آیا امام در زمینه حمایت از فقرا و اقشار ضعیف سفارشاتی نداشته اند. آیا شرایط اقتصادی بعد از انقلاب در این زمینه مساعد بوده است؟

شاید برخی عزیزان ندانند که امام خیمنی(س) در خانواده ای بسیار مرفه از لحاظ مادی متولد و بزرگ شدند و امکانات و مواهب زندگی ایشان فقط در بخش تامین مایحتاج معمول زندگی نبود، بلکه داشتن کتابخانه نسبتاً غنی...

کد : 43227 | تاریخ : 11/02/1392

شاید برخی عزیزان ندانند که امام خیمنی(س) در خانواده ای بسیار مرفه از لحاظ مادی متولد و بزرگ شدند و امکانات و مواهب زندگی ایشان فقط در بخش تامین مایحتاج معمول زندگی نبود، بلکه داشتن کتابخانه نسبتاً غنی و وابستگی خانواده به علما و دانشمندان، مواهب مهمتری برای رشد ایشان بوده است. اما پس از جنگ جهانی اول که جامعه ایران را فقر و محرومیت بیشتری فرا گرفت، ایشان به همه آن امکانات پشت کردند و این گونه دریافتند که اگر همچنان در رفاه ادامه زندگی دهند، بی تردید از سرنوشت مردم محروم غافل خواهند بود و سعی کردند تا آخر عمر از لحاظ امکانات رفاهی در پایین ترین طبقات اجتماعی زندگی کنند؛ اما نه صوفیانه که فیلسوفانه و عارفانه. فیلسوفانه به این معنا که جهت گیری سیاسی و رفتار و گفتار خود را بر اساس فقرزدایی و توجه مضاعف به اقشار محروم و مستضعف سامان دهند.
لذا اگر در آثار ایشان واژه یابی کنیم، تعداد واژه هایی که در این باب بکار برده اند، عدد بزرگی را تشکیل می دهد. به عنوان مثال برخی واژه های مرتبط با سئوال که در گفتار و نوشته های ایشان وجود دارد، عبارتند از: فقر حدود 450 بار، مسکین و مسکنت حدود 70 بار، تهی دستی و تنگدستی 7 بار، بی خانه و بی خانمان حدود 20 بار، کوخ و کوخ نشینی15بار و اگر موضوع احتیاج را بر آن بیافزاییم با عددهای بزرگی مواجه می شویم. اما مهم ترین واژه ای که ایشان به آن عنایت ویژه داشتند، اصطلاح قرآنی مستضعف و مستضعفین است که توضیح آن در قاموس ایشان کتابی مستقل می طلبد. به هر حال ایشان حدود 1300 بار از ضعفا، ضعیفان، مستضعف و مستضعفین یاد کرده اند که بخشی از آن اصطلاحاتی است در مقابل مستکبرین و بخشی از آن با اقشار ضعیف از لحاظ امکانات مادی، رفاهی و فرهنگی مرتبط می باشد.
ایشان پس از انقلاب مشخصاً پنج نهاد انقلابی برای ارتقای سطح معیشت و رشد اجتماعی اقشار محروم جامعه تاسیس کردند که عبارت بود از کمیته امداد، بیناد مسکن، بنیاد مستضعفین، جهاد سازندگی و نهضت سوادآموزی. جالب این است که این نهادها در زمره اولین نهادهای پا گرفته بعد از استقرار جمهوری اسلامی است که با دستور مستقیم حضرت امام(س) به وجود آمده اند. علاوه بر آن همواره به مسئولین اجرایی اعم از رئیس جمهور تا بخشداران و نیز به نمایندگان مجلس و دیگر نهادها برای بهبود وضعیت اقشار ضعیف جامعه سفارشاتی داشته اند که برخی از آنها گله آمیز نیز بوده است. اما مهم تر اینکه نوع برخورد ایشان با این موضوع چنان است که سطح توقع و مطالبات اقشار ضعیف جامعه را از جمهوری اسلامی به شدت بالا برده اند که نکته ای بسیار مهم است و نتایج آن در درازمدت دیده خواهد شد.
اما پاسخ به بخش دوم سئوال محتاج آمارهای تحلیلی با توجه به امکانات و شرایط پیش آمده می باشد. اما در جمع می توان گفت که در حیات ایشان بود که بسیاری از اقشار ضعیف جامعه چنان رشد کردند که بسیاری از مدیریت های سطح کلان و متوسط و مشاغل مهم را عهده دار شدند و حتی در شرایط جنگی تامین آب بهداشتی، برق، کالاهای اساسی و بسیاری از امکانات رفاهی به روستاهای دور افتاده، رویکرد اصلی مسئولین کشور شد. البته باید اذعان داشت که در ادامه مسیر، به رغم پایان یافتن جنگ، به عللی از جمله عدم آشنایی برخی اهل نظر، معماران اجتماعی و برخی مسئولین با عمق برخی مبانی اندیشه ای ایشان، رویکرد عدالت اجتماعی برای کم کردن فاصله های طبقاتی آن گونه نبوده که بتوان گفت آنچه امروزه با آن مواجهیم می تواند مورد رضایت باشد. اگر بخواهیم در یک عبارت اندیشه ایشان را در این زمینه بیان کنیم، شاید چنین شود: رقابت برای برخورداری از امکانات زندگی را باید به رقابت جهت خدمت به اقشار ضعیف تر بدل ساخت تا جامعه هم به تعادل و هم به تعالی در همه جهات برسد.

انتهای پیام /*