«اگر کسی گناهی انجام داده باشد که حد شرعی دارد، آیا واجب است خود را به دادگاه معرفی کند تا حد را جاری کنند؟ یا این که توبه کند و مخفی نگه دارد؟»

در پاسخ به سوال فوق که یکی از کاربران پرتال امام خمینی(س) مطرح کرده است، کارشناسان موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) پاسخ زیر را مطرح کرده اند:

معرفی لازم نیست، بلکه در بعضی موارد جایز نیست.

مسألۀ 5- من الواجبات التوبة من الذنب، فلو ارتکب حراما او ترک واجبا تجب التوبة فورا، و مع عدم ظهورها منه وجب امرها بها، و کذا لو شک فی توبته، و هذا غیر الامر و النهی بالنسبة الی سایر المعاصی فلو شک فی کونه مصرا او علم بعدمه لا یجب الانکار بالنسبة الی تلک المعصیة، لکن یجب بالنسبة الی ترک التویة.

(تحریر الوسیلة -  ج‌1، ص:432)

توضیحات کارشناس:

پروردگار متعال در آیات متعدد قرآن کریم بندگان خویش را به توبه کردن از گناه فرمان داده است؛ در ابتدای آیه هشتم سوره تحریم می‌فرماید:

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحاً

بر همین اساس امام امت (س) توبه کردن از گناه را واجب فوری می‌دانند. لذا اگر گناه کاری، ترک توبه کند بر مسلمین دیگر واجب است که او را امر به توبه نمایند. و وجوب این امر غیر از وجوب نهی نسبت به گناهی است که مرتکب آن شده است.

در استفتاء ذیل که از محضر ایشان به عمل آمده است، معنای توبه و شرایط آن را چنین بیان فرموده اند:

س 57‌ - شرایط قبول شدن توبه را که در آیۀ هفده از سورۀ نساء ذکر شده خواهشمندم به صورت واضح براى بنده ذکر نموده و توضیحات و راهنمایی هاى لازم را بیان فرمایید؟

ج‌ - کسى که معصیتى کرده واجب است فورا توبه کند، و معناى توبه این است که با پشیمانى از گناهى که کرده تصمیم بگیرد تکرار نکند، و اگر حقّ الناس است از عهده برآید، و اگر حقّ اللّه است و قضاء دارد قضاء نماید.

استفتاءات (امام خمینى)؛ ج‌3، ص: 587

پس در حصول توبه معرفی به دادگاه و تحمل کیفر و حد شرعی لازم و شرط نمی باشد. این مهم در استفتاءات دیگر به صراحت آمده است.

از جمله در استفتاء شماره 24 ص 301 ج 3 کتاب استفتاءات امام خمینی س، که با عبارت "و معرّفى لازم نیست" بیان شده است؛ بالاتر آن که، همان گونه که در کتاب حدود و احکام آن آمده است، در موارد بسیار و با شرایطی، حصول توبه موجب سقوط حدود الهی از شخص گناه کار می‌گردد؛ پس نه تنها معرفی به دادگاه لازم نیست بلکه در بعضی موارد جایز هم نمی باشد، همانگونه که دراستفتاء شماره 1 ص 448 جلد3 کتاب استفتاءات با عبارت "لازم نیست بلکه در بعضی موارد جایز نیست" آمده است.

نکته دیگری هم که باید به آن توجه داشت این که، طبق فتوای حضرت امام س که نمونه‌ای از آن در زیر می‌آید، اظهار گناه به غیر خدا جایز نمی باشد.

س 51- جوانى 21 ساله هستم که در اوایل بلوغ مرتکب گناهى بس بزرگ شدم که توان گفتن آن را ندارم، اکنون تکلیف من چیست؟

ج‌ - شما جدّا توبه کنید و گناه خود را به کسى إظهار نکنید إن شاء اللّه خداوند توبه را قبول مى‌کند.

استفتاءات (امام خمینى)؛ ج‌3، ص: 585