توضیحات کارشناس:
در احکام روزه آمده است که رسانیدن غبار غلیظ به حلق، روزه را باطل میکند.
ذیل همین فرع در باره اینکه آیا رسانیدن بخار و دود به حلق مبطل روزه است یا خیر؟ نیز بحث میشود.
به فتوای امام خمینی (س) بنابر اقوا بخار حکم غبار را ندارد و ملحق به آن نمىگردد، مگر آنکه در دهان تبدیل به آب شده، سپس آب را فرو برد. کما اینکه دود نیز بنابر اقوا همانند بخار است و به غبار ملحق نمیشود. لذا دودی که از سیگار کشیدن شخص دیگر به حلق فرد روزهدار وارد میشود سبب بطلان روزه او نمیگردد. لیکن کشیدن دود که در این پرسش مورد سؤال قرار گرفته، غیر از رسانیدن دود به حلق و متفاوت با آن است.
به همین جهت امام (س) در باره کشیدن دود قلیان و سیگار و تنباکو و مانند اینها، در حال روزه نظر دیگری دارند. و به احتیاط واجب آن را در حکم رسانیدن غبار به حلق میدانند که روزه را باطل میکند و امساک از آن را به احتیاط واجب لازم میدانند.
عبارت امام (س) در تحریر الوسیلة؛ ج1، ص: 269 چنین است:
الثامن: إیصال الغبار الغلیظ الى الحلق، بل و غیر الغلیظ على الأحوط. و إن کان الأقوى خلافه، ... و الأقوى عدم لحوق البخار به إلا إذا انقلب فی الفم ماء و کما أن الأقوى عدم لحوق الدخان به أیضا،نعم یلحق به شرب الأدخنة على الأحوط.
مسأله فوق را امام خمینی (س) در رساله نجاة العباد؛ ص: 156 نیز به شرح ذیل آورده و حکم کشیدن قلیان را همانند کشیدن سیگار دانستهاند:
مسأله 3 - اگر کسى بخار به حلقش برسد و در حلق منقلب به آب گردد و آن را فرو ببرد روزۀ او باطل است، و احتیاط واجب آن است که از کشیدن سیگار و قلیان و مثل آنها نیز احتراز کند.
19/4/1392