سجدۀ سهو
مسأله 1236- برای سه چیز بعد از سلام نماز،انسان باید دو سجدۀ سهو به دستوری که بعداً گفته میشود بهجا آورد:
اول:آن که در بین نماز،سهواً حرف بزند.
دوم:آن که یک سجده را فراموش کند.
سوم:آن که در نماز چهار رکعتی بعد از سجدۀ دوم شک کند که چهار رکعت خوانده یا پنج رکعت،و در دو مورد هم احتیاط واجب آن است که سجدۀ سهو بنماید:
[[page 222]]اول:در جایی که نباید نماز را سلام دهد مثلاً در رکعت اول سهواً سلام بدهد،دوم:
آن که تشهد را فراموش کند.
مسأله 1237- اگر انسان اشتباهاً یا به خیال این که نمازش تمام شده حرف بزند باید دو سجده سهو بهجا آورد.
مسأله 1238- برای حرفی که از آه کشیدن و سرفه پیدا میشود،سجدۀ سهو واجب نیست،ولی اگر مثلاً سهواً آخ یا آه بگوید،باید سجدۀ سهو نماید.
مسأله 1239- اگر چیزی را که غلط خوانده دوباره به طور صحیح بخواند برای دوباره خواندن آن سجدۀ سهو واجب نیست.
مسأله 1240- اگر در نماز سهواً مدتی حرف بزند و تمام آنها یک مرتبه حساب شود،دو سجدۀ سهو بعد از سلام نماز کافی است.
مسأله 1241- اگر سهواً تسبیحات اربعه را نگوید یا بیشتر یا کمتر از سه مرتبه بگوید،احتیاط مستحب آن است که بعد از نماز دو سجدۀ سهو بهجا آورد.
مسأله 1242- اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید سهواً بگوید:
«اَلسَّلاٰمُ عَلَیْنٰا وَعَلَی عِبٰادِ اللّٰهِ الصّٰالِحِینَ» یا بگوید:
«السَّلاٰمُ عَلَیْکُمْ وَرَحْمَةُ اللّٰهِ وَبَرَکٰاتُهُ» باید دو سجدۀ سهو بنماید،ولی اگر اشتباهاً مقداری از این دو سلام را بگوید،یا بگوید:
«اَلسَّلاٰمُ عَلَیْکَ ایُّهَا النَّبِیُّ وَرَحْمَةُ اللّٰهِ وَبَرَکٰاتُهُ» احتیاط مستحب آن است که دو سجدۀ سهو بهجا آورد.
مسأله 1243- اگر در جایی که نباید سلام دهد اشتباهاً هر سه سلام را بگوید دو سجدۀ سهو کافی است.
مسأله 1244- اگر یک سجده یا تشهد را فراموش کند و پیش از رکوع رکعت بعد یادش بیاید،باید برگردد و بهجا آورد.
مسأله 1245- اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید که یک سجده یا تشهد را از رکعت پیش فراموش کرده،باید بعد از سلام نماز سجده یا تشهد را قضا نماید
[[page 223]]و بعد از آن دو سجدۀ سهو بهجا آورد.
مسأله 1246- اگر سجدۀ سهو را بعد از سلام نماز عمداً بهجا نیاورد،معصیت کرده و واجب است هر چه زودتر آن را انجام دهد و چنانچه سهواً بهجا نیاورد،هر وقت یادش آمد باید فوراً انجام دهد و لازم نیست نماز را دوباره بخواند.
مسأله 1247- اگر شک دارد که سجدۀ سهو بر او واجب شده یا نه لازم نیست بهجا آورد.
مسأله 1248- کسی که شک دارد مثلاً دو سجدۀ سهو بر او واجب شده یا چهار تا، اگر دو سجده بنماید کافی است.
مسأله 1249- اگر بداند یکی از دو سجدۀ سهو را بهجا نیاورده باید دو سجدۀ سهو بهجا آورد و اگر بداند سهواً سه سجده کرده،باید دوباره دو سجدۀ سهو بنماید.
دستور سجدۀ سهو
مسأله 1250- دستور سجدۀ سهو این است که بعد از سلام نماز فوراً نیت سجدۀ سهو کند و پیشانی را به چیزی که سجده بر آن صحیح است بگذارد و بگوید:
«بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ وَصَلَّی اللّٰهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ» یا
«بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ» ولی بهتر است بگوید:
«بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ السَّلاٰمُ عَلَیْکَ ایُّهَا النَّبِیُّ وَرَحْمَةُ اللّٰهِ وَبَرَکٰاتُه» بعد باید بنشیند و دوباره به سجده رود و یکی از ذکرهایی را که گفته شد بگوید و بنشیند و بعد از خواندن تشهد سلام دهد.
[[page 224]]