سرتاسر ایران صحنۀ تظاهرات مردم در حمایت از انتخاب دولت انقلاب است و در این میان تظاهرات مردم زاهدان به خون کشیده شد. آقاى بازرگان به دنبال تأکید ویژۀ امام در فرمان خویش، موقتاً از رهبرى «نهضت آزادى» کنار رفت. (مطبوعات 17/11/57) سپهبد ربیعى فرماندۀ نیروى هوایى ارتش شاه اعلام کرد: «در سیاست دخالت نمى کنم.» ولى همزمان با آن، فانتوم ها و هلى کوپترهاى نیروى هوایى در یک مانور تهدیدآمیز بر فراز تهران پرواز کردند. (همان جا) سران ارتش گمان مى کنند که اینگونه مانورها مردم را خواهد ترساند!
حضور پرسنل ارتش در اقامتگاه امام، آغاز حوادثى بود که پیروزى انقلاب را تسریع مى کرد. تأکید امام در پیوند ارتش و ملت بیش از هر چیز در فروپاشى انسجام ارتش شاه مؤثر بود. برخورد رهبر انقلاب حتى با خدمتگزاران رژیم نیز همچون سیاست پیامبر اسلام(ص) در فتح مکه بود که اَلإسلاٰمُ یَجُبُّ قَبْلَهُ (اسلام از گناهان گذشته در مى گذرد).
روز هفدهم بهمن ماه، خبرگزاری ها رسماً بازگشت ژنرال هایزر به واشنگتن را پس از یکماه تلاش بى وقفه در تهران ـ مخابره کردند.
سه شنبه هفدهم بهمن، ایران چهره اى دیگر دارد. ایران یکپارچه شادمان است. در چند منطقه مأموران بختیار دست به جنایت مى زنند. اما کار رژیم ساخته است و خونریزى به حال او سودى ندارد. در اینجا به انعکاس رویدادهاى انقلاب در شهرستان ها مى پردازیم که خود گویاى وحدت خواست و آرمان مردم است:
دزفول: «بدنبال بازگشت امام خمینى به میهن، موج شادى دزفول را [فرا] گرفت و به شکرانه بازگشت ایشان، جوانان این شهر صدها اصله درخت در حاشیه خیابان ها و دیگر نقاط کاشتند و شهر را از آثار باقیمانده وقایع اخیر دزفول پاک کردند.»
اصفهان: «براى جلوگیرى از کمبود مواد غذایى و به پیروى از دستور امام خمینى، کشاورزان اصفهان در 6200 جریب زمین علاوه بر زمین هاى قبلى گندم کاشتند.» «چند صد هزار نفر از مردم اصفهان در مدرسه سلطانى چهار باغ اصفهان اجتماعى تشکیل دادند در این اجتماع قطعنامه کارگران اصفهان به پشتیبانى از تشکیل جمهورى اسلامى به رهبرى امام خمینى قرائت شد.»
کرج: «بیش از سیصد هزار نفر از مردم کرج و شهرک هاى اطراف که حدود صد هزار نفر آنها را زنان تشکیل مى دادند، دیروز دست به راهپیمایى عظیمى زدند و از دولت مهندس بازرگان حمایت کردند.»
قم: «در راهپیمایى عظیم دیروز قم 500 هزار نفر شرکت کردند. راهپیمایان ضمن دادن شعار پشتیبانى خود را از نخست وزیر مهندس بازرگان اعلام داشتند.»
قزوین: «حدود 250 هزار نفر از مردم قزوین پس از اجتماع در مسجد نبى در خیابان ها دست به راهپیمایى زدند. تظاهرکنندگان که حدود 50 هزار نفرشان را زنان تشکیل مى دادند شعارهایى علیه دولت بختیار و پشتیبانى از مهندس مهدى بازرگان دادند.»
جهرم: «120 هزار نفر از طبقات مختلف مردم جهرم دست به راهپیمایى زدند.»
امام شهر (شاهرود): «با اعلام انتصاب مهندس بازرگان از سوى امام خمینى به ریاست دولت انقلابى، امام شهر یکپارچه جشن و سرور شد و مردم از صبح دیروز به طرفدارى از بازرگان به راهپیمایى و تظاهرات پرداختند. مردم بسطام و روستاهاى اطراف نیز به امام شهر آمده و در راهپیمایى شرکت داشتند.»
نراق: «اهالى نراق محافظت از شهر را به عهده گرفتند. مردم که شبها به نوبت نگهبانى مى دهند، رفت و آمد را از ساعت 11 شب تا 4 بامداد ممنوع کرده اند. این برنامه بدنبال انتقال نیروهاى انتظامى نراق به دلیجان ترتیب یافته است، در راهپیمایى بزرگى که در نراق برگزار شد تظاهرکنندگان همبستگى خود را با انقلاب ایران و مردم سایر شهرستانها اعلام نمودند.»
گرگان: «در حالی که چند روزى از تحصن حدود بیست هزار تن از مردم گرگان در بیمارستان امام خمینى این شهر مى گذرد... از طرف شوراى همبستگى ملى سارى، گروهى مرکب از روحانیون، قضات، وکلاى دادگسترى، بازاریان، معلمان و مهندسان وارد گرگان شدند و همبستگى خود را با متحصنین اعلام کردند.»
میانه: «هزاران نفر از اهالى میانه در حالیکه روحانیون در پیشاپیش آنها حرکت مى کردند دست به راهپیمایى در خیابانهاى شهر زدند. و سپس بر مزار شهداى میانه اجتماع کردند و قطعنامه اى دایر بر طرفدارى از حضرت آیت اللّه العظمى خمینى قرائت کردند.»
على آباد گرگان: «صبح دیروز مأموران ژاندارمرى على آباد، پرچم سبز مذهبى را که چند روز قبل توسط مردم بر بالاى ستون یاد بود نصب شده بود از جا کندند، این موضوع خشم عمومى را برانگیخت و منجر به تظاهرات گردید که طى آن مأمورین به سوى مردم تیراندازى کردند.»
زنجان: «دیروز حدود 50 هزار نفر از مردم زنجان در خیابانهاى شهر دست به تظاهرات علیه رژیم و در پشتیبانى از امام خمینى زدند. مردم در شعارهاى خود اعلام داشتند که آمادهاند به فرمان امام خمینى دست به جهاد براى آزادى بزنند.»
بانه: «روحانیون شهرستان بانه با انتشار اعلامیه اى شایعات مربوط به تجزی طلبى را محکوم و اعلام کردند که مردم بانه خواهان ایران متحد و برقرارى جمهورى اسلامى هستند و هدف از انتشار شایعات تجزیه طلبى، به خاک و خون کشیدن مناطق کردنشین است.»
اردبیل: «مردم اردبیل در گروه هاى چند هزار نفرى که اکثر آنها را جوانان شهر و حومه تشکیل مى دهند از بعد از ظهر سه شنبه تا پایان روز چهارشنبه در تظاهرات متعددى شرکت کردند... مردم شهر با دایر کردن چند فروشگاه اسلامى تا حدودى کمبود ارزاق عمومى را برطرف کردند.»
مرودشت: «نمایشنامه انقلابى نهضت سربداران طى سه شب در مرودشت به روى صحنه آمد و مورد استقبال شدید قرار گرفت.»
آباده: «بیش از 5 هزار نفر از زنان و دختران آباده در یک جلسه سخنرانى مذهبى شرکت کردند.»
همدان: «20 هزار نفر از مردم همدان با برپایى تظاهراتى به پشتیبانى از امام خمینى، خواستار آزادى همافران دستگیر شده در پایگاه شاهرخى همدان و سایر پایگاههاى هوایى شدند.»، «همچنین در روز 17 بهمن ده ها هزار نفر از مردم همدان و روستاهاى اطراف به پشتیبانى از امام خمینى و تأیید نخست وزیرى بازرگان دست به راهپیمایى زدند.»
خمینى شهر (همایون شهر): «روز جمعه گذشته یکصد هزار نفر از مردم خمینى شهر در راهپیمایى بزرگى که در این شهر برگزار شد شرکت کردند و طرفدارى خود را از امام خمینى اعلام داشتند.»
صغاد: «هزاران نفر از مردم صغاد فارس در تأیید نخست وزیرى مهندس بازرگان دست به راهپیمایى آرام زدند. جمعیت فاصله 12 کیلومترى صغاد آباده را پیموده و به تظاهراتى که به همین منظور در آباده بر پا شده بود پیوست.» (روزنامه هاى کیهان و اطلاعات 17 و 18 بهمن 57 صفحات مربوط به شهرستان ها)
در 18 بهمن خبرهاى تفصیلى روزنامه اطلاعات از برگزارى راهپیمایى در حمایت از امام خمینى و انتخاب دولت موقت انقلاب در شهرهاى مختلف به چاپ رسید که در اینجا به ذکر اسامى شهرها و تعداد شرکت کنندگان در تظاهرات (به نقل از روزنامه مزبور) بسنده مى کنیم: آبادان بیش از 300 هزار نفر، یزد دهها هزار تن، شهر رى 60 هزار نفر، ایلام هزاران تن از اهالى و عشایر، دلیجان 15 هزار نفر، بهبهان 50 هزار نفر، اردبیل 120 هزار نفر، شیراز بیش از 100 هزار نفر، کازرون صد هزار تن از اهالى شهر و روستاهاى اطراف، میبد 20 هزار نفر، اراک 50 هزار نفر با همراهى حدود 3 هزار تن از کارکنان ماشین سازى این شهر، بندرعباس هزاران تن، شوشتر 8 هزار نفر، سنقر هزاران تن، ازنا، مرودشت، مینودشت دهها هزار نفر، تبریز 40 هزار نفر، اسفراین 20 هزار نفر، شاهرود 25 هزار نفر، شهرضا 80 هزار نفر، سارى 10 هزار نفر، خرم آباد هزاران تن و...
همان روزنامه در خبر دیگرى نوشت: «گزارش خبرنگاران ما از دزفول، شاهى، سنگسر، بوشهر، کاشان، آران، گالیکش، نوشهر، نیشابور، کمیجان، زنجان، پلدختر، نجفآباد، على آباد گرگان، کرمان، شهرکرد، گچساران، چالوس، اردکان، اندیمشک، خرمشهر، عجب شیر، سراب، لاهیجان، رشت و سمنان، حکایت از برگزارى مراسم و انجام راهپیمایى هاى پرشکوه به طرفدارى از مهندس بازرگان دارد.» (اطلاعات 18/11/57، ص 3)
منبع: کوثر، ج3، ص ص 182-209