آیت الله امامی کاشانی در دیدار با کارکنان موسسه قم با بیان اینکه امام هرگز به کرامت و ارتباطات غیبی متوسل نمی‌شد و سعی می کرد مطالب را با عقل خود و استدلال درک کرده و تفهیم کند،گفت: کلاس های درس امام شاگرد پرور بود.
به گزارش ستاد خبری بیست و سومین سالگرد بزرگداشت امام (س)،مسئولان و مدیران مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی ـ دفتر قم ـ با تعدادی از شاگردان برجسته حضرت امام دیدار کردند.
آیت الله امامی کاشانی دراین دیدار با بیان اینکه درس امام شاگرد پرور بود، گفت: من از بیست سالگی در درس حضرت امام شرکت می کردم درس ایشان با همه اساتید معاصر خودشان تفاوت داشت، من درس همه اساتید قم را درک کردم، سه ماه هم در نجف اشرف در درس بزرگان شرکت داشتم ، حوزه مشهد را هم درک کردم، گر چه همه عالم بودند و کرسی تدریس داشتند، ولی درس اما چیز دیگری بود. ایشان مطلب را می پخت و تحویل می داد.
وی با بیان اینکه همه مطالب کلاس درس امام(س) را یاداشت می کرد و همه را دقیق می نوشت، گفت:، ولی متأسفانه به واسطه حمله ساواک همه نوشته های فقه و اصول از بین رفت.
وی به نقل از شهید مطهری، گفت: ذوق امام چیز دیگری است که کمتر یافت می شود. ایشان در عین حالی که به فقه سنتی تأکید داشتند، کاملاً به روز بودند. درس فقه و اصول ایشان خودش درس اخلاق بود، و طلاب را اخلاقی بار می آورد. نحوه برخورد ایشان با طلاب و اجازه دادن به آن ها برای اشکال، درس آموز بود. هرگز به طلاب تندی نمی کرد و جواب اشکالات را می داد. ایشان سفارش می کرد سعی کنید برای جامعه و آینده آن فکر کنید، مصالح جامعه را در نظر بگیرید، و به درد مردم بخورید.
وی همچنین به نقل از مرحوم آیت الله کاشانی گفت: ایشان(مرحوم آیت الله کاشانی )می گفتند تنها کسی که بعد از ما می تواند در مقابل شاه بیاستد حاج اقا روح الله است. ایشان هرگز به کرامت و ارتباطات غیبی متوسل نمی شد و سعی می کرد مطالب را با عقل خود و استدلال درک کرده و تفهیم کند؛ مثلاً می فرمود: وقتی من دیدم همه مخالف آمدن من به ایران هستند، فهمیدم لازم است حتماً به ایران بیایم و در آن ماجرا مخالفت دشمنان را دلیل بر درستی کار خود می دانست. ایشان معتقد به انجام تکلیف بود و به چیز دیگری نمی اندیشید.
امامی کاشانی در ادامه گفت: در شب بیست و یکم بهمن 57 من در مدرسه علوی بودم. اعضای شورای انقلاب نزد امام بودند و همه می گفتند قرار است به این جا حمله شود و همه مکان های مربوط به انقلابیون را در هم بکوبند. امام فرموده بود: ما باید به تکلیف خود عمل کنیم، بقیه امور با خدا ست.
وی در ادامه بیان خاطرات خود از امام (س) افزد:خاطره ای که من از آخرین ساعات حیات امام دارم، مربوط می شود به زمانی که کلیه علایم حیاتی ایشان از بین رفته بود و دستگاه ها را از ایشان جدا کرده بودند. ما برای آخرین بار رفتیم با امام وداع کنیم. ناگهان صدای اذان بلند شد و یکی از آقایان درِ گوش امام گفت آقا وقت نماز است. چشمان امام باز شد و لبها شروع به حرکت کرد. پزشکان همه گفتند: امام رفته بود و دوباره بازگشت. عبادت و نماز با ایشان عجین شده بود. این آخرین دیدار من با امام بود که بسیار تحت تأثیر قرار گرفتم.
آیت الله ملکوتی: پشتکار امام نسبت به کارهایی که شروع می‌کرد، معروف بود
در ادامه این دیدار آیت الله ملکوتی با بیان اینکه حضرت امام دائم الجماعة بودند، به این صورت که هر سه وقت در نماز جماعت شرکت می‌کردند؛ادامه داد:امام (س) صبح‌ها در حرم ، در نماز مرحوم آقای صدر ـ پدر آقا رضا و آقا موسی صدر ـ شرکت می‌کردند و پس از مرحوم آقای صدر، به مرحوم آقا سید احمد زنجانی اقتدا می‌کردند، نماز ظهر و عصر را در مدرسه فیضیه به امامت سید احمد زنجانی اقامه می‌کردند و هر وقت که آقای زنجانی نمی‌آمد، حضرت امام، امامت می‌کرد، نماز مغرب و عشاء را به آقا سید محمد تقی خوانساری اقتدا می‌کردند، این التزام امام(س) به شرکت در جماعت در کمتر کسی از آقایان دیده می‌شد.
وی گفت: امام(س) ایشان هر روز، عصرها پس از تدریس فلسفه که در حجره آقای مطهری و آقای منتظری در مدرسه فیضیه برگزار می‌شد، جهت زیارت حضرت معصومه (سلام الله علیها) به حرم مشرف می‌شدند. در آن درس فلسفه افراد محدودی شرکت می‌کردند که بنده یکی از آنها بودم.
وی با با بیان اینکه امام (س) به مسائل اخلاقی شدیداً پایبند بود گفت: مدتی درس فلسفة امام(س) در مدرسه فیضیه و در مدرس زیر کتابخانه تشکیل می‌شد. در یکی از روزها ما در بیرون مدرس منتظر آمدن امام(س) بودیم، ایشان تشریف آوردند و وارد مدرس شدند ولی سریعاً برگشتند و فرمودند برای درس به جای دیگری برویم! وقتی ما پیگیری کردیم، متوجه شدیم که یک آقایی قبل از ما برای یک نفر شاگردی که داشت در حال تدریس بود و امام(س) برای رعایت حق تقدّم او آن روز محل تدریس را تغییر دادند. چنین اخلاقی را کسی سراغ دارد؟!
وی افزود: حضرت امام از نظر علمی هم درسشان خیلی قوی بود، من نظیر درس امام را ندیدم! پشتکار امام نسبت به کارهایی که شروع می‌کرد، معروف بود؛ به گونه‌ای که اگر تصمیم می‌گرفت کاری را انجام دهد، تا آخر آن را پیگیر بودند، امام برای احیاء حوزه علمیه قم تمام تلاشش را کرد و خیلی زحمت کشیدند تا آیت الله بروجردی به قم بیاید.
آیت الله محفوظی: امام(س) بر تقویت اخلاقی و علمی طلبه‌ها تاکید داشت
در ادامه این دیدار آیت الله محفوظی نیز با بیان اینکه آیت الله بروجردی رحمة‌الله علیه بنده و رفیقم آقای محمدی گیلانی تلاش داشتیم که امام برای مرجعیت مطرح شود و در شهرمان ـ رودسر ـ فقط امام را برای مرجعیت مطرح می‌کردیم ،گفت: علت عمدة کار ما این بود که ما از دورانی که هنوز سطح می‌خواندیم وقتی امام را با آن وزانت در مدرسه فیضیه می‌دیدیم علاقه‌مند شدیم و بعد در درس خارج هم در فقه و هم در اصول دقت‌های خاص ایشان را دیدیم ولذا به آن نظر رسیده بودیم. امام چهره ناشناخته‌ای بود، افرادی بودند که وقتی اسم امام مطرح شد، گفتند اگر «امام» بگوئید ما در جلسه حاضر نمی‌شویم! گفتند نباید «امام» بگوئید.
وی با بیان اینکه علاوه بر بعد علمی، جنبة اخلاقی شخصیت امام هم فوق العاده بوده است ادامه داد: ما در درس اخلاق امام(س) در آن سال‌هایی که تدریس اخلاق داشتند شرکت می‌کردیم ،وقتی آخر سال تحصیلی بود و در مسجد سلماسی ایشان مسائل اخلاقی را بیان می‌فرمودند، اشک طلبه‌ها جاری می‌شد و به اصطلاح شارژ می‌شدند.
وی با بیان اینکه امام(س) معتقد به تقویت اخلاقی و علمی طلبه‌ها بود گفت: ایشان می‌فرمود معتقدم شاگردان دکتر ارانی ـ رئیس مارکسیست‌ها و کمونیست‌ها ـ را باید با پول سهم امام(س) به مدرسه فیضیه بیاورند و آنها درس بگویند و علما جواب بدهند. امام خودش اینگونه بودند؛ خودش جریانی را نقل می‌کرد که در یک کتاب فروشی دیدم یک آقایی کتابی برداشته و مطالعه کرده و می‌گوید حرف‌های درستی است؛ من آن کتاب را خریدم دیدم «اسرار هزار ساله» است! امام آن را خواند و «کشف اسرار» را در جوابش نوشت.
وی جنبة دیگر شخصیت برجسته امام (س) را شجاعت امام(س) عنوان کرد و گفت: امام (س) است که در مسجد اعظم فرمود من در طول زندگانی از احدی غیر از خدا نترسیدم! این عبارت بزرگ و سنگینی است ولی ادعایی است که امام داشت. امام فقط جنبه فقه و اصول نداشت، در عرفان تخصص داشت و به مغز معنای معرفت عرفانی که یک شخص باید برسد، رسیده. وقتی در آن ماجرای حمله به مدرسه فیضیه خواستند درب منزل امام (س)را ببندند، امام(س) گفت اگر درب را باز نکنید به طرف صحن راه می‌افتم و فریاد می‌کشم! این انقلابی که شد به برکت کیست؟! آن اعلامیه‌های تند را چه کسی می‌توانست بدهد که شاه دوستی یعنی غارتگری؟!
وی تصریح کرد: امام وقتی به کرسی تدریس اصول می‌نشست، یک اصولی به تمام معنا بود، بر کرسی تدریس فقه یک فقیه به تمام معنا و در کرسی تدریس اخلاق یک استاد اخلاق به تمام معنا بود.
آیت الله سید جعفر کریمی:باید در نشر مطالب امام دقت زیادی کینم
در ادامه این دیدار آیت الله سید جعفر کریمی نیز با بیان اینکه کارهایی که برای بزرگداشت امام انجام می شود خدمت به یک فرد نیست، بلکه خدمت به یک نظام ،دین ،رسول الله و حضرت بقیة الله ارواحنا فداه است تاکید کرد:سیاسیون وقتی می خواهند در مورد امام صحبت کنند، مراقب باشند تا اظهار نظر در ابعاد وجودی امام به گونه‌ای نباشد که امروز یک اظهار نظر بشود و فردا تجدید نظر بشود و باز تجدید نظر دوم!
وی افزود: با توجه به اینکه امام(س) در میان ما نیست باید در نشر مطالب امام دقت زیادی کینم اگر خود امام بود می شد مطالب را در نشر مجدد تغییر داد و اصلاح کرد؛ ولی چون امام در میان ما نیست، اگر تغییراتی در آثار منتشرة از امام دیده شود، این انعکاس را پیدا می‌کند که یک عده‌ای نشسته‌اند و امام و اندیشة امام(س) را می‌سازند! این نکته‌ای است که باید آقایان خیلی دقت کنند، چه در مؤسسه قم و چه در مؤسسه تهران چون نمی‌شود امام را به چند جور در مرور زمان معرفی کرد.
وی تاکید کرد: امام به حق حرکتی در عالم ایجاد کرد که بعد از غیبت صغری سابقه نداشته است و امیدواریم که حرکتی که ایشان ایجاد کردند به حرکت جهانی حضرت بقیة‌الله ارواحنا له الفدا، متصل بشود بنابراین باید آنچه از امام نشر پیدا می‌کند، یک چهره بیشتر نباشد، در غیر این صورت الگو بودن امام برای حوزوات علوم دینی خراب می‌شود و اهداف عالیه امام خدشه‌دار می‌شود. این بار سنگینی است بر دوش شما (کارکنان موسه قم)عزیزان که باید خیلی دقت کنید .
وی گفت: وقتی ما در نجف پیگیر چاپ کتاب البیع حضرت امام بودیم، ایشان واهمه داشتند که مبادا مانع شوند و یا عمرشان کفاف نکند و کتاب ناتمام بماند؛ لذا مرتب پیگیری می‌کردند تا کتاب هرچه بهتر چاپ شود.
آیت الله سید جعفر کریمی با بیان اینکه امام هم در حرف زدن و هم در نوشتن خوش سلیقه بود، گفت: اطلاعیه‌هایی که می‌نوشت بدون خط خوردگی و با قدرت قلم بود، در فکر کردن هم فکرش مافوق فکر همه بود و در هدف‌گیری‌ها بالاترین هدف را در نظر می‌گرفت. اگر شما (کارکنان موسسه قم)این ابعاد را در نظر نداشته باشید و یا به مرور زمان واگذار کنید؛نمی توانید امام را که آنگونه که شایسته است معرفی کنید.
وی افزود: نکته دیگر اینکه شما می‌دانید که قبل از پیروزی انقلاب اسلامی چه اختناقی در ایران بود و چه فشاری بود! کسی جرأت نمی‌کرد به طرف خانة امام برود تا چه رسد به اینکه اسم امام را ببرد. فقط این اواخر یک عده‌ای از جامعه مدرسین جرأت کردند و جمع شدند و راجع به مرجعیت امام چیزی نوشتند. حتی یکی از بزرگان فعلی با صراحت لهجه گفته بود که میزان مرجعیت فلانی است! آنها در آن دوران برای امام حسابی باز نمی‌کردند. اما با پیروزی انقلاب، همین امامی که تا دیروز اسم بردن از ایشان مایه دردسر و دربه‌دری برای افراد می‌شد، حالا دیگر اسم بردن از ایشان نان، عنوان و وجهه برای افراد شد و لذا خیلی‌ها دور امام را گرفتند، دور اسم و اهداف امام را گرفتند، چه در قم و چه در نجف.
وی تصریح کرد:شاید برای شما سخت باشد که باور کنید کل نجف آن روز با مراجع آن روز و فضلای آن روز و حوزة آن روز و مردم آن روز، شاید پنج نفر بیشتر با امام نبودند! اما حالا هر کسی از هر جایی می‌‌آید و می‌گوید که من درس امام می‌رفتم و از دوستان امام بودم و یا در نماز ایشان شرکت می‌کردم! تازه الان هم خیلی‌ها حاضر نیستند اسمی از امام ببرند!
کریمی با بیان اینکه وقتی امام را از قم تبعید کردند، آن عده‌ای از رفقای خاص امام که بودند، منزوی شدند ادامه داد: در این هفته‌های اخیر برنامه‌ای از تلویزیون در حدود ساعت دوازده پخش می‌شد با نام «حدیث سرو» که دیدن این برنامه‌ها نشان می‌دهد که در بالا آوردن و پایین بردن افراد چه کارهایی می‌کنند! افراد هر چه می‌خواهند بگویند، بگویند؛ ولی اگر بنا است که چیزی به صورت تاریخ ضبط شود و جزء اخلاق و روش امام نشر پیدا کند، دقت کنید تا مطابق با واقعیت باشد.
وی با باین اینکه امام مظلوم زندگی کرد و مظلوم از دنیا رفت،گفت: خدا لعنت کند دودمان پهلوی را که نگذاشتند امام از جهت علمی به آن گونه که بود شناخته شود و به آن گونه که دلش می‌خواست شاگرد تربیت کند، اگر می‌گذاشتند شهید مطهری‌ها تربیت می‌کرد که امام درباره شهید مطهری فرمودند که او حاصل عمر من بود.
کریمی تاکید کرد: مبانی امام شناخته شده نیست، افکار امام شناخته شده نیست، علم امام و درجات علمی ایشان در میان حوزویان شناخته شده نیست، افکار امام شناخته شده نیست، دقت کنید در عرضه کتاب‌های امام(س) مبانی و مطالب ایشان به درستی عرضه شود. کوشش بکنید تا جایگاه امام(س) را حفظ بکنید که حفظ کردن جایگاه واقعی امام (س) خدمت به رسول الله(ص) و خدمت به امیر المؤمنین(ع) و ائمه معصومین(ع) و حضرت بقیة الله ارواحنا فداه است.
وی با بیان اینکه این نظام به پایمردی مردی برپا شده است که از نظر علمی و تقوا در درجه بالایی بوده، گفت:امام(س) جامعه را می‌شناخته و آینده‌نگری داشته و در دلسوزی برای مردم به حضرت رسول الله (ص) تأسی کرده بود که خودشان روزی در مسجد شیخ انصاری نجف نقل کرده که صحابه دیدند پیامبر(ص) در مسجد در حال مناجات با خداوند می‌گوید:خدایا من کوشش می‌کنم تا با زنجیر این مردم را به طرف بهشت بکشانم لکن مردم فشار می‌آورند که زنجیر را پاره بکنند و در جهنم بیفتند، خدایا کمکم کن تا این مردم را به بهشت نزدیک بکنم. امام(س) یک چنین دلسوزی‌ای برای بشتریت داشته است.
وی ادامه داد:شاید باورتان نشود ولی واقعاً اینگونه بوده که با اینکه امام برای حاج آقا مصطفی که پسر بزرگش بوده و رفیق سیاسی ایشان بوده و در ترکیه یار غار او بوده و امام(س) را از تنهایی درآورده بود، طرف مشورت امام (س) بوده و هم امید آیندة امام(س)، لذا امام خیلی به حاج آقا مصطفی علاقه داشت؛ ولی امام در دلسوزی برای حاج آقا مصطفی با دلسوزی برای مسلمانی در آفریقا یا اروپا یا آمریکا یا فلسطین و یا جای دیگر، فرقی نمی‌گذاشت. او در حمایت از مسلمان پسر و غیر پسر نداشت و همه را به یک چشم می‌دید.
وی تاکید کرد:این دیدگاه امام اگر حفظ نشود، آن ارزش نظامی که برپا داشته حفظ نمی‌شود. امام از عمق وجودش معتقد بود به اینکه مادامی که ما در حمایت خدا هستیم آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند، این دیدگاه امام را اگر ما حفظ نکنیم، ارزش این نظام بروز پیدا نمی‌کند. اگر این دید امام را ما نتوانیم در نوشته‌هایش و گفته‌هایش و در برخوردهایش زنده نگه داریم، در آن صورت نظام جمهوری اسلامی، یک نظام نامفهوم و پوک می‌شود، شما با این خدمت نظام جمهوری اسلامی‌ای که امام پایه‌گذاری کرده، تثبیت می‌کنید. یک نظامی معرفی بکنید که هر کسی اسم این نظام را می‌شوند، احساس سربلندی کند، به حساب اینکه پایه‌گذار این نظام یک چنین شخصی بوده و چنین دیدگاه‌هایی داشته و یاورانش چنین کسانی بوده‌اند و این نظام با چه اهداف و انگیزه‌ای پایه‌گذاری شده و با چه مشکلاتی روبه‌رو شده و بحمدالله به طرف اهداف عالیه پیش می‌رود.
گزارش حجت الاسلام والمسلمین موسوی از فعالیت های موسسه قم
حجت الاسلام والمسلمین موسوی مسئول مؤسسه قم نیز در این دیدار به ارائه گزارشی از برنامه‌ها و فعالیت‌های مؤسسه پرداخت و گفت:مؤسسه قم که بیش از بیست سال از تشکیل و فعالیت آن می‌گذرد در دو حوزة آموزش و پژوهش فعالیت دارد.
وی ادامه داد: در زمینة پژوهش تاکنون کتاب‌های حضرت امام با تحقیقات مناسب به شکل خوبی عرضه شد و در مرحله بعد تقریرات متعدد اصولی و فقهی به قلم شاگردان امام آماده و منتشر گردید.
موسوی با بیان اینکه اکنون مجموعه آثار حضرت امام در حدود شصت جلد در مراحل نهائی آماده سازی قرار دارد گفت: آماده سازی شروح تحریر الوسیله و تحقیقات و پژوهش‌های مربوط به افکار و اندیشه‌های حضرت امام نیز در این بخش به انجام رسیده و می‌رسد.
وی افزود: در بخش آموزش نیز در طی سالیان گذشته دوره‌های مختلف آموزش کوتاه مدت و تخصصی در رشته‌های متنوع برگزار شده و تعداد زیادی از طلاب و دانشجویان از این برنامه‌ها استفاده کرده‌اند.
موسوی گفت: در این برنامه‌ها اندیشه‌های فقهی، اصولی، تفسیری، فلسفی، عرفانی و اخلاقی حضرت امام توسط اساتید برجسته‌ای تدریس شده است، چنانکه در این خلال کتاب‌های آموزشی چندی نیز نگاشته شده است.
موسوی یکی از کارهای مهم دیگر مؤسسة قم را تهیه دانشنامه امام خمینی اعلام کرد که در قالب حدود هشتصد مدخل در بخش‌های مختلف، فقه و اصول، فلسفه، عرفان، تفسیر و اخلاق، اجتماع و سیاست، آثار و کلیات، تاریخ و حوادث و أعلام؛ در حال انجام است.
وی با بیان اینکه یکی دیگر از فعالیت‌های موسسه قم برگزاری همایش‌ها و نشست‌های علمی است که در دو ـ سه سال اخیر در قالب پنج همایش برگزار شده ،گفت: دو همایش روش‌شناسی اجتهاد امام و همایش تقیّه مداراتی در اندیشة فقهی امام؛ در مدرسه فقهی امام خمینی برگزار گردید، این مدرسه به همت حضرت آیت الله طاهری خرم‌آبادی و یادگار عزیز امام حضرت حجت الاسلام والمسلمین حاج سید حسن آقا خمینی تأسیس شده و در سطح چهار ـ خارج فقه و اصول ـ برای طلاب برنامه آموزشی دارد. سه همایش: منشور روحانیت، منشور برادری، و امام خمینی، حوزه و اخلاق؛ در سالن همایش‌های مؤسسه و با شرکت علما، فضلا و طلاب علاقه‌مند به اندیشه‌های حضرت امام برگزار گردید.