احکام رهن
مسأله 2300- رهن آن است که بدهکار مقداری از مال خود را نزد طلبکار بگذارد که اگر طلب او را ندهد طلبش را از آن مال به دست آورد.
مسأله 2301- در رهن لازم نیست صیغه بخوانند و همین قدر که بدهکار مال خود را به قصد گرو،به طلبکار بدهد و طلبکار هم به همین قصد بگیرد رهن صحیح است.
مسأله 2302- گرو دهنده و کسی که مال را گرو می‌گیرد باید مکلف و عاقل باشند و کسی آنها را مجبور نکرده باشد،و نیز گرو دهنده در حال بالغ شدن باید سفیه نباشد؛ یعنی مال خود را در کارهای بیهوده مصرف نکند،بلکه اگر به واسطۀ ورشکستگی یا برای آن که بعد از بالغ شدن سفیه شده حاکم شرع او را از تصرف در اموالش جلوگیری کرده باشد نمی‌تواند مال خود را گرو بگذارد.
مسأله 2303- انسان مالی را می‌تواند گرو بگذارد که شرعاً بتواند در آن تصرف کند.
و اگر مال کس دیگر را گرو بگذارد،در صورتی صحیح است که صاحب مال بگوید به گرو گذاشتن راضی هستم.
مسأله 2304- چیزی را که گرو می‌گذارند،باید خرید و فروش آن صحیح باشد، پس اگر شراب و مانند آن را گرو بگذارند،درست نیست.
[[page 410]] مسأله 2305- استفادۀ چیزی را که گرو می‌گذارند،مال کسی است که آن را گرو گذاشته.
مسأله 2306- طلبکار و بدهکار نمی‌توانند مالی را که گرو گذاشته شده،بدون اجازۀ یکدیگر ملک کسی کنند،مثلاً ببخشند یا بفروشند.ولی اگر یکی از آنان آن را ببخشد یا بفروشد،بعد دیگری بگوید راضی هستم اشکال ندارد.
مسأله 2307- اگر طلبکار چیزی را که گرو برداشته با اجازۀ بدهکار بفروشد پول آن هم مثل خود مال گرو می‌باشد.
مسأله 2308- اگر موقعی که باید بدهی خود را بدهد طلبکار مطالبه کند و او ندهد، طلبکار می‌تواند در صورتی که وکیل از طرف مالک باشد،مالی را که گرو برداشته بفروشد و طلب خود را بردارد و باید بقیه را به بدهکار بدهد،و چنانچه وکالت از مالک نداشته باشد،اگر به حاکم شرع دسترسی دارد،باید برای فروش آن از حاکم شرع اجازه بگیرد.
مسأله 2309- اگر بدهکار غیر از خانه‌ای که در آن نشسته و چیزهایی که مانند اثاثیۀ خانه،محل احتیاج او است،چیز دیگری نداشته باشد.طلبکار نمی‌تواند طلب خود را از او مطالبه کند،ولی اگر مالی را که گرو گذاشته خانه و اثاثیه هم باشد،طلبکار می‌تواند بفروشد و طلب خود را بردارد.
[[page 411]]