مقدمه یادگار امام بر دانشنامه؛ دانشنامه امام مرجع جامعی از ابعاد مختلف شخصیت امام خمینی است

کد : 179909 | تاریخ : 20/12/1399

پرتال امام خمینی(س): دانشنامه امام خمینی(س) مشتمل بر بیش از ۳میلیون و ۳۷۰هزار کلمه، در ۶۸۰۰ صفحه به ابعاد مختلف زندگی شخصی، ویژگی‌های شخصیتی، دیدگاه‌ها و عملکرد امام‌خمینی و مسائل پیرامونی و افراد مرتبط با ایشان را در حوزه‌های مختلف به‌ شکل مستند، با تکیه بر منابع فراوان، به همراه  مستندسازی علمی و پیشینه مطالب می پردازد. تعداد کلمات مقاله‌ها حدود ۳۸۰۰ کلمه است که در فهرست اعلام و شخصیت‌ها بیش‌ترین حجم کلمات به ترتیب مربوط به مدخل‌های آیت‌الله خامنه‌ای، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و حجت الاسلام و المسلمین حاج سیداحمد خمینی بوده است. در مقالات دیگر از نظر بیش‌ترین حجم می‌توان به مقالات «اخلاق و سیره امام‌خمینی»، «مرجعیت امام‌خمینی» و «دستخط امام‌خمینی» اشاره کرد.

از دانشنامه امام خمینی(س) در ده جلد رحلی دوستونه، با چینش الفبایی، و با مقدمه‌ای از آیت‌الله حاج سیدحسن خمینی، در روز چهارشنبه بیستم اسفند ماه رونمایی خواهد شد؛ آنچه در ادامه می خوانید متن نگارش شده یادگار امام بر مقدمه دانشنامه امام خمینی(س) است: 

بسم الله الرحمن الرحیم

اِذا جاءَ نَصرُ اللَّهِ و الفَتحُ و رَأَیْتَ النَّاسَ یَدْخُلُونَ فی دینِ اللَّهِ أَفْوَاجًا فَسَبِّحْ بحَمْدِ رَبِّکَ و اسْتَغْفِرْهُ إِنَّهُ کانَ تَوَّابًا

امام‌خمینی شخصیتی است که با بینشی نو متکی بر بنیان‌های دینی، یکی از بزرگ‌ترین تحولات تاریخ معاصر را رقم زد. ایشان از یک‌سو به عنوان حرکتی احیاگرانه، با توجه به سیر تحول غرب پس از رنسانس که به انسان‌گرایی صرف و خروج خدا از زندگی اجتماعی انجامید، با طرح اصالت توحید و انسان‌گرایی مبتنی بر فطرت الهی، نقشی برجسته در تحولات معرفتی، اجتماعی و تاریخی و احیای معنویت شریعت‌محور در ساحت روابط انسانی و اجتماعی ایفا کرد و از سوی دیگر، با بهره‌گیری از مبانی هستی‌شناختی، فلسفی، عرفانی و فقهی خود به طرحی نو در اندیشه سیاسی و اداره جامعه بر اساس «جمهوریّت» و «اسلامیّت» دست یافت؛ چنان ‌که در احیای فکر دینی، با تحریف‌زدایی از دین، به بازفهمی و بازتعریف اسلام ناب محمدی(ص) و معیار تشخیص آن از اسلام خرافی و ارتجاعی پرداخت و در بُعد اصلاح جامعه دینی، با رهبری نظام جمهوری اسلامی ایران و تلاش برای سالم‌سازی نهادهای دینی وگسترش آموزه‌های دین، به تقویت حیات دینی همت گماشت. از همین‌رو است که امام‌خمینی را هم تئوری‌پرداز انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی باید به حساب آورد و هم مجری آن تئوری در اندازه و مقیاسی که ضرورت اجازه می‌داد. این همه از شخصیتی بر می‌آمد که از جامعیت و جایگاه مقبول برخوردار باشد؛ ازاین‌رو، امام‌خمینی افزون بر استعداد و هوش سرشار، محیط خانوادگی و تحصیلی مناسب و قدرت معنوی فوق‌العاده، از ویژگی‌هایی چون خلوص، صداقت، شجاعت، سعه صدر، قاطعیت، استواری و مردم‌داری بهره می‌جُست و علاوه بر جایگاه مرجعیت دینی و رهبری انقلاب اسلامی ایران، از شخصیت‌های علمی جهان اسلام و جامع بسیاری از علوم گوناگون اسلامی به شمار می‌رفت. ایشان در اکثر علوم دینی چون فقه، اصول، تفسیر، فلسفه و عرفان سرآمد روزگار بود و آثار علمی زیادی در این علوم، از ایشان به یادگار مانده است که بسیاری از آنها در سایه حوادث پرشتاب سیاسی، ناشناخته مانده‌اند یا بسیار کم مورد توجه قرار گرفته‌اند؛ چنان که کار سترگ ایشان در احیای فکر دینی و ابعاد گسترده اقدامات و خدمات بی‌شمار ایشان در ربعِ‌قرن مبارزه و اداره حکومت، با وجود حوادث و اتفاقات حیرت‌آور و کید دشمنان قدرتمند و مانع‌تراشی جریان تحجر و کج‌فهم دینی، همچنان ناشناخته مانده است. اگر به درستی چنین باشد که معرفی ابعاد شخصیتی و خدمات انسانی مردان بزرگ برای آیندگان، جز با مطالعه آثار مکتوب، گفتار و رفتار اجتماعی آنان به دست نمی‌آید، برای شناخت و معرفی شخصیتی مانند امام‌خمینی با آن همه برکات وجودی نیز، راهی جز مطالعه‌ دقیق و موشکافانه از میراث به‌جامانده از ایشان در حوزه‌های مختلف نیست.

آشنایی با منظومه فکری امام‌خمینی و درک درست چرایی بسیاری از رویدادها که گاه با حجاب معاصرت یا پرده‌پوشی‌های زمان، به ویژه برای نسل جوان، در هاله‌ای از ابهام قرار می‌گیرد، نیازمند آن است که افزون بر داشته‌ها و آثار نظری و علمی، سیره اخلاقی و عملی ایشان، هم در ساحت فردی، هم در حوزه کنش‌های اجتماعی و سیاسی، همچنین فضا و زمینۀ این رفتارها، به درستی بیان شود. دانشنامه امام‌خمینی با هدف پاسخگویی به این نیاز و با توجه به ضرورت وجود مرجعی جامع که در بردارنده زوایا و ابعاد مختلف شخصیت امام‌خمینی در حوزه نظر و عمل باشد، از سوی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی برنامه‌ریزی و به دست جمعی از محققان خوش‌فکر و آشنا به مبانی و اندیشه امام‌خمینی در قم تألیف شده است و در این میان نمی‌توان از نقش سرویراستار دانشمند این مجموعه، آیت‌الله سیدضیاء مرتضوی یاد نکرد که تلاش ایشان و نظارت و دقت ایشان در این دانشنامه هویداست.

 این مجموعه برای آنکه تصویر درست‌تر و کامل‌تری از زندگی، زمانه و کارنامه امام‌خمینی ترسیم کند، در کنار محورهای مختلف اندیشه، زندگی و ابعاد مختلف شخصیتی ایشان، و نیز علاوه بر معرفی برنامه‌ها و آثاری که تاکنون برای شناخت امام‌خمینی و انقلاب اسلامی انجام شده است، روایت رویدادهای مربوط به نهضت اسلامی ایران، تأسیس نظام جمهوری اسلامی و حوادث پس از آن، همچنین معرفی نهادها و گروه‌های سیاسی و شخصیت‌های علمی، سیاسی و مبارز را نیز از نظر دور نداشته است.

نگارش دانشنامه امام‌خمینی، افزون بر دشواری‌های همیشگیِ موجود برای کار پژوهشی در کشور، با مشکلات دیگری نیز روبه‌رو بود که گستردگی و تنوع موضوعات پژوهش و مدخل‌ها وحجم انبوه منابع تألیف‌شده در باره انقلاب اسلامی و امام‌خمینی بدون وجود بانک اطلاعاتی جامع در این‌ باره، که گاه دسترسی به منابع دست اول را دشوار می‌کرد، از آن جمله‌اند. تدوین‌کنندگان دانشنامه امام‌خمینی، با وجود همت بسیار برای کم‌نقص کردن این مجموعه، بر این باورند که کار پژوهش جز در کوره نقد، صیقل نمی‌خورد و از همین رو چشم‌انتظار نقدهای عالمانه دوستان و پژوهشگران‌اند و راه درستی و کامل‌ شدن را در این مسیر می‌جویند.

از خدای متعال برای روح بلند امام‌خمینی و شهدای عظیم‌الشأن انقلاب و هم­چنین یادگار ایشان که پایه‌گذار مجموعه­ای شدند که از ثمرات آن، این دانشنامه گران‌سنگ است، طلب علو درجات دارم و آن معبود بی‌همتا را خاضعاانه می‌خوانم که آرزوی آن بزرگوار را که سعادت و سلامت مردم و اتصال نظام جمهوری اسلامی به مدینه فاضله مهدوی بود، محقق سازد.

سیدحسن خمینی


انتهای پیام /*