در قرآن کریم 32 بار از ریشه «وصی» در موضوعات مالی، معنوی و اعتقادی به کار رفته که اهمیت وصیت را هم در موضوعات مالی و هم در موضوعات سطوح بالاتر می رساند. در چند آیه حتی خداوند خود وصیت می کند، مثلاً در آیه 8 سوره عنکبوت می فرماید: «وَ وَصَّیْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَیْهِ حُسْناً وَ إِنْ جاهَداکَ لِتُشْرِکَ بی ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلا تُطِعْهُما إِلَیَّ مَرْجِعُکُمْ فَأُنَبِّئُکُمْ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ» (ما به انسان وصیت کردیم که به والدین خود نیکی کند و اگر آنها تلاش کنند که برای من شریک قائل شوی که به آن علم نداری از آن ها اطاعت نکن. بازگشت همگی به سوی من است و شما را از آنچه انجام می دادید باخبر خواهم ساخت.)
علاوه بر آیات قرآن در روایات زیادی تاکید شده که هر مسلمانی لازم است وصیت نماید. از جمله در حدیثی از پیامبر اکرم(ص) در وسائل الشیعه آمده: «من مات بغیر وصیة مات میتة الجاهلیة»، یعنی (کسی که بدون وصیت بمیرد مرگ او مانند مرگی است که در زمان جاهلیت اتفاق افتاده باشد.) همچنین از پیامبر گرامی(ص) نقل شده که فرمود: «ما ینبغی لامرء مسلم ان یبیت لیله الا و وصیته تحت راسه» (یعنی سزاوار نیست که مسلمان شبی را سر کند و وصیتنامه اش زیر سرش نباشد). بدیهی است منظور از جمله زیرسر بودن، آماده بودن آن است.
با عنایت به جایگاه آیات و روایات در باب موضوع وصیت، مبانی عمل امام خمینی(ره) در موضوع وصیتنامه از وضوح کامل برخوردار خواهد بود. اما اینکه چرا موضوع وصیتنامه ایشان سنخیتی با اکثر وصیتنامه های متداول امروزی ندارد و افراد و نهاهای مختلف را مورد خطاب قرار داده اند و علاوه بر این، آن را مختص ملت شریف ایران ندانسته و حتی مخاطب خود را از میان هر ملتی از هر قشر و هر مذهبی اعلام داشته اند، این نیز الهام گرفته از برخی وصیت نامه های معصومین علیهم السلام است. مثلاً نامه حضرت امیر مؤمنان علی(ع) به مالک اشتر که از ماندگارترین و شورانگیزین نامه های تاریخ بشر می باشد، یک وصیتنامه سیاسی – الهی است که ظاهراً یک مخاطب مشخص دارد و باطناً هر شخصیتی که قرار است در میان جمعیتی حکمرانی کند مخاطب آن حضرت خواهد بود و کسانی که رعایت حالشان سفارش شده، علاوه بر مسلمانان همه آحاد انسانی را در بر می گیرد. لذ نحوه نگارش امام خمنیی(ره) و موضوعاتی که ایشان در وصیتنامه به آنها پرداخته اند، نیز دلالت می دهد که چگونه باید از معصومین در موضوعات سیاسی الهام گرفت و یا نحوه پیروی از آنها تا چه ساحت هایی گستردگی دارد.
لازم به یادآوری است که امام خمینی(ره) وصیتنامه های دیگری نیز در موضوعات مختلف برای اعضای خانواده، دوستان و آشنایان دارند که از مسائل مالی تا مباحث عرفانی را شامل می شود.