توضیحات کارشناس:
روش درمانی تزریق آمپول گاه بدون جایگزین بوده و به همین دلیل اجتناب ناپذیر میباشد. بیمارانی که روزه گرفتن برای آنان با خوف ضرر همراه نیست، و به همین دلیل باید در ماه رمضان روزه بگیرند، در صورت نیاز به تزریق آمپول با این پرسش مواجه میشوند که انجام این عمل در حال روزه آیا جایز است؟ مضر به صحت روزه است یا خیر؟
روشن بودن این مسأله برای چنین بیمارانی، آرامش روانی آنان که از نیازهای اساسی انسان به خصوص در دوره بیماری است را تقویت میکند.
مراجع تقلید با تزریقاتی که صرفا جنبه درمانی دارد مخالفتی ندارند زیرا هیچ یک از مبطلات روزه بر آن منطبق نبوده و با فلسفه هیچ کدام از آنها نیز منافات ندارد.
اما در باره تزریقهای مغذی و مقوی که مانند غذا بوده و به طور مستقیم وارد خون می شوند، مراجع دیدکاههای مختلفی دارند.
به هر حال از دید امام خمینی (س) تزریق آمپول در حال روزه به نوع آن بستگی دارد. اگر مغذی است و به جای غذا به کار می رود روزهدار باید به احتیاط واجب از استعمال آن خودداری کند. و آمپولی که برای حس کردن عضو است و یا برای درمان است و به جای دوا استعمال میشود اشکال ندارد.
متن توضیح المسائل (ص: 248) امام خمینی (س) که تصریح به مطلب دارد، چنین است:
مسأله 1576- احتیاط واجب آن است که روزهدار از استعمال آمپولى که به جاى غذا بکار میرود، خوددارى کند، ولی تزریق آمپولى که عضو را بى حس مىکند یا بجاى دوا استعمال مىشود اشکال ندارد.
این به آن جهت است که به نظر امام (س) خوردن و آشامیدن اگر چه به طرز غیر متعارف باشد نیز روزه را باطل میکند.
ایشان در تحریر الوسیلة؛ ج1، ص: 265 میفرمایند:
مسألة 2 - المدار هو صدق الأکل و الشرب و لو کانا على النحو غیر المتعارف، فإذا أوصل الماء إلى جوفه من طریق أنفه صدق الشرب.علیه و إن کان بنحو غیر متعارف.
یعنی: معیار در خوردن و آشامیدن، صدق آن است یعنی عرفا به آن خوردن یا آشامیدن گفته شود، اگر چه به طرز غیر متعارف باشند، پس اگر آب را از راه بینى به درون و شکم خود برساند، آشامیدن صدق مىکند، اگر چه بطرز غیر متعارف است.
23/4/1392