پرتال امام خمینی(س): مفتاح‌الغیب نخستین و مهم‌ترین اثری است که رسماً در علم عرفان توسط صدرالدین قونوی نگاشته و به این ترتیب فصل تازه‌ای از مبانی عرفان فلسفی گشوده شد و لذا مصباح‌الانس اثر شمس‌الدین فناری به عنوان شرحی تفصیلی بر مفتاح‌الغیب، در استدلالی کردن مباحث عرفانی سهم بسزایی دارد.
اما تعلیقات امام بر مصباح‌الانس که محور اصلی کتاب «درآمدی بر عرفان فلسفی امام خمینی» است، در میان تعلیقاتی که بر این کتاب نگاشته شده، پس از تعلیقات محقق اشکوری، دارای بیشترین حجم است که شامل تعلیقه بر یک سوم این کتاب می‌شود. امام نگارش تعلیقات خود بر مصباح‌الانس را از رمضان ۱۳۵۰ هجری قمری و در محضر آیت‌الله شاه‌آبادی آغاز می‌کند و در ۲۶ جمادی‌الثانی ۱۳۵۵ هجری قمری، در شهر خمین، به پایان می‌رساند. در واقع امام تقریباً از سن ۳۰ سالگی قرائت مصباح‌الانس و نگارش تعلیقه بر آن را نزد استادش آغاز می‌کند و در ۳۵ سالگی آن را با نگارش تعلیقه بر اوایل کشف سرّ کلی به اتمام می‌رساند.
بدین‌سان امام، در مجموع، ۱۳۲ تعلیقه بر مفتاح‌الغیب و مصباح‌الانس دارد که بیشتر این تعلیقات از منظری نقادانه نگاشته شدند. اما چون اساساً تعلیقه‌نگاری بر مصباح‌الانس، تعلیقه‌نگاری بر افکار و آثار قونوی است، تعلیقات امام بر مصباح‌الانس را نیز می‌توان قرائت او از تفکر قونوی به حساب آورد که این کتاب نیز تعلیقات امام را بر مفتاح‌الغیب قونوی و شرح آن یعنی مصباح‌الانس مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهد و بدیهی است که چون تعلیقه اساساً حاشیه بر متن است، ابتدا به ایضاح مقاصد متن پرداخته شد و سپس تعلیقات مد نظر مورد بررسی قرار گرفت.
بدین لحاظ، همان‌طور که مصباح‌الانس کتابی در حوزه عرفان فلسفی است و فناری نیز عارفی است که در مسائل فلسفی خوض کرده است، صدرالمتألهین شیرازی نیز فیلسوفی است که در باب مسائل عرفانی غور کرده است. پس یکی عرفان فلسفی است و دیگری فلسفه عرفانی و لذا تعلیقات امام خمینی بر مصباح‌الانس هر دوی این‌هاست؛ یعنی هم شامل تأملات عمیق فلسفی در مبانی عرفانی است و هم شامل تبیینات عرفانی از مبانی فلسفی.
بنابراین، تا آنجا که مربوط به مواضع فلسفی ـ عرفانی صدرالدین قونوی است، امام استفاده شایانی از حکمت صدرالدین شیرازی می‌کند تا مواضع فلسفی قونوی را که براساس حکمت مشاء است، بر مبنای حکمت متعالیه استوار و تبیین کند. اما به هر حال، عرفان محض هم ساحت مخصوص به خود را داراست که دست حکمت و فلسفه از رسیدن به قله آن کوتاه است، حتی حکمت متعالیه صدرالمتألهین شیرازی.
بدین‌سان در این کتاب، در کنار بیان مقاصد امام در تعلیقات، هم‌خوانی قرائت امام از عرفان فلسفی قونوی با مبانی، ارکان، زبان و شیوه صدرالمتألهین شیرازی در حل مسائل فلسفی ـ عرفانی تبیین شده و با بررسی و تحلیل قرائت امام، منظومه‌ای از آرای عرفانی او، براساس این تعلیقات و شرح و بسط آن‌ها از طریق دیگر آثار او، ارائه شده است. لذا تعلیقات امام بر مصباح‌الانس، با تقریرات فلسفه صدرایی به جا مانده از امام نیز هم‌خوانی دارد که ما را در نیل به هدف این کتاب یاری کرده است، چرا که بررسی میزان تأثر مرحوم امام خمینی از حکمت متعالیه صدرالدین شیرازی، در تعلیقات مصباح‌الانس ـ که عالی‌ترین و پخته‌ترین نظریات عرفانی او البته با رویکردی فلسفی است ـ دغدغه اصلی نگارنده بود.
کتاب «درآمدی بر عرفان فلسفی امام خمینی» که تبیین تمام تعلیقات امام بر مفتاح‌الغیب و مصباح‌الانس را در بر دارد، مبتنی بر پیش‌گفتار، هشت فصل و نتیجه‌گیری و ارزیابی مطالب ارائه شده است که در فصل اول، عرفان فلسفی صدرالدین قونوی، به عنوان محملی که امام تعلیقات خود را براساس آن نگاشته، با تحلیل نقدهای قونوی بر عقل نظری و زبان مشائی این عرفان، مورد بررسی قرار می‌گیرد. فصل دوم نیز عهده‌دار این مسئله است که عرفان چگونه می‌تواند به عنوان یک معرفت علمی مطرح باشد؛ تحقیق در باب موضوع، مسائل و مبادی علم عرفان، از مباحث این فصل است. در فصل سوم نیز شیوه عرفانی عارفان در معرفت‌شناسی مورد واکاوی قرار گرفته و روش‌های شناخت حقیقت تبیین می‌شود.
اما در فصول چهارم و پنجم، اولین و مهم‌ترین رکن عرفان یعنی وحدت وجود تحلیل می‌شود؛ در فصل چهارم، رابطه وجود و مظاهر آن تبیین می‌شود و در فصل پنجم، براهین وحدت وجود مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد. در فصل ششم نیز مراتب نظام وجود و چینش نظام هستی در قوس نزول مورد تأمل واقع می‌شود. در فصل هفتم، ساحت‌ها و مقامات انسان و در فصل هشتم نیز عرفان عملی و مراحل سیر و سلوک انسان، البته در پرتو عرفان فلسفی، مورد بررسی قرار می‌گیرند و نهایتاً در فصل نتیجه‌گیری و ارزیابی، تحلیلی از برخی تعلیقات مناقشه‌انگیز امام ارائه می‌شود؛ یعنی عصاره و چکیده نظرات خاص امام بازگو و پیش‌زمینه‌ها و سوابق آن روشن و ارتباط آن با دیگر تعلیقات ایضاح می‌شود.
این کتاب اولاً در پی نمایاندن عمق اندیشه و تفکر عرفانی امام است که زیر سایه شخصیت فقهی و سیاست زمانه‌اش مغفول مانده است و ثانیاً گشایش و بسطی است در یکی از قویم‌ترین متون عرفان فلسفی در سنت اسلامی.
کتاب «درآمدی بر عرفان فلسفی امام خمینی» که براساس تعلیقات مصباح‌الانس امام، توسط غلامرضا حسین‌پور، عضو هیئت علمی پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، نگاشته شده، از سوی انتشارات پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی با قیمت ۵۹ هزار تومان به چاپ رسیده است.