امام، امام بود
(مصاحبه با سید موسی حسینی از کشور اتریش)
آقای سید موسی حسینی: بنده سید موسی اردوغلو مشهور به حسینی هستم. اصالتاً اهل ترکیه هستم ولی تحصیلاتم را در حوزه علمیه قم گذراندم. 22 سال در درس خارج و دوره کلام تحصیل کردم. بعد، مدتی در شهر ازمیر ترکیه در مسجد صاحب الزمان (عج) مشغول تبلیغ بودم. حدود ده سالی هم هست که در کشور اتریش در شهر سالزبورگ فعالیت دارم. مرکزی در آنجا هست به نام مرکز اهل بیت علیهم السلام که مسئولیت آن مرکز به عهده اینجانب است و به عنوان امام جماعت و امام جمعه، مشغول تبلیغ هستیم. حدود 200 سخنرانی در موضوعات مختلف داشته ام که که تنظیم شده و به صورت سی دسی پخش شده و بخش دیگری هم هست که در حال تنظیم است و ان شاء الله پخش خواهد شد.
حضور: وضعیت مسلمانان در اتریش چگونه است؟
حسینی: اتریش کشوری است که همه ادیان در آن رسمیت دارند. مسلمانان هیچ محدودیتی در اعمال دینی خود ندارند و در حد خود فعال هستند. همین مرکز ما سابقه بیست ساله دارد. سالها به صورت مستأجر بودیم ولی حدود هفت هشت ماه قبل مرکز بزرگی خریداری شد و الان مشغول بعضی تعمیرات هستیم. خلاصه مسلمانان در اتریش نسبت به کشورهای دیگر اروپایی وضعیت خوبی دارند.
حضور: در بعضی از کشورهای اروپایی مانند فرانسه گاه مشکلاتی برای مسلمانها بوجود آوردند مانند جلوگیری از حجاب اسلامی و غیره. آیا در اتریش هم چنین اعمالی دیده شده است؟
حسینی: نه نه، در اتریش این گونه مشکلات نیست. البته گاهگاهی یک موضوعات فرعی پیش می آید، مثلاً در مدارس به دختران می گویند برای ورزش بایستی حجاب را کنار بگذارند ولی این مسایل، فرعی است، بیشتر سلیقه معلم و مدیر است. [با خنده اضافه می کند] آن نازیسمی که می گویند در بعضی از کشورها هست بلاخره در اتریش هم تا حدودی هست.
حضور: اشاره کردید که سی دی های متعددی منتشر کرده اید که حاوی سخنرانیهای شما بوده است. بفرمایید در این سخنرانیها مواردی هم به امام خمینی و انقلاب اسلامی اختصاص یافته است یا خیر؟
حسینی: صد در صد. ما، در مرکزی که داریم هرساله به مناسبت 22 بهمن و نیز سالگرد ارتحال حضرت امام (رحمه الله علیه) مراسمهایی مخصوص این ایام برگزار می کنیم. در هر یک از این مراسم، سخنرانیهایی در باره امام خمینی و انقلاب اسلامی داریم. البته همه سخنرانیهای ما به برکت امام است، چون ما از امام، الهام می گیریم. بزرگترین نعمتی که خداوند در زندگی به ما عطا کرد همین است که با امام بزرگ شدیم. ما بزرگ شده امامیم، تربیت شده امامیم. خلاصه همه افکاری که داریم و حرفهایی که می زنیم همه در سایه پر برکت امام است و ان شاء الله همچنان خواهد بود.
حضور: از چه زمانی و چطور شد که به ایران آمدید؟
حسینی: ما خانوادگی روحانی هستیم. پدرِ مادرم روحانی بود. عمویم روحانی بود. دایی ام در استانبول روحانی است. ما، سه برادر هستیم و هر سه طلبه هستیم. یکی الان در استانبول است، یکی در قم مشغول تحصیل است. داماد ما نیز طلبه است و در قم تحصیل می کند. ما یک خانواده مذهبی و از سادات هستیم. خداوند از کوچکی این عشق را به ما داد. از آن دوران خاطره ای دارم. اوایل که امام به ایران آمدند من در ترکیه بودم و درس قرآن می رفتم. در آن ایام بعضی کتاب های فارسی در ترکیه بود که در صفحات اولش عکسهایی از شاه و خانواده اش درج شده بود، ما این عکسها را بدون اینکه کسی چیزی به ما گفته باشد از کتاب پاره می کردیم و می سوزاندیم. یک عشقی داشتیم. بعد هم در سن یازده سالگی آمدیم طلبه شدیم و دوران طلبگی را در ایران گذراندیم و خلاصه با انقلاب بزرگ شدیم. و با انقلاب اسلامی هستیم و ان شاء الله در تمام عمر خواهیم بود.
حضور: گفتید که سالها در علم کلام کار کرده اید. در عصر حاضر چه کسانی را در شمار متکلمان بزرگ می دانید؟
حسینی : در این مورد امام (رحمه الله علیه) یک ویژگی داشتند که چند جانبه بودند. ایشان فقط فقیه نبودند، فیلسوف بودند، عارف بودند، اهل کلام بودند. لذا یکی از کسانی که می توان گفت در عصر حاضر از متکلمان بزرگ است امام خمینی است. در عین حال اساتید دیگری هستند مانند آقای سبحانی، آقای جوادی آملی، آقای مصباح و دیگران. شهید مطهری (رحمه الله علیه) را می شود نام برد ولی امام در این زمینه یک شخصیت بی نظیر بود.
حضور: طبعاً شما آثار امام خمینی را مطالعه کرده اید. بفرمایید از میان آنها کدامیک مهمتر و برای شما تأثیرگذارتر بوده است؟
حسینی: من کتابهای امام را خوانده ام. اوایل طلبگی کتاب کشف اسرار را خواندم و کتابهای دیگر مانند طلب و اراده، جنود عقل و جهل، شرح فصوص، تفسیر سوره حمد، خلاصه مقید بودم آثار امام را مطالعه کنم ولی از میان اینها کتاب مصباح الهدایه برای من خیلی مهم و جالب بود.
حضور: به نظر شما مهمترین محورهای اندیشه های امام خمینی چه مقولاتی است؟
حسینی : این موضوع را باید از جنبه های مختلفی ارزیابی کرد، مثلاً از جنبه اخلاق، جامعه شناسی و غیره. ولی آنچه خیلی مؤثر و بی نظیر است جهات سیاسی اندیشه امام است. امام با این جنبه، امام همه بود. امام علما هم بود، امام مجتهدین هم بود. امام واقعاً توانست این کشتی را به ساحل برساند و توانست بعد از ائمه اطهار علیهم السلام – که قبلاً سابقه هم نداشت – یک دولت اسلامی با این وسعت بوجود آورد که امروزه آثار آن را در خاورمیانه به وضوح می توانیم ببینیم. الان آثار انقلاب اسلامی را - اگر دقت نظر داشته باشیم - در اروپا و در همه جای دنیا می توانیم ببینیم،
انقلابی که نشأت گرفته از دید سیاسی امام (رحمة الله علیه) بود.
حضور: در باره نسبت تحولات اخیر منطقه خاورمیانه - که به آن اشاره کردید – با نهضت امام خمینی و انقلاب اسلامی ایران بیشتر توضیح بفرمایید.
حسینی: به نظر بنده یکی از آثار انقلاب اسلامی ایران در این مدت همان بیداری اسلامی است که امروز در خاورمیانه از لیبی گرفته تا مصر و تونس و در همه کشورهایی که این جنب و جوش وجود دارد خود را نشان می دهد. این انقلاب به مسلمانان اعتماد به نفس داد. مسلمانان فهمیدند که می توانند از عهده این کار برایند و می توانند سرنوشت خودشان را خودشان تعیین کنند و آینده خود را بسازند. اینها آثار امام است. در هر کشوری که این حرکات به نتیجه می رسد مسلمانها دارند روی کار می آیند. اخوان المسلمین سالیان سال در مصر چه وضعیتی داشتند؟ امروز دارند مراکز بزرگ تشکیل می دهند و همه اعتراف می کنند که آینده مصر در دست آنهاست. لذا امروز اروپا با اخوان المسلمین تعامل عجیب و غریبی دارد. بیداری اسلامی چنین نتایجی ببار آورده است. این نیست مگر همان آثاری که انقلاب اسلامی ایران در خاورمیانه و در جامعه اسلامی بوجود آورده است.
حضور: به نظر شما چرا این بیداری اسلامی با فاصله زمانی نسبتاً زیادی از پیروزی انقلاب اسلامی ایران بروز و ظهور پیدا کرد؟
حسینی: ببینید، همان طور که انقلاب اسلامی در این جریانات تأثیرگذار بوده است عوامل دیگری هم تأثیرگذار بوده اند. دشمنان مسلمانان، سالیان سال مسئله شیعه و سنی را مطرح کردند، مسئله ملی گرایی و فارس و عرب را مطرح کردند. علاوه بر همه اینها عامل مهمی که توانست این نهضتها را به تأخیر بیاندازد سلطه ظالمینی بود که در خاور میانه حاکم بودند.
اینها جلادهایی بودند که می توان گفت فرعون این زمان بودند. واقعاً اینها نمی گذاشتند مردم نفس بکشند، قتل عامها کردند. بعد از سقوط صدام، گورهای جمعی که پیدا شد شما بهتر اطلاع دارید. در مصر هم اگر کسی نفس می کشید سرکوب می شد. من خودم یک بار مصر رفته بودم.
یک وضع و حال خاصی داشت. هرکس نفس می کشید نفسش را می بریدند. البته باز هم عوامل دیگری هست که می توان بحث کرد ولی در هر حال سلطه حکام ظالم، در تأخیر نهضت های مردمی منطقه بسیار مهم بوده است.
حضور: قدرتهای خارجی را در گذشته و آینده این نهضتها، نفوذ در آنها یا انحراف مسیر حرکات مردمی چگونه می بینید؟
حسینی: ببینید، این مسأئل در خاورمیانه جدید نیست. روشن است که آنها می خواهند در این جریانات نقش اساسی را داشته باشند. قدرتهای سلطه گر خارجی برای جلوگیری از تأثیرات انقلاب اسلامی در میان مردم منطقه کارهای زیادی کردند که به بعضی از آنها اشاره شد مانند تأکید بر ملی گرایی یا ایجاد تفرقه میان مذاهب اسلامی. یکی دیگر از کارهای آنها حمایت از گروههای به ظاهر اسلامی است که در نهایت خشونت و وحشیگری عمل می کردند، مثل طالبان و القاعده.
آمریکا برای اینکه بتواند نفوذ خود را در خاورمیانه حفظ کند حکومت مسلمانها را به غرب و نیز به خود مسلمانها تهدید بزرگ نشان می دهد. چهره اسلام را به شکل طالبان و القاعده، نشان می دهد. از طرف دیگر یک اسلام به اصطلاح میانه رو به عنوان الگو معرفی می کند تا مردم را به سوی آن بکشاند. الان ترکیه تبدیل به مدلی شده است که در خاورمیانه تبلیغ می کنند.البته ترکیه این را قبول نمی کرد ولی آنها آمدند بعد از اردوغان ارتش ارتش را تضعیف کردند و کنار زدند زیرا ارتش ترکیه اصلاً مخالف این بود که کشور به عنوان یک اسلام میانه رو مطرح شود. قدرتهای خارجی دیدند که اگر بخواهند کاری در منطقه بکنند باید ترکیه را همراه خود داشته باشند، این است که حزب عدالت روی کار آمده. گرچه به نظر بنده در این کار هم شکست خوردند. این کارها را کردند تا نگذارند انقلاب اسلامی در منطقه تأثیر بگذارد. قبلاً این سیاستها را داشتند الان هم دارند. از طریق تقویت طایقه گری و تفرقه می خواهند سلطه خود را حفظ کنند. ولی " و مکروا و مکر الله والله خیر الماکرین". هر کاری کنند نمی توانند نور خدا را خاموش کنند. جلوی نور را نمی شود گرفت. مگر کسی کور باشد که نور را نبیند. در هر حال آمریکا و صهیونیستها و سایر قدرتها در خاورمیانه هیچ جایگاهی ندارند.
بعد از اینکه در مصر، مبارک و دولتش شکسته شد همه گفتند و اسرائیل هم اعتراف کرد که در خاورمیانه جایگاهی ندارند و نمی توانند داشته باشند. آمریکا هم که سیاستش به نوعی وابسته به حفظ رژیم صهیونیستی است مورد نفرت مسلمانهاست. ان شاء الله در آینده خاورمیانه بهتر اینها خواهد شد. و ان شاء الله همه مان شکوفایی بیداری اسلامی را بهتر از اینها خواهیم دید.
حضور: به هر حال در برابر سیاستهای آمریکا و اسرائیل و سایر قدرتهای سلطه گر و جلوگیری از انحراف نهضت های منطقه چه باید کرد؟
حسینی: بهترین کاری که ما می توانیم در این اثنا انجام دهیم و تا حالا بوده و ان شاء الله بعداً هم خواهد بود همان تقویت شور وحدت و همبستگی مسلمانهاست. این موضوع در خاورمیانه کاربرد عجیبی دارد و مقام معظم رهبری نیز نسبت به آن حساس هستند. ما باید به این شعار وحدت عمل کنیم. این برگ برنده ماست. زیرا یکی از موضوعاتی که غرب دارد روی آن خیلی کار می کند همان ایجاد تفرقه است که ما باید فریب بازیهای آنها را نخوریم. در این میان یکی از عوامل مهم وحدت، دفاع از قدس و مردم فلسطین و حق و حقوق آنهاست که از مسائل اساسی است و باید نسبت به آن خیلی حساس باشیم.
ما همه باید در حد خودمان، یعنی هرکس که به این جمهوری و به این ولایت اعتقاد دارد باید در حد خودش در تبلیغ معارف اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام و ارزشهای انقلاب اسلامی تلاش کند و ان شاء الله موفق خواهیم بود. خلاصه من به آینده این انقلابها خوشبین هستم.
حضور: در باره تأثیر انقلاب اسلامی ایران و اندیشه های امام خمینی در سایر نقاط جهان از جمله اروپا اشاراتی داشتید. با توجه به مبانی نهضت امام و اسلامی بودن آن علت اصلی این تأثیرگذاری در کشورهایی که اسلامی نیستند یا مسلمانان در آن مناطق،اقلیت محسوب می شود چیست؟
حسینی: ببینید، انقلاب اسلامی ارزشهایی را مطرح کرد که مربوط به همه انسانهاست. اینها ارزشهای انسانی و جهانی است. استقلال یک ارزش انسانی است. خودباوری یک ارزش انسانی است. این فرهنگ به آن معنای اصیلش به هر کجا که برسد طرفدار دارد. تأثیر این انقلاب فقط در محیط مسلمانها نیست. ارزش هایی که امام مطرح کردند مانند زیر بار سلطه نرفتن، برده غرب و شرق نبودن، اینها ارزشهای انسانی است. ما از این ارزشها دفاع می کنیم.
وقتی گاندی با آن قیامی که در هندوستان کرد در برابر امپراتوری آن زمان بریتانیا قد علم کرد می گوید من تمام این جرئت و شجاعت را از امام حسین (علیه السلام) گرفته ام. یعنی ارزشی که امام حسین (ع) مطرح کرد، قیام در برابر ظلم، این فقط مربوط به مسلمانها نیست. این ارزش انسانی است. این پیام به هرکس برسد خوشایند است، قابل تأیید و قابل قبول است.
حضور: به نظر شما مهمترین نیروهایی که علیه السلام و نهضت های اسلامی فعالیت می کنند کدام قدرتها و نیروها هستند؟
حسینی: اینها را به چند دسته می توان تقسیم کرد. یکی از دشمنان اصلی اسلام و مسلمانان، صهیونیست ها هستند که در غرب فعالیت دارند و علیه مسلمانها غوغا می کنند. آنها علیه فرهنگ اسلامی و علیه هر حرکت اصیل اسلامی هستند. دیگر آمریکا و غربی ها هستند که می خواهند اسلام آن جوری باشد که آنها می خواهند. اینها نیز همان کارها را انجام می دهند. اینها دشمنان قسم خورده ما هستند که دارند کار خودشان را انجام می دهند.
یک دسته هم هستند که می شود گفت دشمن و می شود گفت دوست نادان که علیه وحدت کلمه مسلمانها هستند و روی تفرقه بین شیعه و سنی کار می کنند. از ما هستند ولی این کارها را انجام می دهند. این هم از ضربه هایی است که ما می خوریم. اینها هم فعالند. شبکه تلویزیونی تشکیل می دهند و مشغول فعالیت اند.
حضور: این نیروها در اتریش هم فعالند؟
حسینی: در اتریش هم همین طور است. می شود اتریش را خلاصه ای از غرب تلقی کرد. در آنجا هم وهابی ها دارند کار می کنند. صهیونیست ها هم هستند. البته ما، در اتریش یک مجمع منسجمی داریم که توضیح دادم و مسلمانها اعم از ترکها، عربها، افغانها، ایرانیها و غیره خیلی منسجم فعالیتهای خودمان را داریم و با هماهنگی خاصی مقابله می کنیم و تبلیغات خودمان را داریم. هیچوقت هم از آنها که روی تفرقه کار می کنند بازی نمی خوریم.
حضور: امروز که امام در میان ما نیست تکلیف ما با نهضت اسلامی چیست؟ چگونه می توانیم راه امام و اندیشه های او را ادامه دهیم؟
حسینی: گرچه امام همیشه زنده است و زنده هم خواهد بود. ارزشهایی که امام مطرح کرد و برای آن جهاد کرد، این ارزشها باقی است و اصل مسئله هم این است که نام امام و ارزشهای امام باقی باشد ولی در عین حال وظیفه ما نیز این است که آن ارزشهایی که امام بر اساس آن قیام کردند و مقاومت کردند، زجرها کشیدند، تبعیدها کشیدند و هزاران خون شهید در این راه ریخته شد، ما مدافع همین ارزشها باشیم، در راه همین ارزشها حرکت کنیم. اگر ما بتوانیم این کار را بکنیم توانسته ایم اندکی از دینی را که به امام داریم ادا کنیم. ان شاء الله بتوانیم.
حضور: چنانچه در سالهای قبل هم به مراسم سالگرد حضرت امام آمده اید و یاد و خاطره ای از آن دارید، بیان بفرمایید.
حسینی: نه، من تا به حال به عنوان مدعو نیامده ام ولی از رحلت حضرت امام خاطره ای دارم. همان شبی که امام رحلت کردند من در قم بودم. برای سلامت امام دعای توسل می خواندیم. وقتی امام رحلت کردند احساس می کردیم پدرمان را از دست داده ایم. من هیچوقت فکر نمی کنم اگر پدرم از دنیا برود این قدر گریه کنم. بعد از آن کاروانی از طلبه ها در قم تشکیل شد و در اربعین امام پیاده آمدیم به تهران. من هم توی آن قافله بودم. آمدیم زیارت امام.
حضور: برگزاری این مراسم را چگونه می بینید و به نظر شما چه فوایدی دارد؟
حسینی: این مراسم خوب است، مفید است. به تمام معنا می توان گفت امروزه یکی از راههایی که می توانیم امام را به جامعه اسلامی معرفی کنیم همین است. یکی از راههای شناخت امام برگزاری مراسم سالگرد ایشان است. افراد از نقاط مختلف جهان می آیند و با امام و اندیشه های ایشان و عشق و علاقه مردم به ایشان از نزدیک آشنا می شوند و می توانند وقتی به وطن خودشان برمی گردند امام را به اطرافیان و جامعه ای که در آن زندگی می کنند معرفی کنند. این وظیفه ماست. از مسئولین برنامه ها نیز تقدیر و تشکر می کنم.
واقعاً امام شخصیت بی نظیری بود که نمی شود در باره او حرفی زد، چه از جنبه معنوی و چه از چنبه سیاسی. فقط این را می شود گفت که امام، امام بود.
خداوند این شاء الله روحش را شاد بگرداند، با اجدادش محشور کند و ما را هم از کسانی قرار بدهد که به شفاعت امام نائل گردیم.
حضور: در خاتمه، پیامی یا سخن دیگری دارید بفرمایید.
حسینی: خلاصه ما به عنوان یک روحانی- روحانی هم نه، به عنوان یک طلبه هم حساب شویم خیلی حرف است – عرض می کنم که واقعاً سعادت این دنیا و آن دنیای ما، دفاع از ارزشهایی است که امام برای ما باقی گذاشتند. اگر ما به واقع مدافع این ارزشها نباشیم جوابگوی امام و شهدا نخواهیم بود. امروز یکی از بهترین ایدئولژی هایی که بهترین حرف را در دنیا می زند همان ارزشهای امام است. امروز در هر جا، حتی در خود اروپا وقتی سفر می کنیم آثار امام را به وضوح می بینیم. مثلاً در خیلی از شهرهای آلمان مساجد مستبصرین هست، یعنی مسلمانانی که سنی بودند و شیعه شدند. در مونیخ، هامبورگ، فرانکفورت و در تمام شهرهایی که ما معمولاً می رویم چنین مساجدی را می بینیم. یعنی بعد از حرکت امام و انقلاب اسلامی این تحولات بوجود آمد. اینها امروزه مراکزی دارند و خیلی خوب و با شکوه فعالیت می کنند. در خود ترکیه، در آسیای میانه، هرکجا می رویم این آثار را می بینیم. امام انقلابی کرد که به تمام معنا فرهنگی بود. البته جنبه های دیگری هم داشت. اگر امام قیام نمی کرد ما امکان پخش معارف اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام را در جامعه نمی توانستیم ببینیم. لذا مدیون امام هستیم. باید قدر ارزشهای امام را بدانیم.
یکی از ارزشهایی که امام برای ما گذاشتند اطاعت از ولایت فقیه است که بزرگترین سرمایه ای است که باقی گذاشتند. غیر از این دیگر راه نجاتی نخواهیم داشت. تنها عرض من این است که امانتی را که امام گذاشتند با جان و دل به این امانت بچسبیم و آن را حفظ کنیم.
منبع: حضور، ش 80، ص 150.