کرامت رعایا در کلام حضرت علی(ع)
جناب آقای علیرضا جعفری صیادی*
از آنجا که حاکمان هر قوم بر دوش گیرنده خطاهای جامعه تحت حکومت خویش نیز هستند و بر آنها نیز مورد عتاب و مجازات قرار خواهند گرفت، بر همه حاکمان و به ویژه حاکمان حکومتهای اسلامی است که با مرور زندگانی پر برکت ائمه اطهار(ع) از دقایق روش حکومتداری صحیح و هدایت افراد جامعه آگاه شوند. در این میان، سخنان حضرت علی(ع) در باب حکومت داری از جمله گرانبهاترین این آثار است. امام متقیان حضرت علی(ع) در متن خطبه ها و نامه های خویش به خوبی وظیفه حاکم در مقابل رعایا و بالعکس را مشخص می نماید. از جمله مواردی که به صورت مکرر مورد تأکید امیرمؤمنان، علی(ع) قرار گرفته است، توجه حاکم و والیان به رعایت حق افراد جامعه و کرامت رعایا است که آن را اساس پایداری حکومت می داند؛ چنان که می فرماید: « امّا بعد، پیشینیانتان تباه شدند؛ زیرا که حقّ مردم را ادا نکردند».
مقاله حاضر، به بررسی کلام حضرت علی(ع) در نهج البلاغه در زمینه توصیه ایشان به یاران و والیان خویش در رعایت حقوق رعایا و کرامت بخشیدن به افراد جامعه تحت حکومت می پردازد.
[[page 178]]