کرامت در نظام حقوقی در ارتباط با غیر مسلمانان
حجت الاسلام والمسلمین فرج الله عباسی
جهت رسیدن پیام های آسمانی و نورانی قرآن به تمام دنیا ارتباط با غیر مسلمان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
بر اساس تفکر اسلامی، ارتباط با غیر مسلمانان از اهمیت ویژه ای برخوردار است تا پیام های والای قرآن به همه دنیا برسد و در این میان، پافشاری بر این است که ارزشهای انسانی و دینی نباید در ارتباطات آسیب ببیند، از این رو، ضرورت داشته که در این نوشتار مرزهای اسلامی در ارتباط با غیرمسلمانان بررسی شود.
انسان یک موجود برگزیده الهی است که برای رسیدن به مقام خلیفة الهی آفریده شده و حفظ این ارزش ذاتی باید در این ارتباط مورد توجه قرار گیرد؛ یعنی هم ارزش انسانی غیر مسلمانان و هم ارزش دینی مسلمانان محترم بماند؛ چرا که مقام انسان جدای از همه خصوصیات نژادی، دینی و طبقاتی با ارزش است و دیگر این که اسلام آیینی اجتماعی و نه فردی صرف است و در چنین آیینی باید مرزهای ارتباط مسلمانان با غیر، اعم از اهل کتاب، مشرکان غیر مخاصم و معاندان، روشن گردد.
مرزهای اسلامی در وهله اوّل به دو رابطه فردی یا داخل کشوری و رابطه بین المللی تقسیم می شوند. مصادیق رابطه فردی عبارتند از: رفتار با خویشاوندان غیرمسلمان، دوستان و محدوده شرکت در مجالس آنها و نیز همراز نشدن، ازدواج دائم و موقت، احسان و نیکی کردن، داد و ستد و داشتن یک زندگی مسالمت آمیز با غیر مسلمانان. در رابطه بین المللی نیز باید حکومت اسلامی به اصول ترسیم شده اسلامی در سیاست خارجی اهمیت دهد. این اصول عبارتند از:
[[page 48]]پایبندی به پیمانهای سیاسی؛
سیاست ظلم ستیزی و دفاع از مظلوم در هر نقطه جهان و با هر قومیت و آیینی که داشته باشند؛
حفظ استقلال کشور در همه تصمیم گیریها و ارتباطات؛
رفتار اسلامی توأم با عدالت؛
دعوت دیگران به اسلام با رفتار نیکو و پای بندی مسلمانان به آموزه های اسلامی در این بین؛
نفی هر گونه استیلا و سلطه غیر مسلمانان بر کشور اسلامی؛
حفظ سیادت و عزت اسلامی بر پایه وحدت، نه وابستگی؛
دخالت نکردن در امور دیگران و احترام متقابل به اصول همدیگر؛ البته تا جایی که این احترام باعث تقویت و سلطه ظالم و از بین رفتن حقوق مظلومان نباشد. رعایت این اصول و مرزبندی ها در همه روابط سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی ضروری است؛ چنان که امام راحل(ره) در طول مبارزه و حکومت اسلامی آنها را در عمل پیاده نمودند.
[[page 49]]