آب مشتبه و احکام آن از دیدگاه امام خمینی (س)

آب مشتبه

آب مشتبه و احکام آن از دیدگاه امام خمینی (س)

امام خمینی احکام شبهه در اطلاق و غصبی بودن و ... آب را در تحریرالوسیله بیان نموده اند.

شرط واقعی و شرط ذکری

پاک بودن و آب مطلق|مطلق بودن آب، شرط واقعی است که عالم و جاهل در آن دو مساوی می باشند (پس اگر با آب نجس یا آب مضاف|مضاف جهلاً یا از روی فراموشی وضو بگیرد باطل می باشد) بر خلاف مباح بودن آن، که اگر جهلاً و بدون اطلاع از غصبی بودن آب و یا فراموش کردن آن، وضو بگیرد صحیح است.(۱)

شبهه در نجس بودن

آبی که نجس بودنش مشتبه باشد - در شبهه محصوره - مانند آب نجس است در اینکه وضو گرفتن با آن جایز نیست. پس اگر آب، منحصر در دو آب مشتبه باشد، باید برای نماز تیمّم کند؛ هرچند که بتواند با یکی از آن ها وضو گرفته نماز بخواند و سپس مواضع وضو را با دیگری تطهیر کرده و وضو بگیرد و نمازش را اعاده نماید.(۲)

مشتبه شدن مطلق و مضاف

اگر آب مضاف با آب مطلق - در شبهه محصوره - مشتبه شود و غیر از آب مشتبه، نزد او آب دیگری نباشد باید احتیاط کرده و وضو را تکرار نماید به طوری که بداند با آب مطلق وضو گرفته است، و قاعده کلی این است که عدد وضوهایی را که می گیرد یک عدد بیشتر از شماره معیّن آب مضاف باشد (پس اگر آب مضاف یکی بوده است دو بار و اگر دو تا بوده است باید سه مرتبه وضو بگیرد و به همین منوال).(۳)

در صورتی که جز آبی که مضاف و مطلق بودن آن مشکوک است آب دیگری نزد او نباشد، پس اگر قبلاً این آب مشکوک، مطلق بوده با آن وضو می گیرد، و اگر قبلاً مضاف بوده است تیمّم می نماید، و اگر حالت قبلی مشکوک را نداند باید احتیاط کرده هم وضو بگیرد و هم تیمّم نماید.(۴)

شبهه در غصبی بودن

آبی که غصبی بودنش مشتبه باشد مانند آب غصبی است که وضو گرفتن با آن جایز نیست، پس اگر آب منحصر به آن مشتبه باشد باید تیمّم کند.(۵)

(۱) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۲۶، کتاب الطهارة، القول: فی شرایط الوضوء، مسألة ۶. طهارة

(۲) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۲۵، کتاب الطهارة، القول: فی شرایط الوضوء، مسألة ۲. المشتبه

(۳) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۲۶، کتاب الطهارة، القول: فی شرایط الوضوء، مسألة ۴. اشتبه

(۴) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۲۶، کتاب الطهارة، القول: فی شرایط الوضوء، مسألة ۳. لو لم یکن

(۵) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۲۶، کتاب الطهارة، القول: فی شرایط الوضوء، مسألة ۵. المشتبه