احکام قبله
مسأله 776- خانۀ کعبه که در مکۀ معظمه میباشد قبله است،و باید رو به روی آن نماز خواند،ولی کسی که دور است اگر طوری بایستد که بگویند رو به قبله نماز میخواند کافی است و همچنین است کارهای دیگری که مانند سر بریدن حیوانات، باید رو به قبله انجام گیرد.
مسأله 777- کسی که نماز واجب را ایستاده میخواند،باید طوری بایستد که بگویند رو به قبله ایستاده و لازم نیست زانوهای او و نوک پای او هم رو به قبله باشد.
مسأله 778- کسی که باید نشسته نماز بخواند،اگر نمیتواند به طور معمول بنشیند و در موقع نشستن،کف پاها را به زمین میگذارد،باید در موقع نماز صورت و سینه و شکم او رو به قبله باشد و لازم نیست ساق پای او رو به قبله باشد.
مسأله 779- کسی که نمیتواند نشسته نماز بخواند،باید در حال نماز به پهلوی راست طوری بخوابد که جلوی بدن او رو به قبله باشد،و اگر ممکن نیست باید به پهلوی چپ طوری بخوابد که جلوی بدن او رو به قبله باشد،و اگر این را هم نتواند
[[page 142]]باید به پشت بخوابد به طوری که کف پای او رو به قبله باشد.
مسأله 780- نماز احتیاط و سجده و تشهد فراموش شده را باید رو به قبله بهجا آورد و در سجدۀ سهو هم احتیاط مستحب همین است.
مسأله 781- نماز مستحبی را میشود در حال راه رفتن و سواری خواند و اگر انسان در این دو حال،نماز مستحبی بخواند لازم نیست رو به قبله باشد.
مسأله 782- کسی که میخواهد نماز بخواند،باید برای پیدا کردن قبله کوشش نماید،تا یقین کند که قبله کدام طرف است،و میتواند به گفتۀ دو شاهد عادل که از روی نشانههای حسی شهادت میدهند یا به قول کسی که از روی قاعدۀ علمی قبله را میشناسد و محل اطمینان است عمل کند،و اگر اینها ممکن نشد باید به گمانی که از محراب مسجد مسلمانان یا قبرهای آنان یا از راههای دیگر پیدا میشود عمل نماید حتی اگر از گفتۀ فاسق یا کافری که به واسطۀ قواعد علمی قبله را میشناسد گمان به قبله پیدا کند کافی است.
مسأله 783- کسی که گمان به قبله دارد،اگر بتواند گمان قویتری پیدا کند نمیتواند به گمان خود عمل نماید،مثلاً اگر میهمان از گفتۀ صاحب خانه گمان به قبله پیدا کند ولی بتواند از راه دیگر گمان قویتری پیدا کند نباید به حرف او عمل نماید.
مسأله 784- اگر برای پیدا کردن قبله وسیلهای ندارد،یا با این که کوشش کرده، گمانش به طرفی نمیرود،چنانچه وقت نماز وسعت دارد باید چهار نماز به چهار طرف بخواند و اگر به اندازۀ چهار نماز وقت ندارد،باید به اندازهای که وقت دارد،نماز بخواند،مثلاً اگر فقط به اندازۀ یک نماز وقت دارد،باید یک نماز به هر طرفی که میخواهد بخواند.و باید نمازها را طوری بخواند که یقین کند یکی از آنها رو به قبله بوده یا اگر از قبله کج بوده،به طرف دست راست و دست چپ قبله نرسیده است.
مسأله 785- اگر یقین یا گمان کند که قبله در یکی از دو طرف است،باید به هر دو
[[page 143]]طرف نماز بخواند ولی احتیاط مستحب آن است که در صورت گمان،به چهار طرف نماز بخواند.
مسأله 786- کسی که باید به چند طرف نماز بخواند،اگر بخواهد نماز ظهر و عصر یا مغرب و عشا را بخواند بهتر آن است که نماز اول را به هر چند طرف که واجب است بخواند،بعد نماز دوم را شروع کند.
مسأله 787- کسی که یقین به قبله ندارد،اگر بخواهد غیر از نماز کاری کند که باید رو به قبله انجام داد،مثلاً بخواهد سر حیوانی را ببرد،باید به گمان عمل نماید و اگر گمان ممکن نیست به هر طرف که انجام دهد صحیح است.
[[page 144]]