پرتال امام خمینی(س): یادداشت ۴۲۸/
۳۰ اردیبهشت ۱۳۶۱ ش ـ (۲۶ رجب ۱۴۰۲ ق) ـ تأیید و استقبال امام از تشکیل دانشگاه آزاد اسلامی است. حضرت امام (س) در زمان شکل‌گیری دانشگاه آزاد اسلامی، پیرمردی هشتاد ساله بودند و شیوه و منش فکری ایشان هم طبعا دانشگاهی نبود. این اقدام سنجیده حضرت امام (س) که چهره برجسته حوزه محسوب می شدند، زمانی اتفاق افتاد که در اوایل انقلاب کمتر کسی از اندیشه دانشگاه غیر دولتی دفاع می کرد. و اغلب ترجیح می دادند که اداره این امور از سوی دولت انجام شود و استدلال هم اینگونه بود که در قانون اساسی آموزش و پرورش رایگان است. اما امام در آن روزها با اهدای مبلغ یک میلیون تومان در تأسیس این دانشگاه نقش مستقیم ایفا کردند.
هر انقلابی که در جهان رخ می دهد وضع آن کشور دگرگون و تحولات عجیبی در سطح کشور و مملکت ایجاد می شود چون انقلاب به معنی دگرگونی و نابودی رژیم گذشته و بنیاد رژیم جدید است در نتیجه انقلاب ایران که به رهبری امام خمینی(س) ایجاد شده همین حالت را داشته و یک تحول ایجاد شده و طبیعی است در هر کشوری که انقلاب شود این حالت در آن پیدا می شود.
بعد از مدتی مدارس بازگشایی و دانشگاه ها نیز مدتی بصورت تعطیل و یا نیمه تعطیل در آمده بود رسانه های گروهی در سطح جهان تبلیغات سوئی علیه ایران و انقلاب ایران می کردند که ایران خودش را مهد تمدن و طرفدار علم و دانش می داند، دروازه های علم و دانش و دانشگاه ها را به روی جوانان کشور بسته است.
در این موقعیت حساس آیت الله هاشمی رفسنجانی که در آن زمان ریاست مجلس شورای اسلامی را به عهده داشت، خدمت رهبر کبیر انقلاب حضرت امام خمینی(س) رسید و پیشنهاد تاسیس دانشگاه آزاد اسلامی را داد که مورد قبول و توجه حضرت امام(س) واقع شد، آنگاه آیت الله هاشمی رفسنجانی عده ای از نخبگان کشور را که هر یک عالم و تحصیلکرده حوزه و دانشگاه بودند به عنوان هیات موسس خدمت حضرت امام(س) معرفی که مورد قبول واقع شدند.
آنگاه آیت الله هاشمی رفسنجانی روز جمعه مورخ ۳۱ اردیبهشت ماه ۱۳۶۱ در تریبون نماز جمعه و پایگاه عبادی و سیاسی جریان تاسیس دانشگاه آزاد اسلامی را به مردم ایران مخصوصا نمازگزاران جمعه در محیط دانشگاه اعلام که با تکبیر نمازگزاران مواجه و مورد تایید قرار گرفت.
سپس هیات موسس دانشگاه آزاد اسلامی تعیین و خدمت حضرت امام معرفی شدند، اعضای هیات موسس پس از تایید حضرت امام(س) پیشنهاد دادند که حضرت حجت الاسلام والمسلمین حاج احمد خمینی فرزند بزرگوار ایشان به جمع هیات موسس بپیوندند و با آنان همکاری کنند.
حضرت امام هرگز فرزندان و نوه های خود را در مصدر کار کشور قرار نداده بودند مع الوصف برای پیشرفت دانشگاه و عشق و علاقه ای که به مراکز علمی و دانشگاهی داشتند ضمن پذیرش این پیشنهاد عظیم مبلغ یک میلیون تومان وجه نیز جهت راه اندازی دانشگاه به موسسین کمک فرمودند که خوشبختانه با انفاس قدسیه و دعای نیمه شب آن حضرت و هدیه گرانمایه آن بزرگوار دانشگاه آزاد اسلامی پایه ریزی شده که امروز یکی از بزرگترین دانشگاه های غیر انتفاعی است.
حضرت امام یک سال و اندی بعد (صبح 24 آبان 1362) در جمع مسئولین دانشگاه آزاد و عبدالله جاسبی سرپرست این دانشگاه گفت:
« همه باید این معنا را احساس کنیم که کارها را خودمان انجام دهیم. و این مسئله خلافی که به ذهن دانش آموزان و دانشجویان ما تلقین کرده بودند که به غیر از رفتن به امریکا و فرانسه و انگلستان در جای دیگری امکان ندارد به جایی رسید و همین امر موجب شد که جوانهای ما را دسته دسته بردند و فاسد کردند از فکرمان دور کنیم. ما می دانیم که شرقی ها و غربی ها با ما خوب نیستند و نخواهند بود و خیر و صلاح ما را نمی خواهند، و دلیلش هم وضعی است که شما می بینید که اکثر جناحهایی که در دنیا هستند بر ضد ما تبلیغ می کنند و این به خاطر آن است که آنها اسلام را نمی خواهند، و هر کشوری که بخواهد به اسلام عمل کند، مورد تهاجم آنها قرار می گیرد. لذا ما باید فکری بکنیم که جوانهای ما در همین جا خوب تحصیل بکنند و بر فرض احتیاجی به خارج رفتن باشد به کشورهایی بروند که استعماری نباشد و طمع اینکه ما تحت سلطه آنان باشیم، نداشته باشند. و من امیدوارم که بزودی وضعی پیش بیاید که نیازی به خارج رفتن نباشد و این بسته به فعالیت شما آقایان و سایر دوستان در این امر حیاتی است که از وجود این جوانهای خوبی که داریم چقدر استفاده شود که در همین جا تربیت گردیده و مشغول خدمت به خدا و خلق باشند. و از گوش خودمان بیرون بکنیم که همه چیزمان باید از خارج بیاید، و بر فرض که به خاطر احتیاج چیزی را وارد می کنیم، فرهنگ و ادبمان چرا از خارج باشد؟ ما دارای ادب و فرهنگ غنی هستیم، و آیا صحیح است که چون آنها موشک درست می کنند ما باید تابع آنها باشیم، در حالی که آنها با این صنعتها دنیا را تخریب می کنند و ما می خواهیم صنعتی داشته باشیم که تخریبگر نباشد، بلکه مفید و سازنده باشد.
شما با روابطی که اکنون با حوزه های علمیه دارید، خدمات زیادی می توانید انجام دهید. شاید شما توجه نداشته باشید که در مدت سلطنت رضا خان و پسرش، که من از اول تا آخر شاهد آن بودم، چقدر بر حوزه های علمیه فشار وارد می کردند تا حوزه ای در کار نباشد. از یک طرف درها را باز کردند و گفتند هر کس به طرف ما بیاید چه می کنیم و چه خواهیم کرد، و از طرف دیگر به قدری روی طلبه ها فشار بود که نمی توانستند روز در حجره هایشان بمانند و می بایست قبل از طلوع آفتاب بیرون رفته و بعد از غروب آفتاب برگردند که الحمد للَّه موفق نشدند. و حوزه های علمیه باقی ماند و با همان وضع اول حفظ گردید که الآن نیز باید به همان گونه حفظ گردد. و دانشگاهها با حوزه باید روابط داشته باشند و مسائلشان را با یکدیگر مبادله کنند. ما الآن در فرهنگ و اکثر علوم احتیاجی به خارج نداریم. و اگر در صنعت هم مانند آنها نیستیم نباید خودمان را ببازیم و بگوییم که آنها پیشرفته هستند و ما همه چیزمان باید خارجی باشد. نه، مسأله این جور نیست. نباید اگر صنعتی از آنها می گیریم انگلیسی یا روسی یا امریکایی بشویم، بلکه باید مسلمان بود.
البته استفاده از علوم و گرفتن آن از دیگران مانعی ندارد، ولی باید توجه داشت که از جایی علوم را بگیریم که نخواهند ما را منحرف کنند که در سابق اگر مقداری از علوم و تخصصها را به ما می دادند، می خواستند ما را از همه چیزمان منحرف نموده و مصرفی بار بیاورند. و من امیدوارم که ان شاء اللَّه شما آقایان و سایرین کمک کنید تا این دانشگاهی که به پیشنهاد آقای هاشمی تأسیس گردید و پیشنهاد بسیار خوبی بود، فعالیتش زیاد گردیده و در همه جا توسعه پیدا کند» . (صحیفه امام، ج 18، ص: 218 و 219)
ایشان در سخنرانی دیگری (صبح 24 تیر 1364) در جمع مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اولویت در اصلاح دانشگاهها فرمودند:
«از زحمات و خدمات آقایان تشکر می کنم. خداوند به شما و سایر افرادی که این دانشگاه را اداره می کنند، توفیق دهد. ان شاء اللَّه بتوانید ایران را دانشگاه کنید. مسلماً مردم وقتی دیدند کارهایتان خوب است و به آنان خدمت می کنید، با شما همراهی و کمک می کنند، چرا که مردم می خواهند فرزندانشان مهذب و عالم شوند. باید تلاش کنید جهات دینی را در دانشگاه بیشتر کنید. باید قبل از هر چیز، دانشگاه اسلامی باشد، برای اینکه کشور هر چه صدمه خورده است از کسانی بوده که اسلام را نمی شناخته اند.
ان شاء اللَّه آینده دانشگاهتان خوب باشد و همه دوستانتان موفق باشند. البته نظارت آقایان خامنه ای و هاشمی و ائمه جمعه و روحانیون بلاد، به اسلامی شدن آن کمک بیشتری می کند. ما امیدواریم جوانانمان در خود ایران تربیت شوند، برای اینکه در خارج به جوانان ما درس اساسی نمی دهند. ان شاء اللَّه روزی بیاید که از جاهای دیگر برای تحصیل به ایران بیایند و ما هر گز احتیاجی نداشته باشیم کسی را به خارج بفرستیم. و این امری است شدنی، و این طرز تفکر که غیر از خارج در جای دیگر نمی شود تحصیل کرد، امری است باطل، چرا که با این گونه تبلیغات می خواهند جوانان ما را به خارج بکشند و با تفکر خودشان به ایران برگردانند.
امیدوارم این دانشگاه و همه دانشگاههای دیگر مراکزی شوند که هم جوانان ما را مهذب کنند و هم عالم، و آنان به صورتی تربیت شوند که از خارج بریده شده و مستقل شوند و در راه اسلام و کشورشان خدمت کنند » . (صحیفه امام، ج 19، ص: 316)