17 اسفند مصادف است با رحلت یکی از یاران مخلص و مبارز و شجاع امام، آیت الله عبدالرحیم ربانی شیرازی، شخصیت فاضل و مجاهد و آگاه که عمری را صادقانه در خدمت به اسلام و کشور و مردم سپری کرد و بی هیچ ادعایی در کوران نهضت پر تلاش بود و پس از پیروزی نیز در خدمت امام و نظام.
آیت الله ربانی که امام او را «مجاهد عزیز» خواند در سال 1301 ش، در شیراز دیده به جهان گشود و از سال 1318 به تحصیلات علوم دینی مشغول گردید. وی فعالیت های دینی خود را از سال 1320 با مبارزه علیه فرقه های صوفیه، بابیه و بهاییه شروع کرد و از سال 1327 ش، در محضر آیت الله بروجردی، در قم به شاگردی مشغول شد و پس از رحلت آن مرجع بزرگ، از جمله نخستین افرادی بود که مرجعیت امام را مطرح نمود. وی همزمان با آغاز نهضت اسلامی به رهبری حضرت امام، مبارزات سیاسی خویش را علیه رژیم پهلوی آغاز کرد. به ویژه پس از پخش جزوات دروس ولایت فقیه (حکومت اسلامی) حضرت امام در سال 1349 ش در نجف، آیت الله ربانی درصدد برآمد تا با سازماندهی روحانیون انقلابی و فرستادن آنها به نقاط مختلف کشور، مردم و انقلابیون را با نظرات امام آشنا نموده و نام و یاد او را در دلها زنده نگه دارد. بعداز مدتی ساواک به همین دلیل وی را دستگیر و به حبس فرستاد. ایشان از سال 1342 تا 1357 بیش از 15 بار به زندان افتاد و شکنجه های فراوانی را متحمل شد و حدود 10 سال از عمرش را در زندانهای طاغوت سپری کرد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، نماینده امام در استان فارس و نماینده مردم استان فارس در مجلس خبرگان شد. سپس از سوی امام خمینی به عضویت فقهای شورای نگهبان درآمد. در هشت فروردین سال 1360 توسط یک موتورسوار عضو گروه تروریستی فرقان، جلوی بیمارستان حافظ شیراز به سوی آقای عبد الرحیم ربانی شیرازی تیراندازی شده و ایشان از ناحیه گردن زخمی می شوند، خوشبختانه و با تلاش پزشکان پس از چندی ایشان سلامت خویش را باز می یابند.
حضرت امام با اطلاع از ترور نافرجام ایشان طی تلگرافی در 9 فروردین 1360 ش فرمودند:
«جناب حجت الاسلام و المسلمین آقای ربانی شیرازی - دامت افاضاته
از سوء قصد به جنابعالی مطلع شدم این نحو برخورد با روحانیون متعهد، برنامه منحرفین بوده و هست و غرض آنان خارج نمودن جمع کاردان و متعهد از صحنه است؛ غافل از آنکه به حکم تاریخ، روحانیون آگاه در تمام صحنه های سیاسی پیشقدم بوده اند و ترور اشخاص نمی تواند آنان را مأیوس کند و راه را برای بدخواهان به اسلام و کشور باز کنند. بحمد الله جنابعالی از این سانحه نجات پیدا نمودید و امید است بزودی صحت خود را بازیافته و به خدمت به اسلام و مملکت ادامه دهید.»
(صحیفه امام؛ ج 14، ص 241)
آقای ربانی شیرازی نیز پس از بهبود در تاریخ 14/ 1/ 1360 طی تلگرافی در پاسخ به پیام امام از الطاف ایشان تشکر نمود و اظهار داشت: «چند روزی لازم است در منزل بستری، و استراحت کنم. انشاء الله در اولین فرصت به محضر مقدستان شرفیاب می گردم.»
اما 11 ماه بعد از این حادثه نافرجام، این عالم ربانی در 17 اسفند 1360 در حالی که برای شرکت در جلسه شورای نگهبان عازم تهران بود، بین راه اصفهان و قم در سانحه ای مشکوک به لقاءالله پیوست و بعداز تشییع با شکوه در حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد.
مقام شامخ و فضل و کمال ایشان در پیام حضرت امام به مناسبت رحلت این عالم ربانی به وضوح روشن است:
«با کمال تأسف رحلت غم انگیز جناب حجت الاسلام و المسلمین، مجاهد عزیز، آقای ربانی شیرازی را به اسلام و اولیای معظم اسلام، بویژه حضرت بقیة الله - أرواحنا فداه - و به ملت شریف و حوزه های علمیه و اهالی محترم فارس و بازماندگان این فقید سعید تسلیت عرض می کنم. در طول تاریخ، مدعیان فضیلت و مجاهدت و شجاعت و تعهد به حق و دین بسیار بوده اند و هستند؛ لکن صاحبان فضایل و مجاهده و تعهد به حق و حقیقت در اقلیتند، و تنها در سختیها و گرفتاریها و حقگوییها در مقابل قدرتهای شیطانی است که مدعیان لافزن از متعهدان بی سر و صدا و خالصان فداکار از مغشوشان ریاکار متمایز می شوند. مرحوم مجاهد، سعید ارزشمند، ربانی شیرازی، که اکنون در جوار حق آرمیده و ما از برکات وجودش محروم شدیم از این اقلیت بود. او در طول زندگانی شرافتمندانه خود، چه قبل از انقلاب و چه بعد از آن، در مقابل باطل و باطلها ایستاد و از خود نرمش نشان نداد. او در حبسها و زجرها و ناملایمات با قامت راستِ انسانهای متعهد ایستادگی کرد و تسلیم نشد. او- که خدایش رحمت کند و به جوار قرب حضرتش بپذیرد - با روحی ملایم در مقابل دوستان و مؤمنان و مقاوم در برابر دشمنان خلق به لقاء الله پیوست؛ و ما عقب ماندگان که احتیاج به این مردان حق داریم از آن کمال و جمال محرومیم.»
(صحیفه امام؛ ج16، ص 86)