امام سجاد (علیه السلام)
امام سجاد (ع) در نگاه امام خمینی (س)
امام خمینی (س) امام سجاد (علیه السلام) را از بزرگترین نعمت های ذات مقدس خداوند بر بندگان شمرده و یادآور شده است که حق تعالی آن سرور را از عالم قرب و قدس برای معرفی راه های بندگی خود به بندگان به امامت برگزید.(۱) امام خمینی (س) با اشاره به گوشه ای از معارف بلند اعتقادی و قرآنی در سخنان امام سجاد (علیه السلام)(۲) یادآور شده است که ایشان در مرتبه اعلای ایمان و یقین قرار داشت دائم الحضور در نزد حق و منقطع ازغیر بود.(۳) ایشان خاطرنشان کرده که امام سجاد (علیه السلام) به تلاوت قرآن و تدبر در معانی آن توجه ویژه داشت، قرآن را با صدای خوش تلاوت می کرد، چنان که رهگذران با شنیدن صدای حضرت، متوقف می شدند و برخی از نیکویی صدای حضرت بیهوش می شدند.(۴) امام خمینی (س) با استناد به روایتی یادآور شده که امام سجاد (علیه السلام) از ترس خدا می گریست و در حال نماز رنگش زرد می شد و شیفته و غرق عبادت بود(۵) و عبادت های خود را در برابر عبادت های جد خود امیرالمؤمنین (علیه السلام) ناچیز می شمرد و می فرمود چه کسی طاقت دارد همانند علی (علیه السلام) عبادت کند.(۶)
به اعتقاد امام خمینی (س) گریه و زاری و مناجات و عجز و ناله های امام سجاد (علیه السلام) دل را به درد می آورد و گریه های آن حضرت در درگاه خداوند برای تعلیم دیگران نبود، بلکه آن نیایش ها و گریه ها نشان دهنده حالت خشوع و خشیت از خداوند بود.(۷) به اعتقاد ایشان دعاهای امام سجاد (علیه السلام) دعوت به توحید، تزکیه نفس و ساختن مردم برای رسیدن به کمال و دعوت به خلوت کردن با خدا بود و در غالب دعاهای لطیف، آداب عبودیت را به بندگان خدا آموزش می داد.(۸) امام خمینی (س) صحیفه سجادیه را زبور آل محمد (صلی الله علیه و آله وسلّم) معرفی کرده و به تعلق آن به شیعیان افتخار کرده است. ایشان از این کتاب شریف به صحیفه نورانیه الهی و نازل شده از عقل نورانی سید الساجدین (علیه السلام) و لطیفه الهی تعبیر کرده و آن را برای خلاصی بندگان از زندان طبیعت و فهمیدن ادب عبودیت و قیام در خدمت ربوبیت سودمند می داند.(۹)
(۱) خمینی، روح الله، آداب الصلاة، ص۱۵۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸/ عالم قرب
(۲) خمینی، روح الله، تعلیقات علی شرح الفصوص الحکم و مصباح الانس، ص۱۰۴، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۴۱۰ قمری/ قال مولینا
(۳) خمینی، روح الله، صحیفه امام، ج۲۰، ص۲۶۹، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۹/ حضور در مقابل
(۴) خمینی، روح الله، شرح چهل حدیث، ص۵۰۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸/ صوت حسن
(۵) خمینی، روح الله، آداب الصلاة، ص۱۱۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸/ رنگش زرد
(۶) خمینی، روح الله، شرح چهل حدیث، ص۴۴۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸/ الصحف التی
(۷) خمینی، روح الله، جهاد اکبر، ص۵۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۷/ برای تعلیم؛ خمینی، روح الله، صحیفه امام، ج۲۰، ص۲۶۸، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۹/ از معاصی
(۸) خمینی، روح الله، صحیفه امام، ج۱۸، ص۴۲۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۹/ مردم را بسازند؛ خمینی، روح الله، آداب الصلاة، ص۱۵۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸/ تعلّم کنند
(۹) خمینی، روح الله، آداب الصلاة، ص۱۷۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸/ صحیفه نورانیّه؛ خمینی، روح الله، دانشنامه امام خمینی (س)، ج۷، ص۴۴۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۴۰۰.