حضرت امام خمینی (س) جهت استقرار نهادهای مردمی در جمهوری اسلامی از طریق برگزاری انتخابات سعی وافر داشت و برای آن اهمیت بالایی قائل بود. اما با همه اهمیتی که برای آن قائل بود، بر حفظ حقوق مردم و رعایت اخلاق و شئونات اسلامی تأکید و سفارش ویژه‌ای داشت.
اولین انتخابات ریاست جمهوری که به نوبه خود یکی از مراحل استقرار نظام جمهوری اسلامی بود، مورد عنایت خاص آن حضرت قرار داشت و به همین مناسبت در روز ۱۴ دی ۱۳۵۸، پیامی در شش ماده خطاب به ملت ایران صادر و در آن بر واگذاری حق تأیید امر صلاحیت و انتخاب به مردم و ضرورت شرکت همگانی و دقت و هوشیاری در این امر و رعایت اخلاق و موازین توسط کاندیداها و طرفداران آنان تأکید کردند: (روزنگار زندگی و تاریخ سیاسی اجتماعی امام خمینی، ص ۳۲۳)
بسم اللَّه الرحمن الرحیم
در این موقع که به خواست خداوند متعال یکی دیگر از مراحل استقرار نظام جمهوری اسلامی در دست تحقق است؛ و ملت مبارز بیدارِ ایران در صدد تعیین و انتخاب رئیس جمهور می باشد، لازم است تذکراتی داده شود:
۱- با اینکه در این دوره به حسب قانون اساسی مصوب از ناحیه ملت، تصدیق صلاحیت رئیس جمهور و واجد بودن شرایط او به عهده این جانب است، به واسطه بعضی مصالح و جهات لازم المراعاة، از آن جمله وضع استثنایی که کشور دارد، لازم است در این امر مهم حیاتی تأخیر نشود. از طرفی شناسایی بیش از ۱۲۰ نفر محتاج به زمانی طولانی است؛ و تأخیر در این حالِ استثنایی به صلاح ملت و کشور نیست، به این جهت و جهات دیگر این جانب امر صلاحیت و انتخاب را به ملت واگذار نمودم که خود سرنوشت خود را تعیین کنند.
۲- در دوره های آینده که ان شاء اللَّه استقرار کامل حاصل شد، به حسب قانون اساسی باید این امر به وسیله شورای نگهبان عمل؛ و آنان هستند که باید تشخیص صلاحیت رئیس جمهور را به حسب موازین قانونی بدهند.
۳- این جانب از ملت شریف ایران تقاضا می کنم که در این امر مهم حیاتی، سستی و بی تفاوتی از خود نشان ندهند. و انتظار دارم همان طوری که با شور و شعف به پای صندوق های رأی برای تصویب جمهوری اسلامی رفتند، در این امر نیز با جدیت و علاقه به اسلام، شرکت کنند؛ که خداوند متعال با آنان است و پیروزی نصیب ملت شریف مسلمان است.
۴- ملت شریف با کمال هوشیاری و توجه به توطئه ها و بند و بستها که در دست اجراست، و می خواهند نگذارند ملت در این مرحله مهم پیروز شود، و در صدد ایجاد انحراف هستند، مراعات شرایطی را که در قانون اساسی ذکر شده است با کمال دقت بنمایند.
۵- از آقایان کاندیداها و دوستان آنان انتظار دارم که اخلاق اسلامی- انسانی را در تبلیغ برای کاندیدای خود مراعات؛ و از هر گونه انتقاد از طرف مقابل که موجب اختلاف و هتک حرمت باشد خودداری نمایند، که برای پیشبرد مقصود، و لو اسلامی باشد، ارتکاب خلاف اخلاق و فرهنگ، مطرود و از انگیزه های غیر اسلامی است.
۶- این جانب بنا ندارم از کسی تأیید نمایم، چنانکه بنا ندارم کسی را رد کنم. و از تمام احزاب و گروه ها و افراد می خواهم از نسبت دادن کاندیدای خود به من که از آن استفاده تأیید و یا تعیین و یا رد شود، خودداری کنند. من بسیار مایل هستم که گروه هایی که متعهد و معتقد به جمهوری اسلامی و خدمتگزار به اسلام هستند، در مبارزات انتخاباتی کمال آرامش را در تبلیغ کاندیداهاشان رعایت نمایند، و نسبت به یکدیگر تفاهم و صمیمیت و اخوت اسلامی داشته باشند، و از تفرقه و کدورت شدیداً احتراز کنند که تفرقه و تشتت، دوستان را نگران و دشمنان را کامیاب می کند و موجب تبلیغات سوء می شود. از خداوند متعال عظمت اسلام و مسلمین را خواستارم.
۱۵ صفر ۱۴۰۰ / ۱۴ دی ماه ۵۸
روح اللَّه الموسوی الخمینی
(صحیفه امام؛ ج ۱۲، ص: ۱۱ - ۱۲)