قضای سجده و تشهد فراموش شده
مسأله 1251- سجده و تشهدی را که انسان فراموش کرده و بعد از نماز،قضای آن را بهجا میآورد،باید تمام شرایط نماز،مانند پاک بودن بدن و لباس و رو به قبله بودن و شرطهای دیگر را داشته باشد.
[[page 224]] مسأله 1252- اگر سجده یا تشهد را چند دفعه فراموش کند،مثلاً یک سجده از رکعت اول و یک سجده از رکعت دوم فراموش نماید،باید بعد از نماز،قضای هر دو را با سجدههای سهوی که برای آنها لازم است بهجا آورد،و لازم نیست معیّن کند که قضای کدام یکِ آنها است.
مسأله 1253- اگر یک سجده و تشهد را فراموش کند،احتیاط واجب آن است که هر کدام را اول فراموش کرده،اول قضا نماید.و اگر نداند کدام اول فراموش شده،باید احتیاطاً یک سجده و تشهد و بعد یک سجدۀ دیگر بهجا آورد،یا یک تشهد و یک سجده و بعد یک تشهد دیگر بهجا آورد تا یقین کند سجده و تشهد را به ترتیبی که فراموش کرده قضا نموده است.
مسأله 1254- اگر به خیال این که اول سجده را فراموش کرده،اول قضای آن را بهجا آورد و بعد از خواندن تشهد یادش بیاید که اول تشهد را فراموش کرده احتیاط واجب آن است که دوباره سجده را قضا نماید.و نیز اگر به خیال این که اول تشهد را فراموش کرده اول قضای آن را بهجا آورد،و بعد از سجده یادش بیاید که اول سجده را فراموش کرده،بنابر احتیاط واجب باید دوباره تشهد را بخواند.
مسأله 1255- اگر بین سلام نماز و قضای سجده یا تشهد کاری کند که اگر عمداً یا سهواً در نماز اتفاق بیفتد نماز باطل میشود،مثلاً پشت به قبله نماید،باید قضای سجده و تشهد را بهجا آورد و نمازش صحیح است.
مسأله 1256- اگر بعد از سلام نماز یادش بیاید که یک سجده از رکعت آخر را فراموش کرده،باید قضای سجدهای را که فراموش کرده بهجا آورد و بعد از آن دو سجدۀ سهو بهجا آورد چه کاری که نماز را باطل میکند کرده باشد یا نه.و اگر تشهد رکعت آخر را فراموش کرده باشد،باید قضای تشهد را بهجا آورد و بعد از آن دو سجدۀ سهو بهجا آورد.
مسأله 1257- اگر بین سلام نماز و قضای سجده یا تشهد کاری کند که برای آن
[[page 225]]سجدۀ سهو واجب میشود،مثل آن که سهواً حرف بزند،باید سجده یا تشهد را قضا کند.
مسأله 1258- اگر نداند که سجده را فراموش کرده یا تشهد را،به احتیاط واجب باید هر دو را قضا نماید و هر کدام را اول بهجا آورد اشکال ندارد،و باید یک بار سجده سهو نیز بهجا آورد.
مسأله 1259- اگر شک دارد که سجده یا تشهد را فراموش کرده یا نه،واجب نیست قضا نماید.
مسأله 1260- اگر بداند سجده یا تشهد را فراموش کرده و شک کند که پیش از رکوع رکعت بعد بهجا آورده یا نه،احتیاط واجب آن است که آن را قضا نماید.
مسأله 1261- کسی که باید سجده یا تشهد را قضا نماید،اگر برای کار دیگری هم سجدۀ سهو بر او واجب شود،باید بعد از نماز سجده یا تشهد را قضا نماید،بعد سجدۀ سهو را بهجا آورد.
مسأله 1262- اگر شک دارد که بعد از نماز،قضای سجده یا تشهد فراموش شده را بهجا آورده یا نه،چنانچه وقت نماز نگذشته،باید سجده یا تشهد را قضا نماید،و اگر وقت نماز هم گذشته،بنابر احتیاط واجب باید سجده یا تشهد را قضا نماید.
[[page 226]]