و بعضی پدری و بعضی مادری و بعضی پدر و مادری باشند،عمو و عمۀ پدری ارث نمیبرند،پس اگر میت یک عمو یا یک عمه مادری دارد،مال را شش قسمت میکنند،یک قسمت را به عمو یا عمۀ مادری و بقیه را به عمو و عمۀ پدر و مادری میدهند و عموی پدر و مادری دو برابر عمۀ پدر و مادری میبرد و اگر هم عمو و هم عمۀ مادری دارد،مال را سه قسمت میکنند دو قسمت را به عمو و عمۀ پدر و مادری میدهند و عمو دو برابر عمه میبرد و یک قسمت را به عمو و عمۀ مادری میدهند و احتیاط واجب آن است که در تقسیم با یکدیگر صلح کنند.
مسأله 2759- اگر وارث میت فقط یک دایی یا یک خاله باشد،همۀ مال به او میرسد و اگر هم دایی و هم خاله باشد و همه پدر و مادری،یا پدری،یا مادری باشند، مال به طور مساوی بین آنان قسمت میشود و احتیاط آن است که در تقسیم با یکدیگر صلح کنند.
مسأله 2760- اگر وارث میت فقط یک دایی،یا یک خالۀ مادری و دایی و خالۀ پدر و مادری و دایی و خالۀ پدری باشد،دایی و خالۀ پدری ارث نمیبرد،و مال را شش قسمت میکنند،یک قسمت را به دایی یا خالۀ مادری و بقیه را به دایی و خالۀ پدر و مادری میدهند که به طور مساوی بین خودشان قسمت کنند.
[[page 501]] مسأله 2761- اگر وارث میت فقط دایی و خالۀ پدری و دایی و خالۀ مادری و دایی و خالۀ پدر و مادری باشد،دایی و خالۀ پدری ارث نمیبرد و باید مال را سه قسمت کنند،یک قسمت آن را دایی و خالۀ مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت نمایند و بقیه را به دایی و خالۀ پدر و مادری بدهند که به طور مساوی بین خودشان قسمت کنند.
مسأله 2762- اگر وارث میت یک دایی یا یک خاله و یک عمو یا یک عمه باشد مال را سه قسمت میکنند،یک قسمت را دایی یا خاله و بقیه را عمو یا عمه میبرد.
مسأله 2763- اگر وارث میت یک دایی یا یک خاله و عمو و عمّه باشد چنانچه عمو و عمّه پدر و مادری یا پدری باشند،مال را سه قسمت میکنند،یک قسمت را دایی یا خاله میبرد و از بقیه دو قسمت به عمو و یک قسمت به عمّه میدهند،بنابراین اگر مال را نُه قسمت کنند،سه قسمت را به دایی یا خاله و چهار قسمت را به عمو و دو قسمت را به عمه میدهند.
مسأله 2764- اگر وارث میت یک دایی یا یک خاله و یک عمو یا یک عمۀ مادری و عمو و عمۀ پدر و مادری یا پدری باشد،مال را سه قسمت میکنند،یک قسمت آن را به دایی یا خاله میدهند و دو قسمت باقیمانده را شش قسمت میکنند،یک قسمت را به عمو یا عمۀ مادری و بقیه را به عمو و عمۀ پدر و مادری یا پدری میدهند و عمو دو برابر عمه میبرد.بنابراین اگر مال را نُه قسمت کنند،سه قسمت را به دایی یا خاله و یک قسمت را به عمو یا عمۀ مادری و پنج قسمت دیگر را به عمو و عمۀ پدر و مادری یا پدری میدهند.
مسأله 2765- اگر وارث میت یک دایی یا یک خاله و عمو و عمۀ مادری و عمو و عمۀ پدر و مادری یا پدری باشد،مال را سه قسمت میکنند یک قسمت را دایی یا خاله میبرد و دو قسمت باقیمانده را سه سهم میکنند:یک سهم آن را به عمو و عمۀ مادری میدهند که بنابر احتیاط واجب با هم مصالحه میکنند و دو سهم دیگر را بین عمو و
[[page 502]]عمۀ پدر و مادری یا پدری قسمت مینمایند و عمو دو برابر عمه میبرد بنابراین مال را نُه قسمت کنند،سه قسمت آن،سهم خاله یا دایی و دو قسمت سهم عمو و عمۀ مادری و چهار قسمت سهم عمو و عمۀ پدر و مادری یا پدری میباشد.
مسأله 2766- اگر وارث میت چند دایی و چند خاله باشد که همه پدر و مادری یا پدری یا مادری باشند و عمو و عمه هم داشته باشد،مال سه سهم میشود،دو سهم آن به دستوری که در مسأله پیش گفته شد،عمو و عمه بین خودشان قسمت میکنند و یک سهم آن را داییها و خالهها به طور مساوی بین خودشان تقسیم مینمایند.
مسأله 2767- اگر وارث میت دایی یا خالۀ مادری و چند دایی و خاله پدر و مادری یا پدری و عمو و عمه باشد،مال سه سهم میشود،و دو سهم آن را به دستوری که سابقاً گفته شد عمو و عمه بین خودشان قسمت میکنند،پس اگر میت یک دایی یا یک خالۀ مادری دارد،یک سهم دیگر آن را شش قسمت میکنند،یک قسمت را به دایی یا خالۀ مادری میدهند و بقیه را به دایی و خالۀ پدر و مادری یا پدری میدهند و به طور تساوی قسمت میکنند و اگر چند دایی مادری یا چند خالۀ مادری یا هم دایی مادری و هم خالۀ مادری دارد آن یک سهم را سه قسمت میکنند،یک قسمت را داییها و خالههای مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت میکنند و بقیه را به دایی و خالۀ پدر و مادری یا پدری میدهند که به طور مساوی قسمت کنند.
مسأله 2768- اگر میت عمو و عمه و دایی و خاله نداشته باشد،مقداری که به عمو و عمه میرسد،به اولاد آنان و مقداری که به دایی و خاله میرسد،به اولاد آنان داده میشود.
مسأله 2769- اگر وارث میت عمو و عمه و دایی و خالۀ پدر و عمو و عمه و دایی و خالۀ مادر او باشند،مال سه سهم میشود،یک سهم آن مال عمو و عمه و دایی و خالۀ مادر میت است به طور مساوی،ولی احتیاط واجب در عمو و عمۀ مادری مادر میت آن است که با هم صلح کنند،و دو سهم دیگر آن را سه قسمت میکنند یک قسمت را
[[page 503]]دایی و خالۀ پدر میت به طور مساوی بین خودشان قسمت مینمایند و دو قسمت دیگر آن را به عمو و عمۀ پدر میت میدهند و عمو دو برابر عمه میبرد.
[[page 504]]