پرتال امام خمینی(س): یادداشت ۴۳۳ / محمد حسن قدیری ابیانه
این مسئله که جمهوریت با اصل نظام همخوانی دارد یا خیر، بحث بسیار مهمی است. در همه جا دموکراسی را به عنوان اصل در نظر می گیرند و می خواهند اسلام را با مفاهیم دموکراسی تطبیق دهند. لائیسیسم یا دموکراسی مطلق را حداقل در تئوری در کشورهای غربی می بینیم. در آنجا دولت انتخابات برگزار می کند، افرادی انتخاب می شوند و هرچه در آنجا تصویب می شود به صورت قانون درمی آید. یعنی اینگونه نیست که بگوییم این قوانین با اسلام همخوانی دارد یا ندارد.
امتیاز ما نسبت به کشورهای دیگر این است که قرآن را به عنوان کتاب خدا به رسمیت می شناسیم. اگر خداوند همه هستی را آفریده و قرآن حق و کلام خداست، پس حق مطلق است و باید افتخار کنیم که می خواهیم در ابعاد مختلف، طبق اسلام عمل کنیم.
ما به عنوان مسلمان موظفیم حکومت اسلامی را برقرار کنیم. لزومی ندارد برای تشکیل حکومت اسلامی به آرای عمومی مراجعه کنیم. کما اینکه حضرت ابراهیم(ع) برای شکستن بتها و پیامبر(ص) هنگام ورود به مکه از مردم نظرخواهی نکردند. اصل بر این است که با تشکیل حکومت اسلامی، احکام اسلام جاری شود؛ ولی در جامعه ای با اکثریت مسلمان می شود این حکومت اسلامی جمهوری اسلامی شود. یعنی جمهوری اسلامی به عنوان نوعی از حکومت اسلامی در جامعه ای که اکثریت آن مسلمان هستند. حال اگر اکثریت را از دست بدهیم؟
رئیس جمهور، منتخب مردم است، نامش هم رئیس جمهور است و نخست وزیر را هم معرفی می کند، اما نخست وزیر می گوید که چون من این نظر شما را قبول ندارم، پس آن را انجام نمی دهم. کار به جایی رسید که آقای موسوی چند روزی هم پنهان شد. اختلاف بالا گرفته بود. اما به خاطر اصرار برخی آقایان و شرایط جنگ، امام گفتند که موسوی در سمت خود ابقا شود. آقا هم تسلیم شد و موسوی نخست وزیر باقی ماند. اما در آن زمان، آقا ریاست جمهوری نکرد و این مقام، بیشتر مقامی تشریفاتی بود؛ در حالی که خود، منتخب مردم بود.
من همان موقع گفتم که اختلاف بین رئیس جمهور و نخست وزیر، به اختلاف بین رئیس جمهور و رهبر منتقل می شود و این قضیه را در دوره های مختلف دیدیم. حداقل در دور دوم این اتفاق افتاد. گفتیم حالا ولایت مطلق فقیه در قانون اساسی اصلاح شده جای گرفته است، اما رهبر، اختیارات معمولی خیلی از کشورها و سران کشورها را ندارد.
جمهوریت یعنی منتخب مردم باشی، چه مستقیم چه غیرمستقیم. در بسیاری از کشورها غیر مستقیم است. میتوان گفت که در آن کشورها جمهوری و دموکراسی وجود ندارد؟ در آمریکا مردم هر ایالتی عده ای را انتخاب می کنند که به آن آرای الکترال می گویند. آنها دور هم می نشینند و رئیس جمهور را انتخاب می کنند. معمولاً حزبی رأی می دهند. آیا آمریکا جمهوری نیست؟
اختیارات رئیس جمهور آمریکا بیشتر از اختیارات رهبر است. رئیس جمهور آمریکا معاون اول و نخست وزیر را انتخاب میکند و حرف آخر را او می زند.