وبینار گفت و گوهای بین المللی «انقلاب اسلامی: بازتاب، چشم انداز و مسائل نوپدید»، با سخنرانی آیت الله رضا رمضانی، عضو مجلس خبرگان رهبری و دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) و برخی چهره های برجسته دانشگاهی داخلی، و همچنین پژوهشگرانی از کشورهای لبنان، انگلستان، مالزی، پاکستان و عراق برگزار شد.
به گزارش پرتال امام خمینی(س)، در ابتدای این مراسم محمد محمودی‌کیا، دبیر اجرایی این وبینار ضمن خوش آمدگویی به شرکت کنندگان، گفت: برگزاری یک رویداد علمی به منظور تکریم و تعزیز ایام الله دهه فجر انقلاب اسلامی و تقارن این مناسبت در سال جاری با زادروز فرخنده حضرت صدیقه طاهره(س) و همچنین میلاد فرزند برومند ایشان، امام خمینی(س) بهانه ای شد تا بدین منظور به استماع نظرات اندیشمندان داخل کشور و نیز صاحب نظران غیرایرانی از بازتاب، چشم انداز و نیز مسائل نوپدید فراروی انقلاب اسلامی بنشینیم و فرصتی را برای ایجاد فضای گفت و گو در این باب را فراهم آوریم.
وی افزود: ما امروز بیش از هر زمان دیگری به فضای گفت و گو نیاز داریم تا بتوانیم به نحوی عقلانی از چالش ها و معبرهای سخت فراروی نظام جمهوری اسلامی ایران به سلامت و ایمن گذار نماییم. لذا، از این منظر این رویداد علمی را مغتنم شمرده و امید می رود این دست حرکت ها زمینه را برای تقارب هر چه بیشتر دیدگاه ها و نیز افزایش سطح اشتراکات در زمینه مسائل و موضوعات اندیشه ورزی انقلاب اسلامی فراهم آورد.
محمودی کیا افزود: این رویداد علمی، قطعا حاصل کار مشترک مسئولانه و از سر دغدغه پژوهشکده امام خمینی(ره)، دانشگاه اهل بیت(ع) و خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) بوده و هر گونه موفقیت و توفیقات این برنامه حاصل همین فضای دغدغه مندی نسبت به اندیشه تابناک حضرت امام خمینی(س) و نیز دلبستگی به آرمان های انقلاب اسلامی است. امیدوارم آنچه در این جلسه مبارک از نظر بینندگان و شرکت کنندگان محترم می گذرد، مقبول نظر افتد.
آیت الله رمضانی: مقاومت در برابر خودکامگی و استعمار به واسطه امام راحل احیا شد
آیت الله رضا رمضانی، دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع)، در این وبینار گفت: انقلاب اسلامی ایران نشان داد که دین می تواند در نظام سیاسی زمان مدرنیته حضور داشته باشد و حتی نقش حاکمیتی نیز داشته باشد و رهبران دینی هم در آن حضور پیدا کنند. یعنی انقلاب اسلامی ایران، فقه سیاسی با یک رویکرد جدید را وارد عرصه سیاست و اجتماع کرد. در گذشته شخصیت ها و دانشمندان مسلمان ضد استعماری همچون اسد آبادی و اقبال لاهوری و محمد عبده داشته ایم که نمونه حضور رهبران دینی در عرصه سیاست هستند.
وی با اشاره به این که عده ای بر این باور بودند که در زمان علم، دیگر جایی برای دین وجود ندارد، افزود: امام خمینی(س) کار بزرگی را انجام داد و این نقش بی بدیل را ایفا کرد که دین در عرضه سیاسی و اجتماعی حضور پیدا کند که از آن می توان به عنوان معجزه قرن نام برد. امام راحل جریان مقابله با استعمار و خودکامگی و نگاه ضد استعماری دین را احیا کرد، این در حالی است که بسیاری در صدد از بین بردن این جریان بودند. امروزه تنها قدرتی که در برابر جریان خودکامگی و استکبار قرار گرفته، اسلام است.
آیت الله رمضانی تصریح کرد: اسلام با نگاه سیاسی و اصلاحی خود، درصدد تحقق عدالت به معنای واقعی در جامعه بشری است، بنابراین مقاومت در برابر خودکامگی و استعمار به واسطه امام راحل احیا شد. دشمنان درصدد مأیوس کردن مردم و نادیده گرفتن دستاوردهای نظام و جدایی مردم از مسئولان هستند. انقلاب اسلامی ایران در بخش های علمی دستاوردهای عظیمی داشته است و ایران در برخی از رشته های علمی جزو پنجمین کشور دنیاست و در حوزه پزشکی نقش محوری را دارد. البته ما در بعضی زمینه ها، مثل حوزه عدالت، هنوز به نقطه مطلوب نرسیده ایم.
وی یادآور شد: ما امروزه با مسائل نوپدید مواجه هستیم و امروز یک بحث جدی مطرح است که آن تقابل دوگانه جدید اسلام و استکبار است و از پدیده های برجسته جهان معاصر است، بنابراین لازم است که این ادبیات تقویت شود و مورد توجه قرار بگیرد که جریان اسلام و فقه سیاسی اسلام و بخشی که به امور اجتماعی می پردازد، در برابر نظام سلطه و خودکامگی می ایستد و در کنار عقلانیت و معنویتی که تأکید می کند، عدالت را نیز محور قرار می دهد. باید تلاش کنیم که سبک زندگی اسلامی با رویکردهای دقیق و عمیق و براساس معیارهای الهی و آموزه های دینی محقق شود.
عضو مجلس خبرگان رهبری تأکید کرد: اگر جامعه می خواهد به تمدن اسلامی و مدنیت بر اساس آموزه های اسلامی برسد، باید سبک زندگی اسلامی را مورد توجه قرار دهیم و آن را باید مطالعه کنیم و در همه بخش ها مورد بحث قرار دهیم، چرا که در سبک زندگی اسلامی مقصود فقط لذت مادی نیست و اسلام نگاه انسان حسی ندارد، بلکه اسلام نگاه عقلی و شهودی دارد، بنابراین رویکرد انسان باید الهی باشد و ترقی، تعالی و تکامل روحی و معنوی باید در وجود انسان نهادینه شود و بستر جامعه نیز باید این فضا را فراهم کند.
جازاری: حوزه های علمیه امروز با این تحول اندیشه ای مواجه شده اند
حجت‌الاسلام و المسلمین جازاری، رئیس دانشگاه اهل بیت(ع)، نیز در این وبینار گفت: در بررسی شخصیت امام و انقلاب می توان از چهار منظر سیاست، توسعه و رشد پس ازانقلاب، ابعاد دفاعی و تحول اندیشه نگاه کرد. در زمینه تحول در اندیشه شیعی باید ایران، شیعه و حتی جهان اسلام قبل و بعد از سال 1358 را از هم تفکیک کرد و اینها تفاوت قابل ملاحظه ای با هم دارند و یک تحول اندیشه ای را در بستر شیعه در این مقطع زمانی می توان دید که محل تأمل است.
وی افزود: در این زمینه می توان به چهار نکته اشاره کرد. اول نگاه جهانی گفت و گوی ادیان است که امروز مسأله ای به نسبت پررنگ است و حتی کشورهای اسلامی در جریان رقابتی تندی با هم در دنیا قرار دارند تا سازمان های بین المللی بین ادیانی تأسیس کنند و این در بسیاری از کشورهای آفریقایی مشاهده می شود. شالوده این اندیشه و نهضت را به معنای تئوریک باید در حرکت امام جست و جو کرد. اولین کشوری که در این راستا پیشقدم شد ایران بود. در حالی که جریان گفت و گو در برخی از کشورهای جنوب خلیج فارس از اوایل سال 2000 میلادی آغاز شد، این مسأله در ایران از دهه 1980 مطرح شده بود.
جازاری اظهار داشت: مسأله دوم نگاه تقریبی است که در اندیشه امام دیده می شود و یکی از شاخصه های امام نسبت به دیگر بزرگان عصر خودشان است. در واقع رسمیت دادن به تقریب در عصر امام کلید خورد. «واژه اسلام ناب محمدی» یکی از همین عبارت ها است که دارای یک جریان مفهومی است. در ادبیات و پیام های امام بحث تقریب بین مذاهب وجود دارد و ایشان فعالانه آن را گسترش دادند؛ از جمله در مسائلی مانند فتاوای مربوط به حج و ارتباط با کشورهای اسلامی. طرح این موضوع با وجود برخی جریانات سنتی کار مهمی است.
وی ادامه داد: مسأله سوم تحول در اندیشه اجتهادی است، در حالی که در دهه 70 میلادی چالش تغییر جنسیت در برخی کشورهای اسلامی وجود داشت و مفتیان و رجال برجسته اجتهادی آن را نمی پذیرفتند، خانم مریک ملک آرا در سال 1352 شمسی در مکاتبه ای با امام مجوز تغییر جنسیت را دریافت می کند و این پختگی تحول در اجتهاد و اندیشه ورزی امام را نشان می دهد.
رئیس دانشگاه اهل بیت(ع) گفت: مسأله چهارم درباره تحول در حوزه های علمیه و نگاه آنها نسبت به عرفان و فلسفه است. آیت الله میلانی در سال 1339 در نامه ای از وضعیت حوزه علمیه مشهد و حوزه علمیه شهر دیگر نسبت به نگاه نگران و علما و طلاب نسبت به عرفان و فلسفه گله می کند. اما حضرت امام کاری کرد که امروز در شهر قم بیش از شش هزار طلبه در حوزه اندیشه های فلسفی وجود دارد و حوزه های علمیه ای که حتی نگران سخن گفتن از ساده ترین اندیشه های فلسفی و عرفانی بودند امروز با این تحول اندیشه ای مواجه شده اند و اینها از گام های ارزشمند امام راحل است.
عزمی عبدالحمید: تاریخ انقلاب اسلامی واقعاً باید الهام بخش مسلمانان باشد
عزمی عبدالحمید، رئیس شورای مشورتی سازمان های اسلامی مالزی، نیز طی سخنانی گفت: بسیار خوشحالم که این سخنان را به مناسبت چهل و دومین سال جشن انقلاب اسلامی ایران ایراد می کنم. این یک مناسبت بسیار مهم است. یک جشن سالانه که یادآور حادثه ای تاریخی بسیار مهم برای ایران و همچنین امت اسلامی و در واقع برای کل جهان است. تاریخ انقلاب اسلامی واقعاً باید الهام بخش مسلمانان باشد زیرا اصل انقلاب اسلامی ایران، مقاومت در برابر سلطه غرب و همچنین مبارزه علیه جریان ضد اسلام در سراسر جهان بود.
وی افزود: ما درباره رژیم پهلوی به خوبی می دانیم این رژیم وارد فرایند مدرنیزاسیون، صنعتی و غربی شدن شد اما به دلیل آنچه در آن دوره اتفاق افتاد یعنی اینکه بافت اقتصادی اجتماعی جامعه ایران به دلیل نابرابری بسیار زیاد از بین رفته بود، این توسعه برای مردم عادی سودی نداشت. ثروتمندان، ثروتمندتر می شدند و علی رغم اعتراضات مردمی، رژیم شاه به رژیمی بسیار تهاجمی و سرکوبگر تبدیل شد و این باعث شکل گیری مقاومت مردم به رهبری امام خمینی(ره) شد.
عبدالحمید تأکید کرد: بسیار مهم است که درک کنیم این انقلاب نه تنها به دلیل نابرابری اقتصادی به راه افتاد بلکه به یک معنا باعث عزت مردم و اسلام به عنوان فرهنگ و همچنین ایدئولوژی مردم ایران شد و بنابراین از بازنگری صرف در جنبه اقتصادی اجتماعی مردم فراتر رفته و مردم را با کمک روح اسلام همگرا و یکپارچه کرد. اکنون وحدت امت به امری ذاتی تبدیل شده که از سوی انقلاب اسلامی بنا نهاده شده است.
وی ادامه داد: امام خمینی(س) توانست نشان دهد که طرح های تفرقه افکنانه ضد مسلمانان از سوی اسرائیل و آمریکا و همچنین رژیم های غربی باید شناخته شود و به همین دلیل باید ارزش هایی را که این انقلاب مبتنی بر آن است، عمیقاً درک کرد. به معنای عمیق تر، کل فلسفه انقلاب این بوده است که در برابر متجاوزان و در برابر نظامی که بین مردم شکاف ایجاد کرده و در صدد بهره برداری از ضعیفان بود، قیام کنیم و این، دلیل منحصر به فرد و بسیار خاص بودن انقلاب است.
رئیس شورای مشورتی سازمان های اسلامی مالزی با بیان اینکه تاریخ نشان می دهد که به دلیل ذات سرکوبگر قدرت های خارجی، این وجهه از شخصیت انقلاب در مقایسه با انقلاب فرهنگی چین یا انقلاب صنعتی اروپا کاملاً منحصر به فرد و به معنای کامل کلمه بی نظیر است، تصریح کرد: هیچ چیز نمی تواند با انقلاب ایران برابری کند. این انقلاب به خوبی نشان داد که چرا ضعفا در برابر متجاوزان قیام کردند. اکنون تفاوت بین مستکبرین و مستضعفین به روشنی در انقلاب تعریف شده و این به بسیاری از افراد الهام بخشیده است که ما نمی توانیم منفعل باشیم.
وی افزود: مردم ایران به جهانیان نشان داده اند که قادر به مقاومت هستند و باید مبارزه را حفظ کنند. درک چالش هایی که انقلاب اسلامی ایران در حال حاضر و آینده در پیش رو دارد برای ما بسیار مهم است و بنابراین مهمترین چیزی که باید به خاطر بسپاریم این است که آنها از طریق فرقه گرایی دست به ایجاد اختلاف در بین مسلمانان نزنند. ما باید وحدت مسلمانان را تقویت کنیم و همه اختلافات را کنار بگذاریم. این بسیار مهم است که ما شبکه ای قوی از ارتباط بین مردم کشورها و بین دولت ها در همه سطوح ایجاد کنیم و این ارتباط باید به طور مؤثر اعمال شود.
دلال عباس: دیدگاه نظام شاهنشاهی غیر دینی بود
دلال عباس، ایران شناس لبنانی نیز با اشاره به دوره اقامت خود در ایران در سال 1355 شمسی گفت: آن زمان سخنرانی های ملی‌گرایانه را از تلویزیون می شنیدم و اهداف ایران در آن زمان، ارتباطی محکم با رویکرد ملی گرایانه و هویت ایرانی داشت. ایرانی از یک طرف به اهمیت زبان فارسی و ارتقای جایگاه آن تمرکز می کرد و از سوی دیگر زبان عربی و سامی را بی ارزش می دانست و بر رویکرد ناسیونالیسم خودش تأکید می کرد اما از این امر غافل بود که ملت ایران از قومیت های مختلفی تشکیل شده است.
وی با اشاره به عملکردهای ضد دینی رژیم پهلوی گفت: رویکرد و دیدگاه نظام شاهنشاهی در اداره کشور در زمان رضا شاه و محمدرضا شاه دیدگاهی غیر دینی بود از این رو حکومت برنامه ها و اقداماتی را برای حذف مظاهر دینی از برخی ارکان کشور عهده دار می شد از جمله اخراج علمای دینی از دادگستری ها بر اساس سیستم قانونی عرف کشورهای اروپایی و موضوع دیگر تغییر پوشش زنان و مردان و خلع حجاب بود که من در کتاب «بانو امین» این مبحث را به طور مفصل تشریح کرده ام.
استاد دانشگاه صیدا در بیروت با اشاره به اینکه برنامه های فرهنگی حکومت شاهنشاهی از دو عنصر مهم نشئت می گرفت، تصریح کرد: از طرفی احیای فرهنگ ایران باستان و تلاش برای تحکیم آن و ترویج ایدئولوژی نظام حکومتی شاهنشاهی یکی از محورهای مهم برنامه های فرهنگی رژیم پهلوی بود و از طرفی دیگر علاقه شدید به ترویج فرهنگ اروپایی و اشاعه مظاهر غربی دیده می شد و این موضوع فقط منجر به این شد که تهاجم فرهنگی شدیدی علیه ایران و به ویژه ملت این کشور شکل گیرد و اقدامات ویژه ای برای ارائه فرهنگ غربی در کنار نمادهای نظام استبدادی شاهنشاهی انجام شود.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران در مخالفت و مبارزه با نظام شاهنشاهی به پا خاست. جمهوری اسلامی ایران ثمره رهبری امام خمینی(س) بود. در حالی که نظام شاهنشاهی ایران متکی به یک نفر بود و انقلاب اسلامی با این دیکتاتوری مقابله کرد و به نظام جنبه رسمی و ملی داد. بعد از یک ماه از پیروزی انقلاب، حکومت ایران از طریق همه پرسی با 99 درصد آراء به طور رسمی به عنوان جمهوری اسلامی معرفی شد.
دلال عباس با اشاره به مؤلفه های نظام اسلامی در ایران گفت: در نظام جمهوری اسلامی ایران، مردم به طور غیر مستقیم رهبر را انتخاب می کنند و به طور مستقیم رئیس‌جمهور را بر می گزینند. در حالی که در نظام شاهنشاهی حاکم یعنی کسی که قدرت مطلق را به دست می گیرد. اما در نظام جمهوری اسلامی ایران حاکم یعنی رئیس جمهور که بر اساس قانون اساسی حکومت می‌کند و متعهد و پایبند به قانون است و در برابر اعمال و برنامه هایش باید پاسخگو باشد. نظام جمهوری اسلامی با تمام نظام های سلطنتی و جمهوری دیگر کشورهای جهان تفاوت دارد.
وی افزود: آنچه نظام جمهوری اسلامی ایران را از دیگر نظام های رایج سیاسی متمایز می کند، اسلامی بودن آن است به این معنا که اکثر مردم ایران برای تعیین نظام سیاسی کشورشان، حکومت اسلامی و ارزش های آن را از طریق همه پرسی انتخاب کرده و جمهوری اسلامی را برگزیدند. مردم در این نظام نقش اساسی را برای تأسیس حکومت اسلامی ایفا کردند. مردم ایران به اصول حق و عدالت ایمان داشته و این خواسته ها از طریق اجرای احکام کتاب خدا که بر پایه عدل است، محقق می شود.
طلال عتریسی: انقلاب اسلامی معادلات منطقه ای را دگرگون کرد
طلال عتریسی، مدیرکل مرکز مطالعات استراتژیک بیروت، نیز طی سخنانی گفت: رژیم شاهنشاهی در ایران رژیمی سرسپرده و متکی به آمریکا بود. هزاران مستشار آمریکایی در ایران حضور داشتند که تحت حمایت آمریکا بودند و وظیفه ای تعریف شده در منطقه خاورمیانه داشتند. شاه، «ژاندارم خلیج فارس» خوانده می شد، اما انقلاب اسلامی این معادله داخلی در ایران را ساقط کرد. کسی آن زمان تصور وقوع یک انقلاب اسلامی را نمی کرد. تمام انقلاب ها سوسیالیستی، مارکسیستی، ناسیونالیسم و غیره و مورد حمایت اتحاد جماهیر شوروی یا ایالات متحده بود؛ اما عنوان انقلاب ایران «نه شرقی نه غربی» بود و پروژه ایجاد نظام جمهوری اسلامی را مطرح کرد.
وی افزود: انقلاب اسلامی ایران افق را به روی کاوش قدرت اسلام در ایجاد تغییر و ساختن انقلاب ها و ساختن کشورها گشود. تا پیش از آن تصور می شد اسلام چیزی مُرده است که در کتاب ها یا مساجد و فعالیت های تبلیغاتی خلاصه می شود و هیچ ارتباطی با حیات اجتماعی یا سیاسی ندارد؛ اما پس از انقلاب اسلامی، نگاه ها به اسلام متحول شد. دنیا به اسلام به شکلی متفاوت می نگرد. همه این اتفاقات پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران رخ داد و این نخستین تغییری بود که در سطح فکری در درک اسلام و در تعامل با اسلام و نگاه ها به اسلام ایجاد شد.
این استاد دانشگاه لبنان یادآور شد: بسیاری از جنبش های اسلامی در جهان اسلام و جهان عربی متأثر از انقلاب اسلامی شدند و به این فکر افتادند که نظام حاکم بر کشورها می تواند با یک انقلاب اسلامی سرنگون شود بنابراین به طور خلاصه باید گفت انقلاب اسلامی ایران، اتکای مجدد به اسلام را زنده کرد. این نخستین تحول فکری سیاسی بود.
وی اظهار داشت: تحول دیگری که انقلاب اسلامی ایران ایجاد کرد با مسائل ژئو استراتژیک مرتبط است، ایران در دوران رژیم شاهنشاهی بخشی از پیمان ناتو و بخشی از نظام متحدان آمریکا و وظیفه او محاصره جنبش های آزادی‌خواه در منطقه بود. ایران، پایگاه اصلی موساد بود و در راستای منافع رژیم صهیونیستی در منطقه کار می کرد، اما انقلاب اسلامی معادلات منطقه ای را دگرگون کرد. ایرانی که منافع آمریکا و رژیم صهیونیستی را تأمین می کرد، از این معادله خارج شد و نه تنها دیگر از آمریکا جانبداری نکرد بلکه به دشمن این کشور و رژیم صهیونیستی مبدل شد.
عتریسی گفت: بسیاری از مردم، فرهیختگان و کشورهای منطقه معتقدند رابطه با غرب، راه پیشرفت است، اما بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و تجربه ایران ثابت کرد که اعتماد به توانمندی بومی و خودباوری و خودکفایی راه رسیدن به پیشرفت و توسعه است؛ راهبردی که تا به امروز ایران در پیش گرفته است، مثلاً در خصوص برنامه هسته ای ایران، غرب به خوبی می داند که ایران به دنبال ساخت بمب اتمی نیست، چنانچه مقام معظم رهبری در این زمینه فتوای شرعی دادند که ما از نظر شرعی و اخلاقی دنبال چنین چیزی نیستیم. اما غربی‌ها نمی‌خواهند که ایران به پیشرفت علمی دست یابد، لذا ترور دانشمندان هسته‌ای ایران در همین راستا رقم می خورد و مناقشه با ایران به این دلیل است که ایران می‌خواهد در زمینه علمی و صنعتی خودکفا باشد و اسیر غربی‌ها نباشد.
بلال اللقیس: به لطف انقلاب اسلامی حالمان بهتر است
بلال اللقیس، عضو شورای سیاسی حزب الله لبنان، دیگر سخنران وبینار گفت و گوهای بین المللی «انقلاب اسلامی: بازتاب، چشم‌انداز و مسائل نوپدید» بود و گفت: انقلاب اسلامی ایران مهمترین رویداد در تاریخ جدید ملت های مستضعف و در تاریخ ملت های آزادی خواه و استقلال طلب به شمار می رود. ما این مناسبت را به همه مسلمانان جهان و در رأس آن مستضعفین و آزادگان جهان تبریک می گوییم که به لطف انقلاب اسلامی حالمان بهتر است و در مسیر انقلاب پیش می رویم و این همان مبحثی است که برای سخنرانی امروز در ادامه به آن اشاره خواهم کرد.
وی افزود: فرصت را از دست نمی دهم و همین ابتدا به همه خواهران و برادران جبهه مقاومت و حامیان آن به روح شهیدان حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس و همه شهدا درود می فرستم و می خواهیم با کلمات مختصری دِین خود را به این شهدا ادا کرده و وفاداری خود را به آنها و تلاش برای تکمیل راه آنها تا رسیدن به آرمان و اهداف نهایی انقلاب اسلامی نشان دهیم.
بلال اللقیس تأکید کرد: به عنوان کسانی که اهل استقامت، اخلاق و ایمان هستیم ما در قبال این انقلاب و دستاوردهای آن مسئول و مدیون هستیم لذا برگزاری چنین محافلی فرصتی برای ما است که ان شاءالله از یک سو با زبان در برابر دستاوردهای انقلاب ادای دین کنیم و از سوی دیگر با عمل و رفتار خود پاسدار ارزش های انقلاب اسلامی باشیم. امید است که گفتار ما با عمل و رفتار ما منطبق و در خدمت به اهداف و آرمان های انقلاب باشد.
وی افزود: دشمنان انقلاب اسلامی هیچ اتحادی ندارند و یکپارچگی آنها بر سر یک موضوع نیز محال است حتی در داخل آمریکا هم امروز دو دستگی وجود دارد و هیچ چیزی نمی تواند این جامعه دو پاره را بر سر یک موضوع به توافق برساند. امروز اگر در جوامع همبستگی وجود نداشته باشد این جوامع از همان داخل تخریب و با بحران هایی رو به رو می شود که به آن اجازه داشتن یک سیاست خارجی قوی برای تعامل با جهان را نمی دهد.
عضو شورای سیاسی حزب الله با اشاره به وجه تمایز تاریخی جامعه امروز ایالات متحده اظهار داشت: آمریکا در وضعیت بیمار قرار دارد و اندیشمندان و صاحب نظران تأیید می کنند ـ نه اینکه ما دوست داشته باشیم این مقوله را بشنویم ـ که به دلیل نبود روح همبستگی در جامعه آمریکا و دوقطبی شدن و ضعف و سستی، شکاف در ایالات متحده عمیق و به کشوری بحران زده تبدیل شده است که حتی مفهوم مصلحت اندیشی و منفعت طلبی برای دولتمردان که مقوله مهمی به ویژه برای خود جوامع غربی بوده، ناشناخته مانده است.
وی تصریح کرد: در حالی که در جبهه مقاومت بالاترین درجه همبستگی میان مردم با یکدیگر و میان مردم و حاکمیت وجود دارد و این فرصت تاریخی است که ما می توانیم از آن برای قوی تر کردن قدرت داخلی و منطقه ای خود استفاده کنیم در حالی که دشمن آمریکایی برای درمان وضعیت داخلی خود هم مشکل دارد و مردمش هم نسبت به دموکراسی، نظام سیاسی، حکومت، ارتش و همه دستگاه های آن بی اعتماد هستند؛ وضعیت بی سابقه ای که بر موقعیت آمریکا در سطح جهانی نیز تأثیر گذاشته است.
بلال اللقیس با اشاره به اینکه قطار پیشرفت‌های انقلاب اسلامی روی ریل افتاده و مشکلات بزرگ را پشت سر گذاشته است، گفت: از همین روست که می بینیم امروز ملت ایران با اقتدار در برابر آمریکا می ایستد و می گوید ما اورانیوم غنی سازی می کنیم و از محدودیت هایی که آمریکا تعیین کرده است می گذرد. یعنی دشمنانی که می خواستند با تحریم و محاصره ایران را از پیشرفت بازدارند، شکست خوردند. بنابراین امروز ایران اعلام می کند که از محدودیتی که دشمنان پیش رویش گذاشته عبور کرده و سقف عالم علم، اندیشه و معرفت را در نوردیده است.
وی استکبار جهانی به سرکردگی آمریکا را خطاب قرار داد و اظهار داشت: شما می خواستید انقلاب اسلامی را محدود و منحصر به مرزهای ایران کنید اما امروز شما نه تنها در برابر ایران عاجز و درمانده اید بلکه در رویارویی با تمام همپیمانانی که در تعامل با انقلاب ایران هستند و نور این خورشید تمام منطقه، جهان عرب و اسلام و حتی تا آمریکای لاتین نیز رسیده، هیچ کاری نمی توانید بکنید. شما امروز آرزوی شکست همپیمانان ایران را دارید اما نمی دانید چگونه و شاهد این قضیه فقط لبنان نیست بلکه امروز آمریکا در یمن و تا حد زیادی در عراق با وجود اینکه شش سال است آنجا را اشغال کرده، ناکام بوده اید.
یحیی فوزی: ظالم ستیزی یک آرمان اسلامی است که ریشه در قرآن دارد
به گزارش جماران، یحیی فوزی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، در پنل عصر وبینار گفت و گوهای بین المللی «انقلاب اسلامی: بازتاب، چشم انداز و مسائل نوپدید» درباره رویکرد انقلاب اسلامی به نظام بین‌الملل به سخنرانی پرداخت و گفت: سؤال این است که آیا انقلاب اسلامی نظام بین الملل موجود را می پذیرد یا با آن چالش دارد و در صدد نابودی آن است. همچنین اگر انقلاب اسلامی نظام بین الملل را می پذیرد پس دلیل این چالش ها چیست و چرا این چالش ها شکل گرفته است.
وی افزود: واقعیت این است که انقلاب اسلامی یک سری آرمان های بین المللی و جهانی دارد که ریشه در اندیشه تفکر اسلامی انقلابی اسلامی دارد. اما وقتی انقلاب اسلامی به دنبال پیگیری این آرمان هاست با چالش ها و موانعی در نظام بین الملل موجود رو به رو می شود. به هر حال ظالم ستیزی یک آرمان اسلامی است که ریشه در قرآن دارد. قرآن از مسلمانان می خواهد که علیه ظلم به پا خیزند و با ظالم مبارزه کنند و زیر بار ظلم نروند.
فوزی تصریح کرد: مصداق این مسأله در عرصه بین المللی مبارزه با ظلم در سطح جهان از جمله در جهان اسلام است. مثلا یکی از مصادیق این مسأله فلسطین است. ظلم به ملت فلسطین و بخشی از مسلمانان امر بدیهی و روشن است. اما وقتی جمهوری اسلامی بر اساس آرمان های انقلاب اسلامی و هویت اسلامی خودش تلاش می کند در این مسیر حرکت کند و از مظلومان دفاع کند با فشار قدرت های بزرگ مواجه می شود و ایران را متهم به تروریسم و افرطی گری می کنند.
وی اظهار داشت: همچنین در بحث عدالت در جهان، ایران تلاش دارد حقوق مسلم سیاسی و اجتماعی و قانونی مسلمانان رعایت شود و وقتی از مردم یمن دفاع می کند با فشارهای مختلفی مواجه می شود. یکی دیگر از این مصادیق، تأکید بر نفی سبیل است. یکی از آموزه های اسلامی این است که مسلمانان نباید سلطه کافران در عرصه های مختلف اقتصادی، سیاسی و فرهنگی را بپذیرند و استقلال خود را حفظ کنند. اما وقتی انقلاب اسلامی در این مسیر حرکت می کند با چالش های مختلفی مواجه می‌شود.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی افزود: مسأله دیگر اجرای احکام اسلامی است. بالأخره براساس هویت اسلامی مسلمانان موظف هستند احکام اسلامی را در کشورشان اجرا کنند ولی وقتی آن را اجرا می کند با فشارهای بین المللی مانند نقض حقوق بشر و فشارهای مختلف از سوی سازمان های بین المللی رو به رو می شوند و از کشورهای اسلامی می خواهند از اجرای کامل شریعت دست بردارند.
وی یادآور شد: براساس این رویکرد انتقادی بسیاری از متفکران انقلاب اسلامی تلاش کردند نگاه جدیدی به بحث آرمان و واقعیت داشته باشند و آنها را با هم آشتی داده تا بتوانند اهداف انقلاب اسلامی را در بستر زمان و مکان به خوبی پیش ببرند. برای همین است که امام خمینی(س) بر اساس آرمان های اسلامی به امت معتقد است اما چون دولت ـ ملت یک واقعیت و چهارچوب نظام بین الملل است، آن را می پذیرد و بر عدم دخالت در امور داخلی دیگران و پذیرش مرزهای ملی و سرزمینی و دفاع از خاک به معنی پذیرش ملت تأکید می کند.
فوزی اظهار داشت: همچنین وقتی امام بر صدور انقلاب تأکید می کنند به معنی لشکرکشی به سایر کشورها نیست بلکه به معنی ترویج ارزش های انسانی و فطری اسلام در جهان است و در واقع سعی دارند مشکل دخالت در امور دیگران پیش نیاید. همچنین تأکید ایشان بر همکاری و مشارکت با سازمان های بین‌المللی در عین نقد نظام موجود بین الملل از دیگر موارد است. لذا ایران همواره از ابتدای انقلاب در سازمان های بین المللی فعال بوده و مشارکت داشته است.
وی تصریح کرد: امام خمینی(س) بر روی مؤلفه‌هایی مانند تعامل هوشمند با کشورها و اتحاد و ائتلاف با کشورها از جمله مسلمانان و مستضعفان برای ارتقای قدرت و تغییر موازنه قدرت تأکید می کنند. از طرفی امام خمینی(س) به تقویت قدرت ملی در عرصه نرم و سخت تصریح دارند و به همین دلیل به گسترش ارزش های اسلامی و صدور انقلاب اشاره می کنند.
سیدصدرالدین موسوی: پیروزی انقلاب اسلامی تغییری اساسی در ماهیت اسلام سیاسی به وجود آورد
سیدصدرالدین موسوی، استادیار پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی نیز در این وبینار گفت: هر چند هویت دینی یکی از متغیرهای مؤثر بر نه تنها پیروان ادیان مختلف بوده بلکه حتی پیروان فرقه های مذهبی در درون یک دین نیز از زمان پیدایش ادیان روی زمین تحت تأثیر آن قرار داشته اند. پیروزی انقلاب اسلامی تغییری اساسی در ماهیت اسلام سیاسی به وجود آورد و آن را به مرکز عرصه سیاست رساند. امروزه سیاست در جهان اسلام شدیداً از اسلام سیاسی و هویت مذهبی متأثر است.
وی افزود: معدود کشورهایی در خاورمیانه هستند که مبتنی بر دموکراسی هستند. در عین حال، در بیشتر این کشورها شکاف اقتصادی بین حاکمان آنها که عمدتاً سال های طولانی قدرت را در دست دارند و از سوی دیگر گروه هایی از مردم فقیر زندگی می کنند. این گروه ها امید خود را به حاکمان از دست داده و به دنبال هویت سیاسی خود در اسلام سیاسی یا اسلام سیاسی شده، هستند.
موسوی با بیان اینکه متأسفانه قرائتی از اسلام که آنها به آن پناه می‌‌برند، اسلام معتدل نیست بلکه اسلام بنیادگرا است، اظهار داشت: این جریان به سادگی به سمت خشونت گرایش پیدا می کند و جوانان سرخورده و بیکار به راحتی از سوی گروه های بنیادگرا به خدمت گرفته می شوند. برخی دولت هایی که در داخل کشور خود مشروعیت مردمی ندارند، با تقویت فرقه‌گرایی و صدور نارضایتی و ناراضیان به کشورهای رقیب خود، از هویت سازی فرقه ای برای بی ثبات کردن رقبای سیاسی دینی خود بهره می برند.
وی یادآور شد: دخالت قدرت های فرامنطقه‌ای این وضعیت را بدتر کرده است. برخی از گروه های خشن اسلامی در اصل از سوی قدرت های منطقه ای با همکاری دولت های ثروتمند منطقه ای تشکیل شده اند. همین گروه های منزوی شده مشروعیت حکومت ها را زیر سؤال می برند اما هویت خود را در بنیادگرایی و تروریسم جست و جو می کنند. در نتیجه جایگزینی که آنها معرفی می کنند چنان ترسناک است که در بسیاری از این کشورها مردم آنها را طرد می کنند.
رمضان الاوسی: تحریم ها باعث شد که ملت ایران مقاومت را بیاموزد
علی رمضان الاوسی، مدیر مرکز مطالعات جنوب عراق، نیز در پنل دوم این وبینار گفت: به شما مؤمنان و ملت بزرگ و استوار ایران فرارسیدن چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران را تبریک می گوییم، انقلابی که به نسل ها، مقاومت، صبر و ثبات و به دنیا حاکمیت و استقلال را آموخت. از این فرصت استفاده کرده و می خواهم دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران به رغم همه چالش ها و تحریم های ظالمانه ای که این کشور از آغاز پیروزی انقلاب اسلامی با آن مواجه بوده است، برشمارم.
وی افزود: به واقع ظلم و جور و تحریم های استکبار جهانی علیه جمهوری اسلامی موجب شد که ملت ایران صبر، مقاومت و پایداری در برابر توطئه ها را بیاموزد و این مقاومت بی نظیر شایستگی این انقلاب و این ملت را ثابت کرد که توانسته در برابر دنیا بایستد و مردم ایران را در رأس ملت های شجاع و جسور دنیا قرار دهد.
رمضان الاوسی تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران به ما آموخت که چگونه می توان به خوداکتفایی و استعداد جوانان و ظرفیت های بومی و ملی خود ایمان داشت و این ارزش را ایرانی ها در سایه مشکلات و تحریم های ظالمانه غربی ها کسب کردند. جمهوری اسلامی توانست مشکلات را به خدمت گرفته و تهدید تحریم ها را به فرصت سرمایه گذاری و پیشرفت های منحصر به فرد مبدل کند.
وی با بیان اینکه حساسیت ظریف ایران نسبت به موضوع تهاجم فرهنگی از دیگر دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران است، گفت: تهاجم فرهنگی می‌خواهد فرزندان و نسل های ما را با هر آنچه از سمت غرب می آید، متأثر کند و از همین روست که باید این مسائل را به دید نقادانه بنگریم و همین حساسیت ایران بود که نفوذ سیاست های غربی در بین این امت اسلامی را دشوار ساخت و اخلاقیات غربی نتوانست بر ملت ایران مسلط شود و این امر با درایت و دقت فرزندان انقلاب و ملت ایران انجام شده که جلوی نفوذ غربی ها را گرفت.
معصومه جعفری: انقلاب ایران موجب احیای اندیشه دینی در جهان شد
معصومه جعفری، مدیر جامعة الزهرا(س) پاکستان، نیز در این وبینار گفت: پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(س) و با همت ملت قهرمان ایران محقق شد. بازتاب این انقلاب عظیم مرزهای ایران را در نوردید و قیامی فراکشوری بود و در عرصه بین الملل مؤثر واقع شد. این انقلاب جامعه بین الملل را تحت تأثیر قرار داد و بررسی بازتاب این قیام نیازمند واکاوی علمی است و نیاز هست تا تأثیرات انقلاب اسلامی که عمدتاً در حدّ مفروضات یا ابراز نظرات مطرح شده بر پایه برخی رویدادها و نیز انتساب آن به خمینی کبیر مورد توجه دقیق قرار گیرد.
وی با تأکید بر توجه به رویکرد علمی علل برپایی انقلاب اسلامی افزود: به طور خلاصه در این مجال می توان گفت مهمترین بعد این انقلاب، رویکرد به معنویت، احیای دین و دین گرایی است. از دیدگاه تحلیلگران، انقلاب اسلامی موجب تجدید حیات معنوی و دینی بشر شده و با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، هویت دینی رنگ جدید به خود گرفته است.
معصومه جعفری اظهار داشت: چنانچه می بینیم، 1979 میلادی یعنی مقارن با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، خیزش عظیمی در تفکرات دینی تمام ادیان به وجود آمده است. آخرین آمارها در مورد احیای تفکر دینی که در سال 1990 صورت پذیرفته است، نشان می دهد که تقریباً 70 درصد مردم اروپا احساس دینداری می کنند. در تمام ادیان از هندوئیسم و بودیسم گرفته تا انواع فرقه های مسیحیت همه از نوعی بازگشت به تفکر دینی خبر می دهند و انقلاب ایران موجب احیای اندیشه دینی در جهان شد.
وی با بیان اینکه شخصیت الهی و پیام های معنوی حضرت امام خمینی(س) بسیاری از پیروان سایر ادیان و مذاهب را مخاطب قرار می دهد، افزود: چنانچه می بینیم برخی تحلیلگران و حتی متفکران مسیحی امام خمینی(س) را «مسیح معاصر» می نامند و معتقدند امام راحل صلابت و سازش ناپذیری عیسی بن مریم(ع) را داشت. این اولین بازتاب و انعکاس جهانی انقلاب ایران بود