سؤال کننده گرامی با اهداء سلام، از جنابعالی که احتمالاً به نسل جدید تعلق دارید جای تعجب نیست بلکه از نخبگان نسل اول انقلاب باید شگفتزده شد که چرا در تبیین برخی موضوعات چنان کوتاهی کرده اند که موجب سؤالاتی مانند سؤال فوق میشود. در مورد سؤال جنابعالی باید عرض شود: شاید هیچ رهبر سیاسی در قرون اخیر به‌اندازه حضرت امام خمینی(س) و گاندی رهبر انقلاب هند به اصل رابطه با دیگر کشورها عنایت ویژه نداشته اند.
در میان غالب سیاستمداران، رابطه‌ها بیشتر بر اساس منافع مترتب برآن تنظیم میشود که میتواند یا بر اساس منافع اقتصادی در تمام وجوه آن باشد و یا رابطه سیاسی- امنیتی و نظامی باشد. و شق دیگری از رابطه وجود دارد که میتوان آن را روابط علمی، انسانی و فرهنگی نامید.
با توجه به سه نوع رابطه فوق اگر حتی ارتباط با برخی کشورها از لحاظ اقتصادی و امنیتی فاقد اهمیت باشد، به دلائل آنکه باید با همه ملل رابطه علمی، فرهنگی و انسانی داشت، پس از انقلاب اسلامی، تلاش شده حتی با کشورهای بسیار ضعیف فقط به دلیل حفظ و گسترش روابط فرهنگی و انسانی رابطه برقرار شود. اما وقتی امام خمینی(س) در فرانسه بودند در قبال سؤالی در مورد چگونگی رابطه با کشورها، فقط دو کشور را استثنا کردند. یکی افریقای جنوبی که رژیمی نژادپرست داشت و پس از رحلت امام وقتی ماندلا پیروز شد و رژیم نژادپرستی از بین رفت، ایران جزو اولین کشورهایی بود که با آن رابطه برقرار ساخت. دومین کشور اسرائیل است که علاوه بر قوم پرستی، اشغالگر و متجاوز نیز میباشد و از لحاظ حقوقی دچار مشروعیت سیاسی میباشد. جالب آنکه استثنا کردن این دو کشور باعث هیجان زیادی در ملل مختلف شد و اکثریت مردم جهان و غالب روشنفکران آزاده جهان پشتیبان نظرات امام خمینی(س) شدند.
اما در مورد آمریکا امام نظرشان قطع رابطه نبود زیرا مشکل مشروعیت نداشت ولی بزرگترین اشتباه آمریکاییها این بود به جای تعامل سازنده با ایران به صورت غیر مستقیم قصدبراندازی داشتند که نهایت با تسخیر لانه جاسوسی توسط دانشجویان، ارتباط قطع شد. لذا فرمودند: «با امریکا روابط ایجاد نخواهیم کرد، مگر این که آدم بشود و از ظلم کردن دست بردارد و از آن طرف دنیا نیاید در لبنان، و نخواهد دستش را به طرف خلیج فارس دراز کند...» (صحیفه امام ج 19 ص 95)
بنابراین چون امام خمینی(س) سیاست خارجی را بر اساس رابطه با همه ملل مینگریستند و قطع رابطه در نظر ایشان استثنا بود، حتی با شوروی سابق که نظام سیاسی آن علاوه بر کفر، در مقابل دین موضوع رسمی نیز داشت، با حفظ محتوای شعار نه شرقی نه غربی، ارتباط را قطع نکردند و در سال 67 به عنوان هدیه سال نو پیامی را که بر اساس اصل فقهی دعوت به ارزشها بود، برای آقای گورباچف ارسال نمودند.