درباره نامه مشهور بنیانگذار جمهوری اسلامی پیرامون بازگشت همه امور به قانون اساسی پس از دوران جنگ توضیح دهید؟

تاکید بر اجرای قانون قبل و بعد از انقلاب در سخنان متعدی از امام منعکس شده است. ایشان هم در تصویب قانون اساسی و هم در اجرای قوانین عادی همواره مشوق مسئولین بودند. فراموش نمی کنیم که ایشان در ابتدای انق...

کد : 43168 | تاریخ : 11/02/1392

تاکید بر اجرای قانون قبل و بعد از انقلاب در سخنان متعدی از امام منعکس شده است. ایشان هم در تصویب قانون اساسی و هم در اجرای قوانین عادی همواره مشوق مسئولین بودند. فراموش نمی کنیم که ایشان در ابتدای انقلاب در مقابل کسانی که اظهار می داشتند قانون اساسی ما قرآن است در سریعترین زمان ممکن برای تشکیل مجلس بررسی قانون اساسی اقدام کردند و شخصا موضوع را پیگیری می کردند تا به تصویب آن منجر شد. سال 1364 را هم به رغم همه مشکلات ناشی از نوپا بودن انقلاب و مسئله جنگ و... سال قانون نامگذاری کردند. صدور فرمان 8 ماده ای نیز موید همین ادعاست. اما بر اساس مصالح زمان جنگ ایشان در مدت کوتاهی دستوراتی صادر می کردند که فراتر از قانون بود و این امر نه تنها در ایران که در کشورهایی که با بحرانهای آنی مواجهند سابقه دارد. فراموش نکنیم تحمیل جنگ و حمایت همه قدرت ها از صدام برای فرو پاشی حکومت نوپای ایران بود و هر عقل سلیمی دخالت فراقانونی در این گونه موارد به ویژه در مواردی که خلا قانونی یا گره های کور قانونی وجود داشت را برای حفظ اساس نظام تایید می کند. اما پس از پایان جنگ نمایندگان احساس کردند ادامه سیاست مزبور به ضرر جایگاه مجلس است و لذا از ایشان خواستند در اجرای این سیاست مذکور تجدید نظر کنند که پاسخ مورد اشاره موید آن است که ایشان اصل را بر اجرای قانون اساسی می دانند و دخالت فراتر از آن را فقط در زمان جنگ تجویز می نمودند که از نظر اندیشمندان علم سیاست چنین اقدامی قابل توجیه است. از نظر حقوقی هم با توجه به مسئولیت های رهبری برای حفظ نظام این روش در راستای اصول کلی قابل توجیه است. بعلاوه بند 6 نامه مورخه 4/2/68 حضرت امام در مورد محدوده مسائل مربوط به بحث تدوین متمم قانون اساسی و تعیین جایگاه حقوقی و قانونی مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز بیانگر روحیه قانونمداری آن بزرگوار است.
لذا در پاسخ نامه نمایندگان می فرماید :
نامه
زمان: 7 آذر 1367 / 17 ربیع‏الثانى 1409
مکان: تهران، جماران
موضوع: اختیارات شوراى تشخیص مصلحت نظام
مخاطب: جمعى از نمایندگان مجلس شوراى اسلامى
[بسمه تعالى. محضر مبارک رهبر عظیم‏الشأن انقلاب اسلامى، حضرت آیت‏اللّه‏ العظمى امام خمینى ـ مدظله العالى
با تقدیم درود و سلام و آرزوى طول عمر و صحت و سلامت کامل براى رهبر بزرگوار، و پیروزى اسلام و مسلمین، و با اعتذار از تصدیع، مدتى است براى نمایندگان مجلس شوراى اسلامى در خصوص کیفیت کار شوراى محترم تشخیص مصلحت ابهامهایى وجود دارد که ضمن طرح آن خواستار رهنمود حضرت مستطاب‏عالى مى‏باشیم.
در ابتداى تشکیل هیأت مذکور، مسیر کار چنین ترسیم شده بود که مصوبۀ مجلس پس از اظهارنظر منفى شوراى نگهبان، براى اصلاح به مجلس برگردد، مجلس پس از نظر مجدد آن را به شوراى نگهبان برگرداند. آنگاه، چنانچه لازم تشخیص داده شد براى اصلاح نهایى به شوراى تشخیص مصلحت ارجاع گردد. ولى هم اکنون بعضاً این شورا قانونگذارى نیز مى‏نماید. و مهمتر اینکه تقدیم لوایح قانونى به این شورا خالى از جمیع مقدمات مقرراتى است که یک لایحۀ قانونى از طریق متعارف دارد: طرح لایحه در هیأت دولت؛ و تصویب آن توسط آنان؛ و امضاى نخست وزیر و وزراى مربوطه؛ و تقدیم آن به مجلس؛ و بحث در کمیسیونها در جلسۀ علنى در دو شورا. طبیعى است که با این روند هرکس، حتى مقامات غیرمسئول، مى‏تواند با تقدیم پیشنهادى به شوراى تشخیص مصلحت براى کشور قانون جدیدى ایجاد کند؛ و حتى قوانین مصوبۀ کشور را نقض نماید. و این مى‏تواند علاوه بر بى‏خاصیت شدن مجلس، تناقضهاى فراوان در قوانین کشور نیز ایجاد نماید. و بالجمله، وجود مراکز متعدد و موازى قانونگذارى در کشور به نوبۀ خود مسئله‏اى مشکل‏آفرین و موجب تزلزل نظام سیاسى کشور مى‏باشد.
لذا بسیار باعث امتنان خواهد بود که نمایندگان مجلس شوراى اسلامى را، که به تبعیت از مقام معظم رهبرى مفتخر و مباهى‏اند، ارشاد فرمایید.]

بسم اللّه‏ الرحمن الرحیم
با سلام. مطلبى که نوشته‏اید کاملاً درست است. ان‏شاءاللّه‏ تصمیم دارم در تمام زمینه‏ها وضع به صورتى درآید که همه طبق قانون اساسى حرکت کنیم. آنچه در این سالها انجام گرفته است در ارتباط با جنگ بوده است. مصلحت نظام و اسلام اقتضا مى‏کرد تا گره‏هاى کور قانونى سریعاً به نفع مردم و اسلام باز گردد. از تذکرات همۀ شما سپاسگزارم و به همۀ شما دعا مى‏کنم.
روح‏اللّه‏ الموسوى الخمینى
(صحیفه امام، ج21، ص202 و 203)

انتهای پیام /*