به گزارش پرتال امام خمینی(س) خبرگزاری فارس اقدام به انتشار مجموعه خاطرات آیتالله سید مرتضی محمودی، با سابقهترین امام جمعه کشور با عنوان «گنجینه خاطرات» کرده است. از جمله این خاطرات، خاطرهای است از حضرت امام(س) که مربوط به سال 1341 و قبل از تبعید ایشان است.
«یکی از دوستان ما در قم میخواست اجازه امور حسبیه برای یکی از علما را در گلپایگان از امام(س) بگیرد، به من گفت که به آقا (منظور امام راحل) گفتهام، ایشان گفتند باید کسی که مورد وثوق من باشد، ایشان را تأیید کند.
به من گفت: نزد آقای خمینی این عالم را تأیید کن تا اجازه امور را بگیرد.
من هم آن عالم را قدری میشناختم، فرد موجه و خوبی به نظر میآمد، قبول کردم.
هردوی ما شاگرد درس خارج امام(س) بودیم.
سر کلاس که رفتیم، درس امام(س) که تمام شد، بلند شدند و خارج شدند، ما هم دنبال امام(س) رفتیم، منزل ایشان در یک کوچه باریکی بود، میرفت انتهای کوچه، این آقا رفت جلو و سلام کرد، به امام(س) عرض کرد: آقا، این آقای فلانی که عرض کردم خدمتتان، آقای محمودی هم ایشان را میشناسند و تأیید میکنند.
امام(س) با شنیدن این حرف ایستادند، برگشتند و رو به من فرمودند «خوب، آقا بفرمایید شما، بگویید ایشان چطور آدمی است؟
بنده عرض کردم: آقا نسبتا آدم خوبی است؟
امام(س) تبسمی کرده و فرمودند «نسبت به شمر؟»
و بازگشته به راه خود ادامه دادند.
بعد این آقایی که میخواست من تأییدش کنم به من گفت: شما خراب کردید کار را، این بدتر شد.
من هم گفتم: خوب من که کاملا نمیشناختم، نسبتا میشناختم و همین را هم گفتم.
* در مورد شأن اجازه
اجازه به معنای اذن، رخصت و روا دانستن است. و فقها اجازه اجتهاد و یا تصدی امور حسبیه را برای لایقان این مناصب انشا میکردند. اجازات هم چون اسناد و مدارک علمی و فرهنگی ارزشمند در اختیار افراد لایق و شایسته قرار میگرفته و آثار و فواید بسیاری نیز بر آنها مترتب بوده و هست. از جمله موجب اعتماد و اطمینان به گفتهها و نوشتههای شخص مجاز میشود و مشتمل بر اظهارنظرهای مشایخ نسبت به شاگردان و اساتید خود است.
مقصود از امور حسبیه کارهایی است که محسوب برای خداست و به عنوان وظیفه عبادی انجام میگیرد، همچون قبض حقوق شرعیه (خمس و زکات و …) و به مصرف رسانیدن آنها در موارد خود و حفاظت از موقوفههایی که متولی خاصی ندارند و نگهداری از اموال مسلمانی که غایب یا قاصر است و نظایر آن.
تصدّی این امور در زمان حضور امام معصوم(ع) از شئون اوست و یا هرکس که برای انجام این امور تعیین فرماید، اما در عصر غیبت امام (ع)، فقیه عادل متصدی این امور است.
مرحوم امام خمینی(رضوان اللّه تعالی) به دلیل مرجعیت و زعامت عامی که داشتند، اجازات بسیاری را در این باب صادر فرمودند که جمعآوری و تنظیم آن اجازات کتاب مستقلی را تشکیل میدهد.
قائم مقام مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام(س) در مصاحبه با کیهان فرهنگی (ش156، ص104) میگوید: فهرستی از پانصد مورد مجوّز شرعی در اختیار داریم که امام در نجف اشرف صادر کردهاند.
اما اینک تنها به صد و اندی از آنها دسترسی داریم.
معروف است که ایشان در صدور اجازه امور حسبیه بسیار محتاط بودند و اجازاتی که ایشان نگاشتهاند از دقیقترین اجازاتی است که فقها و مراجع برای افراد مینویسند.