با جهاد سازندگی ایران را بسازید

«دیوار شیطانی بزرگ که شکست، پشت آن دیوار خرابیهای زیاد هست و ما باید به همت ملت آن خرابیها را ترمیم کنیم. ناچاریم که به ملت متوجه بشویم برای سازندگی، برای اینکه ترمیم کنیم این خرابیها [را] که در طول مدت حکومت جائر پهلوی در مملکت ما حاصل شده است ... از این جهت باید ما بگوییم یک جهاد سازندگی موسوم کنیم این جهاد را به جهاد سازندگی که همه قشرهای ملت، زن و مرد، پیر و جوان، دانشگاهی و دانشجو،  مهندسان و متخصصان، شهری و دهاتی، همه با هم باید تشریک مساعی کنند و این ایران را که خراب شده است، بسازند ... از ملت می خواهیم که همه در این نهضت شرکت کنند و همه دست برادری به هم بدهند و این سازندگی و جهاد سازندگی را شروع کنند ...»

این طنین پرصلابت ولی امر زمان، پیر جماران – خمینی کبیر ـ بود که در اندک زمانی پس از پیروزی انقلاب، در فضای آکنده از ایمان امت قهرمان ایران مواج شد و نوید رهایی محرومان و پابرهنگان، را از ظلمت فقر و محرومیت به ارمغان آورد.

آری اینک در این زمان کاخ فرعونی 2500 ساله طاغوت، با صاعقه ظلمت شکن انقلاب اسلامی به رهبری پیامبرگونه حضرت امام خمینی درهم شکسته بود و مرحله سازندگی که نخستین و اساسی ترین رسالت دوران پس از پیروزی است آغاز شده بود. فرهنگ، اقتصاد، سیاست، امنیت، صنعت، تجارت،  آموزش، کشاورزی و عمران و ... بخصوص در مناطق روستایی و عشایری همه و همه نیاز به تحولی بنیادین و رویکردی متعالی و در نهایت الهی داشتند، که در این میان نهادهای مقدس انقلاب اسلامی ـ  هریک با به دوش گرفتن رسالتی سنگین ـ یکی پس از دیگری به امر مبارک حضرت امام پا به عرصه ظهور گذاشتند.

از جمله این نهادهای مقدس جهاد سازندگی است. نهادی که یکی از اساسی ترین و مهمترین کارکردها را نسبت به حفظ و استمرار انقلاب اسلامی و تحقق آرمان های متعالی آن، یعنی محرومیت زدایی از مناطق محروم، روستایی و عشایری و نیز ترمیم خرابیهای به جا مانده از رژیم ستم شاهی طاغوت را بر عهده گرفت و این در حالی بود که فقط کمتر از پنج ماه از پیروزی قیام شکوهمند اسلامی ایران می گذشت.

با صدور فرمان تاریخی حضرت امام در 26 خرداد ماه سال 1358 شمسی، انبوه امت همیشه در صحنه، متشکل از اقشار مختلف مردم، اعم از زن و مرد، پیر و جوان،  کوچک و بزرگ، دانشگاهی و دانشجو، متخصصان،  کشاورزان، صنعتگران، کارمندان، نظامیان، روحانیان و فرهنگیان و ... به دعوت آسمانی آن حضرت، با دل و جان لبیک گفتند و آمادگی خود را برای شرکت در نهضت بزرگ سازندگی زیر لوای جهاد سازندگی اعلام کردند و بدین سان تشکیلات نهاد مقدس جهاد سازندگی شکل گرفت.

تلاشهای خالصانه، شبانه روزی و خستگی ناپذیر جهادگران در زمینه های مختلف عمرانی، تولیدی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در مناطق روستایی به ویژه نقاط محروم و دور افتاده – با وجود کارشکنیهای ضد انقلاب - نور امید را در دل هر روستایی منور کرد و در حقیقت در چنین شرایطی هیچ تشکلی غیر از جهاد سازندگی قادر نبود نقش خود را در این امر مهم این چنین موفق ایفا کند.

 آری دو ویژگی عشق به ولایت حضرت امام و عشق خدمت به مردم مسلمان که تمام وجود هر جهادگر را فرا گرفته بود، باعث شد که جهاد سازندگی علاوه بر وظیفه اولیه اش که سازندگی مناطق محروم است،  در مواقع لزوم نیز در هر نقطه ای که نیاز انقلاب اقتضا کند، چه مناطق سیل زده یا زلزله زده و چه میادین جنگ و دفاع مقدس حضور مستمر و قدرتمند داشته باشد تا بدان حد که جنگ در سرلوحه فعالیتهای جهاد سازندگی جای گرفت و خدمات جهادگران در جبهه های حق علیه باطل چنان درخشید که از سوی آن حضرت مفتخر به دریافت لقب سنگرسازان بی سنگر شدند.

این موفقیتها در صحنه های مختلف سازندگی و دفاع مقدس ممکن نبود مگر با حمایتها، هدایتها، ارشادها، عنایات و الطاف بی شائبه و پدرانه پیرجماران خمینی کبیر، که مبتکر این نهاد مقدس بودند.

به همین خاطر حضرت امام از ابتدای تأسیس این نهاد انقلابی برای آنکه ارتباط و نظارت مستمر و محکمی بر فعالیتهای آن داشته باشند، نمایندگانی را از سوی خود تعیین کردند که نخستین آن شهید مظلوم آیت الله دکتر سید محمد حسینی بهشتی بود.

آری این ارتباط تنگاتنگ، نزدیک و صمیمانه میان امام و جهاد سازندگی باعث شد که جهادگران عاشقانه در شخصیت پیر مرادشان خمینی کبیر ذوب شوند و هویت و موجودیت خود را در وجود آن حضرت بیابند.

چه زیبا مقام معظم رهبری بر این نکته تصریح فرموده اند: «همین قدر به شما عزیزان جهادی عرض می کنم، شما که عاشق امام بودید و هستید، شما که رگ جانتان به امام وصل بود، شما که بارها من شنیده بودم از برادرهای بالای جهاد که ربطشان و وصلشان به امام را هویت اصلی جهاد به حساب  می آوردند و خودشان را واصل می دانستند همیشه به نماینده امام، شما برای تعظیم روح امام و شادی آن پرواز کرده در ملکوت اعلی که بی شک هم ناظر و نگران کارهای ماست،  از امروز باید تلاشتان را مضاعف کنید.» و این ارتباط نزدیک و عاشقانه میان حضرت امام و جهادگران به مدت یک دهه از سال 58 تا سال 68 یعنی از ابتدای تأسیس این نهاد تا ارتحال حضرت امام ادامه یافت و انبوه رهنمودها، ارشادات و هدایتهای آن بزرگوار ره توشه ای شد فرا راه همه جهادگران ولایت مدار تا در مسیر پرفراز و نشیب حیات و خدمتشان همچنان از آن مستفیض شوند، چرا که جهادگران به شوق امام و مرامش زنده اند. (امام خمینی و جهاد سازندگی، موسسه تنظیم و نشر آثار امام، مقدمه)

پس از پیروزی انقلاب و تشکیل نظام جمهوری اسلامی در ایران امام خمینی(س) در صدد بود تا با بسیج عمومی ملت برای سازندگی کشور، الگویی از جامعه سالم و پیشرفته دینی را ارائه نماید. بر همین اساس طی پیامی رادیو تلویزیونی خطاب به ملت ایران در 27 خرداد 1358 فرمان تشکیل جهاد سازندگی را صادر کردند و بدین ترتیب جهاد ملت به نام جهاد سازندگی آغاز شد و هزاران نفر از نیروهای متخصص و انقلابی برای عمران و آبادانی و خدمات‌رسانی به محرومین و مستضعفین بسیج شدند. (روزنگار زندگی و تاریخ سیاسی اجتماعی امام خمینی،  ص 101 و 102)

متن این پیام را با هم می خوانیم:

بسم اللَّه الرحمن الرحیم

ما در مشکلات باید متوسل بشویم به ملت. ملتى که- بحمد اللَّه- مهیا براى کمک و فداکارى بوده و هستند. با فداکارى ملت- بحمد اللَّه- مراحلى را که بسیار اهمیت داشت پشت سر گذاشتیم، موانع مرتفع شد، خائنین رفتند، و اگر تتمه اى هم باشد، با همت ملت خواهند رفت. لکن این دیوار شیطانى بزرگ که شکست، پشت آن دیوار خرابیهاى زیاد هست؛ و ما باید به همت ملت آن خرابیها را ترمیم کنیم. ناچاریم که به ملت متوجه بشویم براى سازندگى؛ براى اینکه ترمیم کنیم این خرابیها که در طول مدت حکومت جائر پهلوى در مملکت ما حاصل شده است. و- بحمد اللَّه- ملت ما راجع به سازندگى، این مهیا بودن خودشان را اعلام کرده اند. دانشجوهاى عزیز، متخصصین، مهندسین و بازارى، کشاورز، همه قشرهاى ملت، داوطلب براى این است که ایرانى که به طور مخروبه به دست ما آمده است بسازند. از این جهت، باید ما بگوییم یک جهاد سازندگى، موسوم کنیم این جهاد را به «جهاد سازندگى» که همه قشرهاى ملت، زن و مرد، پیر و جوان، دانشگاهى و دانشجو، مهندسین و متخصصین، شهرى و دهاتى، همه با هم باید تشریک مساعى کنند و این ایران را که خراب شده است بسازند. و البته آن جاهایى که بیشتر خرابى هست؛ مثل آنجاهایى که روستاها، جاهایى که مساکن عشایر هست، دهات دورافتاده که تقریباً هر کدام از گروهها مى آیند، شکایت از وضعشان دارند، مى گویند برق نداریم، خانه نداریم، آب نداریم، اسفالت نداریم، بهدارى نداریم؛ و همه هم صحیح مى گویند. بنا، بر این بوده است که این طور ایران را خراب کنند. و الآن که- بحمد اللَّه- آن سد شکسته از ملت مى خواهیم که همه در این نهضت شرکت کنند و همه دست برادرى به هم بدهند و این سازندگى و جهاد سازندگى را شروع کنند. و البته مأمورین دولت در هر جا- آنها هم- مردم با آنها تشریک مساعى کنند. در تحت نظر اشخاص کارشناس، مأمورین دولت کارها را انجام بدهند. و روحانیونى که در همه جا در بلاد- بحمد اللَّه- هستند، در این امر آنها هم تشریک مساعى کنند، نظارت کنند.

و من به همه ملت، به همه اشخاص که در این روستاها و دهات به سر مى برند، پس از اینکه به همه شان دعا مى کنم و عرض ارادت، یک سفارش دارم. و آن اینکه توجه کنند کسانى که براى ساختن و براى سازندگى و براى جهاد سازندگى در دهات مى آیند، در روستاها مى آیند، توجه کنند که مبادا خداى نخواسته در بین آنها یک اشخاصى نباشد که بر خلاف رویّه ملت، بر خلاف اسلام، مسائلى داشته باشند. اگر یک همچو اشخاص دیدند، فوراً آنها را از ده کنار بگذارند، و نگذارند در بین جوانهاى ما، در بین روستاییان ما، تبلیغات سوئى بکنند.

ان شاء اللَّه خداوند به همه ملت و به همه کسانى که در این راه تشریک مساعى مى کنند و این وظیفه اخلاقى- شرعى را ادا مى کنند، به همه توفیق عنایت کند. همه موفق باشند که در این جهاد شرکت کنند و آن خرابه ها را بسازند، و برادران خودشان را کمک کنند؛ که شاید هیچ عبادتى بالاتر از این عبادت نباشد. بلکه من مى خواهم از اشخاص که براى زیارتها، براى مکه معظمه، براى مدینه منوره مى خواهند بروند لکن به طور استحباب مى خواهند بروند، من مى خواهم از آنها هم تقاضا کنم که شما براى ثواب مى خواهید بروید مکه مشرف بشوید، مى خواهید بروید مدینه منوره، عتبات عالیات مشرف بشوید؛ امروز ثوابى بالاتر از اینکه به برادرهاى خودتان کمک کنید [نیست ] و این سازندگى را همه با هم شروع کنید که ایران خودتان درست ساخته بشود، و برادرهاى خودتان نجات پیدا بکنند. خداوند به همه شما اجر عنایت مى کند، و همان ثوابى را که شما از زیارتها مى خواهید خداوند به شما در این جهاد خواهد داد. و السلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته  (صحیفه امام، ج 8، ص: 179 و 180)