آیا در شرایط فعلی که همه گونه خطر دشمن اجنبی وجود دارد، مثلا مانند تهدیدات نظامی در تنگه هرمز، حضور در تظاهرات واجب است.

اصطلاحات: «واجب» و «فریضه» اگر چه در برخی رشته های معرفتی متداول می باشد اما در فرهنگ عمومی غالباً اصطلاحی فقهی تلقی می شود. امر واجب وقتی از وجه فقهی مورد نظر باشد، یا فرد خود مجتهد است و بر اساس اد...

کد : 43267 | تاریخ : 11/02/1392

اصطلاحات: «واجب» و «فریضه» اگر چه در برخی رشته های معرفتی متداول می باشد اما در فرهنگ عمومی غالباً اصطلاحی فقهی تلقی می شود. امر واجب وقتی از وجه فقهی مورد نظر باشد، یا فرد خود مجتهد است و بر اساس ادله فقهی به وجوب امری واقف می گردد و یا مقلد یکی از مراجع می باشد و نظرات او را مبنای عمل قرار می دهد. البته اگر در امری یکی از مجتهدین یا ولی فقیه حکمی صادر کند، بنا بر نظر اکثر مجتهدین، تبعیت از حکم بر همه واجب می شود حتی بر مجتهدین دیگر.
در مورد تظاهرات متداولی که در کشور برگزار می شود تا کنون هیچ مجتهدی از وجه فقهی آن را واجب نکرده و نیز حکمی صادر نشده است و حتی اگر فقهیی از اصطلاح واجب یا فریضه سخن به میان آورده، به معنای توصیه سیاسی بوده و نه فتوا و حکم فقهی که عمل به آن واجب تلقی شود و ترک آن موجب معصیت.
همچنین گاه اهل سیاست یا رسانه های ارتباط جمعی بنا بر مصالح یا ملاحظات و تمایلات سیاسی و یا بر حسب مصالح ملی و میهنی و یا بنا بر ملاحظات و روندهای بین المللی، وقتی از مردم برای شرکت در تظاهرات دعوت می کنند، از اصطلاح واجب و فریضه ملی سخن به میان می آورند که به کار بردن این اصطلاحات بار تکلیف شرعی برای مخاطب ایجاد نمی کند. با اینحال به نظر می رسد موضوعاتی مانند شرکت یا عدم شرکت در تظاهرات، فراتر از فقه اصطلاحی باید با ملاک های اندیشه سیاسی که فرد به آن اعتقاد دارد نیز مورد ملاحظه قرار گیرد و بر این اساس فرد خود از بررسی جوانب موضوعی سیاسی به یک الزام عملی دلالت شود. مثلا اگر کسی منظومه سیاسی امام خمینی(ره) را تابلوی رفتار سیاسی خود قرار دهد، بی تردید هرگاه احساس کند شرکت در تظاهراتی مانند شرکت در سالگرد پیروزی انقلاب به تداوم انقلاب کمک می کند، آنگاه شرکت در آن را بر خود واجب می سازد و نیز اگر تظاهراتی علیه شخصیت های اصیل و با سابقه انقلاب توسط گروههای سیاسی شکل بگیرد، نه تنها در آنها شرکت نمی کند که علیه آن موضع می گیرد و نیز شرکت در تظاهراتی که گروههای نظامی و شبه نظامی علیه شخصیت های سیاسی به راه بیندازند را طبق وصیتنامه سیاسی – الهی امام خمینی(ره) که نیروهای مسلح را از ورود به چنین امور سیاسی منع کرده اند، بر خود حرام خواهد دانست. در مقابل ممکن است تظاهرات برای ابزار انزجار از پایمال شدن حقوق ملتی دیگر که مظلوم واقع شده را بنا بر اجتهاد شخصی بر خویش واجب نماید.
لازم به یادآوری است کسی که جامعیت دین را در همه ابعاد قبول دارد، باید به توحید معرفتی برسد و نباید بین فریضه ملی و فرائض دینی تفکیک ماهوی قائل شود اما چون هنوز فقه سیاسی در همه وجوه مورد تحقیق قرار نگرفته، متاسفانه واژه «واجب» گاه به معنای اصطلاحی آن که در فقه اصطلاحی مطرح می باشد اذهان را به خود مشغول می دارد و گاه به معنایی که در عرف سیاسی بکار می رود و امروزه این دو برای همگان به طور کامل بر هم منطبق نیست.

انتهای پیام /*