وصیتنامه امام خمینى اکنون به یکی از مهم ترین منابع و مآخذ درباره دیدگاه های رهبر فقید جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است. این اثر مکتوب با وصف «الهی و سیاسی»، چشمۀ حکمتى است که از دل مصفا و الهى آن حضرت جوشیده و بر قلم مبارکش جارى گردیده و در حقیقت حجّتى دیگر بر تبیین سیره سیاسی و اجتماعی و دینی آن بزرگوار است. و راه را پیشاپیش، بر همه شبهات و تردیدها و القائات خنّاسان مسدود کند.
وصیت نامه امام خمینی را می توان به عنوان آخرین سفارش و جمعبندی تمامی توصیه های امام، مهمترین منشور جمهوری اسلامی بعد از قانون اساسی دانست. رهبر انقلاب در این مجموعه آنچه را که صلاح کشور است، نوشته و بر آیندگان است که با عنایت به چنین نصی، کشور را اداره کنند. در سالروز نگارش وصیت نامه، به بازانتشار مطالبی در خصوص چگونگی نگارش و اهمیت آن می پردازیم. آنچه در ذیل می آید، تاریخجه مختصر نگارش این پیام روشنگرانه است:
این وصیت نامه که می توان آن را جمع بندی همه وصایای سیاسی – الهی حضرت امام خمینی(س) دانست، در تاریخ بیست و ششم بهمن ماه سال 1361 شمسی (مطابق با اول جمادی الاولی سال 1403 قمری) توسط حضرت امام خمینی(س)نگاشته شد و یک نسخه آن طی پیامی که در تاریخ 22/4/1362 هجری شمسی به مناسبت افتتاح اولین دوره مجلس خبرگان صادر فرمودند،نزد خبرگان مردم به امانت گذارده شد. (1)
در تاریخ 19/9/1366 امام خمینى، وصیتنامه را مورد بازبینى قرار داده و با انجام تغییراتى در آن، دو نسخه از متن اصلاحى را که بر روى پاکت آنها به خط ایشان نوشته شده است: «متن وصیتنامه سیاسى الهى اینجانب جهت نگهدارى در مجلس خبرگان و آستان قدس رضوى» براى تحویل به مراکز مذکور به نمایندگان خویش سپردند. در این مراسم که از طریق سیماى جمهورى اسلامى ایران پخش شد، حضرات آیات آقایان: مرحوم منتظرى (قائم مقام رهبرى در آن زمان)، خامنهاى (رئیس جمهور وقت)، هاشمى رفسنجانى (رئیس وقت مجلس شوراى اسلامى)، مرحوم مشکینى (رئیس وقت مجلس خبرگان)، صافى (دبیر وقت شوراى نگهبان)، موسوى اردبیلى (رئیس وقت دیوان عالى کشور)، موسوى خوئینىها (دادستان وقت کل کشور)، مهدوى کنى (دبیر جامعه روحانیت مبارز)، کروبى (دبیروقت مجمع روحانیون مبارز)و مرحوم سید احمد خمینى وآقای میرحسین موسوى (نخست وزیر) و اعضاى دفتر امام حضور داشتند.
پس از این دیدار، حاضران براى مُهر و موم کردن دو پاکت وصیتنامه به مجلس شوراى اسلامى رفتند و در اتاق ریاست مجلس، ابتدا آقاى مشکینى سخنانى ایراد کرد و سپس آقاى سید احمد خمینى وصیتنامه را تحویل ایشان داد. مراسم مُهر و موم در حضور جمع انجام گرفت و نسخه مربوط به آستان قدس رضوى را آقایان مهدوى کنى، کروبى، توسلى و صانعى به مشهد مقدس بردند و نسخه سابق وصیتنامه که در مجلس خبرگان نگهدارى مى شد، به وسیله آقاى سید احمد خمینى، نزد امام ارسال گردید.
در تاریخ 15/3/1368 یک روز پس از ارتحال حضرت امام خمینی، متن وصیتنامه،حسب الامر ایشان با توجه به تالمات شدید روحی فرزند امام به وسیله رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنه ای در مجلس خبرگان برای نخستین بار مفتوح و قرائت گردید(2) و گزارش کامل (صوتی و تصویری) این جلسه از طریق رسانه های گروهی پخش شد و متن دستخط وصیتنامه نیز در اختیار امت اسلامی قرار گرفت.
پی نوشت :
1) امام خمینی: «اینجانب مطلبی درسی صفحه به عنوان وصیت نوشته ام ویک نسخه آن را در مجلس خبرگان امانت می گذارم که پس از مرگ اینجانب منتشر خواهد شد.» فراز از پیام مورخ 22/4/1362 ه.ش خطاب به مجلس خبرگان
2) «این وصیتنامه را پس از مرگ من احمد خمینی برای مردم بخواند و در صورت عذر، رئیس محترم جمهور یا رئیس محترم شورای اسلامی یا رئیس محترم دیوانعالی کشور، این زحمت را بپذیرند و در صورت عذر یکی از فقهای محترم شورای نگهبان این زحمت را قبول نماید.»
(صحیفه امام، ج21، ص: 393)