در مورد فعالیت های دفتر موسسه تنطیم و نشر آثار امام خمینی(س)در قم توضیحاتی را بفرمایید؟
موسسه قم در سال 1370 به عنوان موسسه‌ای علمی، پژوهشی و آموزشی تاسیس شد و زیر مجموعه مؤسسه تنظیم و نظر آثار امام خمینی (س) در تهران است.این موسسه نسخه‌ای از موسسه تهران نیست که هر آنچه آنجا انجام می‌شود اینجا نیز می‌شود بلکه بخشی از فعالیت‌های علمی، پژوهشی و آموزشی به این موسسه واگذار شده است.در اصل به منظور آماده‌سازی، ویرایش، تصحیح و تحقیق کتاب‌های امام خمینی (س) این موسسه تاسیس شده و همین‌طور به منظور برخی اهداف درسی، پژوهشی و آماده‌سازی تقریرات درس‌های امام (س) که توسط شاگردان ایشان در قم یا نجف به رشته تحریر درآمده و شرح‌هایی که بر کتاب‌های امام نوشته شده ایجاد شد.علاوه بر آن دفتر قم کتاب‌هایی که پیرامون امام، ارتباط با‌اندیشه‌های امام،اندیشه‌های کلامی، فلسفی، سیاسی، عرفانی، اخلاقی، تفسیری، فقه و اصول هستند را گردآوری می‌کند.
در زمینه آموزشی فعالیت‌های این موسسه را برایمان تشریح کنید؟
آموزش چندین سال است در دفتر قم انجام می‌شود و این امر در دو فاز صورت می‌گیرد.
فاز نخست کوتاه‌مدت که حداکثر شش ماه است که بیشتر شامل دوره‌های آشنایی با افکار و‌اندیشه‌های امام است و فاز دوم‌اندیشه‌های امام به صورت تخصصی آموزش داده می‌شود که معمولا دو ساله است. در این بخش، دفتر قم فعالیت‌های خوبی داشته است. حتی در سطح کشور نیز این مساله دنبال شده و سرفصل‌هایی را دفتر قم آماده کرده و به وزارت علوم ارایه کرده است.این سرفصل‌ها به تصویب وزارت علوم رسیده و این وزارت به دانشگاه‌ها ابلاغ کرده است که رشته‌ای را به عنوان شناخت‌اندیشه‌های امام در سراسر دانشگاه‌های کشور تاسیس کنند و از طریق کنکور سراسری دانشجو بپذیرند. همچنین در بخش آموزش حرکت جدیدی انجام دادیم و آن اینکه همین آموزش را به صورت تخصصی آکادمیک به تصویب شورای عالی حوزه علمیه قم رسید،و از امسال ما می‌توانیم مدرسه تخصصی شناخت‌اندیشه‌های امام در چندین رشته با نزدیک به 90 واحد درسی داشته باشیم که مدرک کارشناسی ارشد داده می‌شود و این اتفاق برای نخستین‌بار است که شورای‌عالی حوزه قم تصویب کرده است امید می‌رود که اول مهر دانشجویان این رشته پذیرفته و راه‌اندازی شود.دانشجویان این رشته از میان طلاب حوزه علمیه قم پذیرفته می‌شوند.
در زمینه همایش‌ها این دفتر چه فعالیت‌هایی داشته است؟
دفتر قم با هماهنگی با موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) در تهران همیشه در زمینه همایش‌ها همکاری و هماهنگی می‌کند. چندین همایش تاکنون برگزار شده که حاصل آن 50 جلد کتاب بوده و این کتاب‌ها به چاپ رسیده‌اند. این همایش‌ها در سال‌های گذشته برگزار شده است.
لطف کنید بخش‌های مختلف موسسه را توضیح دهید؟
دفتر قم بخش‌های مختلف دارد. 1-بخش پایان‌نامه: پایان نامه‌هایی که هم بیرون و هم داخلی و حوزوی و هم غیرحوزوی و در دانشگاه‌های قم هستند را شامل می‌شود، حتی اگر از دانشگاه‌های مختلف کشور ارسال می‌شود، مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد، اگر کار قوی باشد برای چاپ به تهران ارسال می‌شود و اگر ضعیف باشد در آرشیو نگه داشته می‌شود.
2-بخش دوم بخش خاطرات:در این بخش خاطرات شاگردان امام، آنهایی که در قم مستقر هستند یا علما و‌اندیشمندانی که خارج از قم هستند را شامل می‌شود. دفتر قم در این حوزه فعال است و ما آرشیوی بسیار قوی داریم از مصاحبه‌هایی که با شاگردان امام در رابطه با خاطراتی که از ایشان داشتند که به شکل‌های مختلف فیلم و نوار ضبط شده است. اینها بررسی می‌شوند و آنهایی که قوی هستند تبدیل به کتاب می‌شود و منتشر می‌گردد.
3-کتابخانه:ما کتابخانه بسیار غنی داریم. کتاب‌هایی که در سراسر دنیا با موضوع امام(س) چاپ می‌شود را در حد توان فراهم می‌کنیم. در مجموع کتابخانه تخصصی قوی و خوبی داریم که در طول روز محققان و پژوهشگران حوزوی و غیر حوزوی به آن مراجعه می‌کنند. اگر محققان مسائلی پیرامون امام و انقلاب بخواهند می‌توانند اینجا بیایند و از کتابخانه استفاده کنند. البته بخش پژوهش ما نیز کتابخانه اختصاصی دارد که بیشتر کارهای پژوهشی در آن انجام می‌شود.
در زمینه پژوهش چه فعالیت‌هایی دفتر قم دارد و آیا در این زمینه با موسسات دیگر همکاری دارید؟
تا کنون بیش از 100 جلد کار پژوهشی به چاپ رسیده است. بیش از 50 جلد نیز الان در دست چاپ داریم، همین حدود نیز در حال تحقیق و پژوهش است که به تدریج وارد عرصه ویرایش و نهایی‌شدن می‌شود و پس از آن به تهران می‌رود تا منتشر گردد.برخی از فعالیت‌های علمی در دفتر قم با همکاری موسسات دیگر با حوزه علمیه قم صورت می‌گیرد و دفتر قم همکاری بسیار خوبی با موسسات دیگر به ویژه با جامعه المصطفی دارد که حوزه طلاب خارج از کشور می‌باشد و در قم مستقر است.
همچنین در این بخش آثار حاج آقا مصطفی در حال جمع‌آوری و آماده برای چاپ است.
علاوه بر این،در بخش پژوهش دو فعالیت عمده در حال انجام است: یک فعالیت مربوط به مجموعه آثار امام است که شاید حدود 60 جلد شود؛این فعالیت شامل جمع آوری کلیه آثار امام به صورت یکجا با حروفچینی جدید بازخوانی و ویرایش جدید به صورت یکنواخت است و امیدواریم تا پایان سال این کار تکمیل شود و برای چاپ بدهیم. احتمال می‌رود برای سالگرد بزرگداشت ارتحال امام در سال90 رونمایی کنیم یا در نمایشگاه بین‌المللی تهران به معرض نمایش بگذاریم.همچنین روی شرح‌های مربوط به امام نیز کار می‌کنیم که بهترین و کامل‌ترین شرح، شرح تحریرالوسیله است که مرحوم آیت العظمی فاضل لنکرانی انجام داده و حدود 20جلد آن آماده است و هفت جلد دیگر نیز در حال آماده‌سازی است. این کار به صورت بیست و هفت، هشت جلدی تحت عنوان «تفسیر الشریعه» در شرح تحریر الوسیله ان‌شاءالله امسال تمام می‌شود و برای چاپ ارسال می‌گردد.
دانشنامه امام خمینی(س)که گویا کار آن چندین سال پیش کلید خورده اکنون در چه مراحلی به سر می‌برد؟
در مورد دانشنامه باید بگویم که کار آن از هشت سال پیش آغاز شده ولی به دلایل گوناگون به صورت کج‌دار و مریز پیش می‌رفته یا برخی سال‌ها کاملا متوقف بود، از سال گذشته تاکنون با هماهنگی صورت گرفته با تهران و همکاری آقای دکتر حمید انصاری که کار دانشنامه را فعال کردند و از هفت هشت‌ماهه آخر سال 88 با ساختاری جدید کار آن در حال پیش رفتن است. شورای عالی علمی برای آن تعیین شد همچنین هیات علمی 12 نفره از صاحبنظران و‌اندیشمندان برای آن مشخص گردید. این دانشنامه مربوط به شخص خود امام است.
در دنیا دایره‌المعارف یا دانشنامه‌های مختلفی وجود دارد ولی دانشنامه یا دایره‌المعارف شخص کم است. شخصی همانند امام که جایگاه بسیار مهمی در تاریخ و میان ملل دارد طبیعی است که باید دایره‌المعارف و دانشنامه جامعی پیرامون وی تدوین شود. به همین خاطر حدی را مشخص کردیم در شورای عالی و آن اینکه دانشنامه در حدود هزار مدخل و مقاله شود، یعنی این دانشنامه در حدود هزار مدخل در رشته‌های مختلفی که برنامه‌ریزی شده است. اکنون چند گروه کارهای دانشنامه را پیش می‌برند.
گروه اول: پرونده‌ساز است که برای هر گروه دیگر پرونده علمی ایجاد می‌کند و گروه بسیار مهمی است.
گروه دوم: گروه فلسفه، عرفان و کلام.
گروه سوم: گروه فقه و اصول.
گروه چهارم: گروه تاریخ و حوادث.
گروه پنجم: گروه آثار و کلیات است.
قرار است دانشنامه طی دو سال در هزار مدخل با متوسط 1500 تا دو هزار کلمه‌ای تحویل داده شود.
بودجه دانشنامه سال گذشته تصویب شده و مشکلی در این زمینه وجود ندارد.
آقای دکتر حمید انصاری به عنوان رئیس دانشنامه همکاری بسیار خوبی کرده‌اند.تا کنون بیش از 400 مدخل دانشنامه تدوین شده و در حال بررسی است ولی هنوز نهایی نشده‌اند.
در مورد جشنواره‌اندیشه جاوید مختصری برایمان توضیح دهید؟
این جشنواره،جشنواره‌ای است که در حوزه‌های علمیه سراسر کشور برگزار می‌شود و دفتر قم آن را برگزار می‌کند. تاکنون دوبار برگزار شده است. دو سال پیش و امسال.در ابتدا بحث بر سر برگزاری دو سالانه آن بود ولی به علت استقبال خوبی که از آن شده و توصیه بزرگان در حوزه باعث شد که ما سالانه آن را برگزار کنیم. اکنون سایت آن فعال است و در حال برنامه‌ریزی برای برگزاری آن در سال آینده و به شکل سالانه هستیم.
این جشنواره با همکاری حوزه علمیه قم، دفتر سازمان تبلیغات و جامعه المصطفی برگزار می‌شود ولی بهترین همکاری را دفتر خدمات حوزه علمیه قم داشت. این جشنواره در 96 شهرستان کشور همزمان در یک روز میان طلاب برادر و خواهر برگزار شد و این رویداد بزرگی بود. امسال در رشته‌های مختلفی برگزار شد. در سال‌های قبل منحصر بود به کتابخوانی، کتاب حدیث بیداری و منشور روحانیت.امسال جشنواره شامل آثار کتابخانه‌ای مربوط به امام شد و نیز دو عنوان کتاب به علاوه کتاب سوم که مربوط به حضرت امام شد،کتاب انقلاب اسلامی که در دو جلد است. در این جشنواره استقبال خوبی از کتابخوانی شد. وی گفت:بیش از هشت هزار نفر شرکت‌کننده داشتیم. 500 جایزه داشتیم که بیش از 200 جایزه مربوط به عمره مفرده بود که با هماهنگی حوزه انجام شد جشنواره علاوه بر کتابخوانی در حوزه تالیف کتاب، پایان‌نامه، مقاله، زندگی‌نامه، شعر، خط، نقاشی و طراحی نیز بود که 200 اثر با توجه به پراکندگی کار به دبیرخانه جشنواره رسید و مورد ارزیابی قرار گرفت و از رتبه یکم تا چهارم مشمول جوایز شدند. این جوایز شامل عمره، عتبات عالیات، مشهد مقدس و سکه بهار آزادی و صحیفه حضرت امام شد. امیدواریم که سال آینده پربارتر شود و نتایج بهتری را بگیریم.
کارهای جنبی نیز دفتر قم دارد؟
علاوه بر کارهای مختلف که ذکر شدموسسه کارهای جنبی نیز انجام می‌دهد از جمله کارهای جنبی دفتر قم رایزنی با بزرگان و علمای حوزه علمیه قم برای چگونگی نشر‌اندیشه‌های امام هم در بعد پژوهش هم در بعد آموزش هم فکری می‌شود و به مرحله اجرا می‌رسد..
همچنین بخش روابط عمومی داریم که این بخش، برنامه ستاد ارتحال امام، همایش و برنامه‌های در طول سال را انجام می‌دهد.توزیع اقلام فرهنگی نیز از جمله اقدامات این بخش است.از نخستین شماره‌های حضور دفتر نمایندگی موسسه در قم به لحاظ ارتباط با فضلا و محققان حوزه علمیه قم و برخی مراکز دانشگاهی با حضوری فعال منبعی علمی و مهم برای بخش مقالات نشریه حضور گردید.
موسسه قم یک ویژگی نیز دارد و آن بودن بیت شماره یک امام است روزانه مراجعات فراوانی حتی از ملیت‌های مختلف جهان را شاهد هستیم.گاهی وقت‌ها مراجعه کنندگان بویژه در تابستان به هزار نفر می‌رسند.بنابراین ما جزوه‌هایی را به زبان‌های فارسی،عربی،اردو و انگلیسی تهیه کرده ایم.نمایشگاه دائمی آثار امام هم در این مکان تاسیس شده و کسانی که می‌آیند به این مکان برایشان توضیحات لازم داده می‌شود.
از سوی دیگر بیت شماره دو امام را داریم که بعد از بازگشتشان از پاریس در آنجا اقامت داشتند و بعد از تعمیرات انجام شده امیدواریم به زودی درش به روی بازدید کنندگان گشوده شود.همچنین حجره امام در دارالشفای فیضیه است که از آن نگهداری می‌شود. از مسجد سلماسی که محل درس امام بود و از دیگر اماکنی که منتسب به امام هستند نیز نگهداری می‌کنیم.