انتخاب کارگزاران نظام و مشروعیت حکومت
[حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی. پس از اهدای سلام و تحیت، در چه صورت فقیه جامع الشرایط بر جامعۀ اسلامی ولایت دارد. أدام الله ظلّکم علی رؤوس المسلمین.
نمایندگان حضرتعالی در دبیرخانۀ ائمۀ جمعۀ سراسر کشور، عباس خاتم یزدی ـ توسلی ـ عبایی ـ کشمیری ـ قاضی عسگر]
تولی امور مسلمین تشکیل حکومت با آرای اکثریت
بسمه تعالی
ولایت در جمیع صور دارد. لکن تولی امور مسلمین و تشکیل حکومت بستگی دارد به آرای اکثریت مسلمین، که در قانون اساسی هم از آن یاد شده است، و در صدر اسلام تعبیر می شده به بیعت با ولیّ مسلمین.
روح الله الموسوی الخمینی.(1)
29 / 10 / 66
* * *
[[page 3]]
تشکیل دولت اسلامی با انتخاب آگاهانه و آزادانه ملت
سؤال: [یک دولت اسلامی چگونه تشکیل خواهد شد؟]
جواب: با طرحی که تدارک دیده ایم، تلاش می کنیم که عموم ملت از همۀ طبقات، آگاهانه و آزادانه نمایندگان خود را انتخاب کنند و سپس نمایندگان دولت را و مسئولین هر مقامی را انتخاب می کنند.(2)
16 / 8 / 57
* * *
انتخاب مسئولین توسط مردم
سؤال: [...جمهوری ای که شما می خواهید تشکیل دهید، اسلامی خواهد بود، بنابراین آیا خواهید پذیرفت که در رأس آن قرار گیرید؟]
جواب: اولاً این مردم هستند که باید افراد کاردان و قابل اعتماد خود را انتخاب کنند و مسئولیت امور را به دست آنان بسپارند. ولکن من شخصاً نمی توانم در این تشکیلات مسئولیت خاصی را بپذیرم و در عین حال همیشه در کنار مردم ناظر بر اوضاع هستم و وظیفۀ ارشادی خود را انجام می دهم.(3)
7 / 9 / 57
* * *
دولت قانونی از مردم و برای مردم
سؤال: [به چه دلیل دولت بختیار را غیرقانونی می دانید؟]
جواب: به دلیل مخالفت همۀ مردم. بختیار را شاه نصب کرده است و مردم همه با شاه مخالفند و او را عزل کرده اند. و در تظاهرات و راهپیماییهای مکرر این معنی را ثابت کرده اند. دولت قانونی باید از مردم و برای مردم باشد نه مخالف مردم.(4)
7 / 11 / 57
[[page 4]]
مسئولیت اداره مملکت با انتخاب مردم
ما می گوییم کسی که می خواهد یک مملکتی را اداره بکند، کسی که ما می خواهیم مقدراتمان را دستش بدهیم باید آدمی باشد که مردم انتخاب کنند و با انتخاب مردم پیش بیاید. قهراً وقتی با انتخاب مردم پیش آمد صالح است. دنبال او همین طوری که الآن ملاحظه می کنید که یک بز کچل یک ملت را کچل کرده یک آدم صالح، یک انسان، یک مملکت را به سلامت می کِشد.(5)
10 / 10 / 57
* * *
اظهارنظر مردم نسبت به دولت
مطلبی هست که می خواهم به عرض ملت برسانم و آن این است که نظر خودشان را دربارۀ دولت آقای مهندس بازرگان که دولت شرعی و اسلامی است اعلام کنند؛ هم به وسیلۀ مطبوعات، هم تظاهرات «آرام» در شهرها و در دهات و هر جا که مسلمان هست، نظر خودشان را راجع به دولت اسلامی آقای مهندس بازرگان اظهار کنند.(6)
16 / 11 / 57
* * *
حکومت مستند به آرای ملت
ما در طول تاریخ ایران یک حکومت مستند به ملت نداشتیم. زمان سلاطین سابق که اصلاً ملتها به حساب نمی آمدند، و بابْ بابِ قلدری بود! از زمان رضا شاه به این طرف هم که ما اطلاع داریم و در مشاهدات ما بوده، باز همین معنا بود. بنابراین یک حکومت ملی، یک سلطنت ملی، یک انتخابات ملی در این وطن نبوده است؛ از اینکه این انتخابات و مجالسْ مجالسِ ملی نبوده است.
[[page 5]]
دولتهای ناشی از این مجلس هم غیرقانونی است، و مستند به آرای ملت نبوده است. این شخصی هم که الآن به جای محمدرضا خان و به امر محمدرضا خان به مسند وزارت نشسته است، ایشان هم [که] ادعا می کند من «ملی» هستم قانونی هستم، نه قانونی هست و نه ملی هست.(7)
19 / 11 / 57
* * *
مجلس با نظر مردم
یک مجلس شورای ملی ـ نه به آن معنایی که در زمانهای سابق پیدا می شد که مردم بی اطلاع بودند ـ یک مجلسی که به نظر خود مردم باشد، مردم خودشان نظر داشته باشند، مقدرات دست خود مردم باشد، اینها تحقق پیدا بکند.(8)
29 / 2 / 58
* * *
نقش مردم در مجلس مؤسسان و قانون اساسی
مجلس مؤسسان برای این است که مردم، منتخبات [و] منتخبین خودشان را تعیین کنند؛ و این فرق ندارد بین آنکه طرح فعلی دولت باشد، یا طرحهایی که اشخاصی که توجه ندارند، یا تحت تأثیر واقع شده اند، یا شیاطین به آنها چیزهایی را تزریق کرده اند، که تعویق بیندازد و استقرار حکومت اسلامی یکی ـ دو سال طول بکشد تا توطئه ها نضج بگیرند و اساس را از بین ببرند. آن طرحی که دولت داده است این است که همان مجلس مؤسسان با افراد کمتر، از خود ملت، به تصویب ملت، به انتخاب ملت، اشخاصی انتخاب بشوند؛ و آنها در قانون اساسی، که پیشنویس شده است، مطالعه کنند؛ و اشکالاتی که روشنفکران و حقوقدانان و سایر مردم
[[page 6]]
به قانون اساسی، که پیشنویس شده است، طرح کنند؛ و منتخبین مردم مطالعه کنند؛ و بعد از اینکه آنها تصویب کردند، باز هم به رفراندم گذاشته شود.(9)
25 / 3 / 58
* * *
حق مردم در تعیین نمایندگان مجلس
مجلس شورا را باید ملت خودش وکلا تعیین کنند. وکلا هم همین جوری که عرض کردم وکلای ملی؛ وکلایی که مردم در بلاد خودشان شناختند که اینها مردم صالحی هستند، اینها مردم اسلامی هستند، اینها گرایش به شرق و غرب، گرایش به مکتبهای فاسد ندارند، اینها را تعیین کنند. یک مجلس شورا داشته باشیم.(10)
21 / 2 / 58
* * *
حق مردم در عزل وکلا مصداق عینی دموکراسی
ملت ما [،] اگر وکلاشان خواستند برخلاف اسلام عمل بکنند، مردم مختارند که وکلا را عَزْلِشان بکنند، بریزندشان دور. آنها خیال می کنند که نه، این خلاف آزادی است. شما دارید دیکتاتوری می کنید! شما دارید در مقابل ملت می ایستید. ملت اسلام را می خواهد، شما می گویید لازم نیست! ملت ولایت فقیه را می خواهد، که خدا فرموده است، شما می گویید خیر، لازم نیست!(11)
12 / 7 / 58
* * *
[[page 7]]
این مجلس خبرگانی که همۀ ملت دسته ای را تعیین کردند، دیگر هر کس در محل خودش کسی را وکیل کرد. شمایی که می گویید دمکراسی، دمکراسی بهتر از این چه که شما پیدا کنید که در یک جا یک کسی به زور گفته باشد تو رأی بده. در تمام ایران پیدا بکنید یک جا که الزام کرده باشد یک کسی را که رأی بده. حتی تبلیغات هم کم شد. ولی مردم می شناختند اینها را. هر کسی اهل بلد خودش را می شناخت، و رأی به او می داد. با آن اکثریت قاطع که پیدا کردند اینها، چرا دیگر مناقشه می کنند؟ چرا بعدش [دائماً] گفتند مجلس خوب؟ مجلس خوب این مجلسی است که مردم می خواهند. شما چکاره اید؟ این مجلسی که مردم خودشان اشخاصی را فرستادند، وکیل کردند. اینها وکیل مردم بودند.(12)
29 / 8 / 58
* * *
هر چه آرا زیادتر، مسئولیت زیادتر
حکومت از خود مردم
هر چه آرا زیادتر باشد مسئولیت زیادتر است. اگر آرای شما پنج میلیون بود مسئولیتتان کمتر بود. حالا که سیزده میلیون بیشتر است، مسئولیت شما حجمش زیادتر است؛ برای اینکه شما جواب یکی یکی از این افرادی که به شما رأی دادند و شما را به عنوان رئیس جمهور اسلام، رئیس جمهوری کشور اسلامی تعیین کردند هر یک از اینها فردا می آیند شما را می گیرند، جواب از شما می خواهند. من شما را تعیین کردم رئیس جمهوری اسلامی باشید و اسلام را در این کشور تأیید کنید و پیاده کنید و ـ خدای نخواسته ـ شما نکردید، اقلاً سیزده میلیون و هزار و چند صد نفر می آیند سراغ شما، ببینید که می توانید جواب این را پیش خدا بدهید؟(13)
11 / 5 / 60
[[page 8]]
خود این مردم یک رئیس جمهور درست کردند و نخست وزیر هم آن کسانی که وکیل آقایان بوده اند درست کرده اند و همه از خود این مردم، یک کسی را نیاورده اند که فلان السلطنه یا فلان الدوله یا از امریکا آمده باشد یا از فرانسه آمده باشد. حالا الآن همۀ حکومت و مجلس و چیز و اینها از خود این مردم است.(14)
19 / 5 / 60
* * *
دولت و مردم
جمهوری اسلامی ما وضعی دارد که خود ملت یک فردی را می آورند و خود ملت یک فردی را کنار می گذارند و خود ملت [اگر] فردی شهید شد، به جای او باز یکی را انتخاب می کنند و خود را از دولت می دانند و دولت را از خود می دانند و خود را از رئیس جمهوری مکتبی می دانند و رئیس جمهوری مکتبی را از خود می دانند. از این جهت، ولو اینکه رئیس جمهور شهید بشود، نخست وزیر شهید بشود و هر مقامی شهید بشود ملت ما هیچ خم به ابرو نمی آورند و کسان دیگر را به جای آنها انتخاب می کنند.(15)
9 / 6 / 60
* * *
تنفیذ رأی ملت
اینجانب به پیروی از ملت عظیم الشأن و با اطلاع از مقام و مرتبت متفکر و دانشمند محترم جناب حجت الاسلام آقای سید علی خامنه ای ـ ایّده الله تعالی ـ رأی ملت را تنفیذ و ایشان را به سمت ریاست جمهوری اسلامی ایران منصوب نمودم.(16)
17 / 7 / 60
[[page 9]]