دکتر مصطفی چمران از نیروهای تاثیر گذار انقلاب اسلامی است. او که فعالیت های سیاسی خود را از دوران ملی شدن صنعت نفت و کودتای ۲۸ مرداد آغاز کرده بود، سالیانی چند در آمریکا با تاسیس انجمن اسلامی دانشجویان، علیه رژیم شاه مبارزه می کرد. پس از قیام خونین ۱۵ خرداد به مصر و سپس به لبنان رفت و در آنجا با همراهی امام موسی صدر به آموزش دوره‌های چریکی به مبارزان همت گماشت.
همزمان با انقلاب اسلامی با نظر امام (س) به ایران بازگشت تا کوله باری از تجارب خود را در خدمت انقلاب اسلامی بکار گیرد. او که دارای سمت هایی در دولت و مجلس شورای اسلامی بود با شروع جنگ تحمیلی عازم جبهه های نبرد شد و ستاد جنگ های نامنظم را تشکیل داد و خود فرماندهی آن را در دست گرفت تا با کمک نیروهاd مردمی مخلص با خصم بجنگد. امام (س) در مورد این بسیجی دلباخته می فرماید:
دیشب در رادیو راجع به آقای چمران بود که از آن تعریف کرده بودند که چه قدر با ما خوشرفتاری می کند. لشکر اسلام است دیگر، لشکر اسلام که بدرفتاری نمی کند. آن بدرفتاری می کند که می خواهد جیب خودش و جیب اربابانش را پُر کند. (صحیفه امام؛ ج 9، ص ۴۱۹)
مصطفی پس از اخذ مدرک لیسانس از دانشگاه تهران با بورسیه این دانشگاه برای ادامه تحصیل به امریکا رفت و دکترای خود را در رشته پلاسما فیزیک از دانشگاه برکلی کالیفرنیا اخذ نمود و در یکی از موسسات پژوهشی بزرگ آمریکایی به نام بل مشغول به کار شد و با خانواده خود در رفاه زندگی می کرد او در وصیتنامه اش می نویسد، از آن دنیای مادی و راحت طلبی گذشتم و به دنیای درد، محرومیت، رنج، شکست، اتهام، فقر و تنهایی قدم گذاشتم. با محرومیت همنشین شدم. با دردمندان و شکسته دلان هم آواز گشتم. از دنیای سرمایه داران و ستمگران گذشتم و به عالم محرومین و مظلومین وارد شدم. با تمام این احوال متأسف نیستم …. (بر گرفته از سایت شهید چمران)
بسیجی مخلص عامل همه این فداکاری ها را عشق می داند و می نویسد، به خاطر عشق است که فداکاری می کنم. به خاطر عشق است که به دنیا با بی اعتنائی می نگرم و ابعاد دیگری را می یابم. به خاطر عشق است که دنیا را زیبا می بینم و زیبائی را می پرستم. به خاطر عشق است که خدا را حس می کنم، او را می پرستم و حیات و هستی خود را تقدیمش می کنم.
عشق هدف حیات و محرک زندگی من است. زیباتر از عشق چیزی ندیده ام و بالاتر از عشق چیزی نخواسته ام.
عشق است که روح مرا به تموج وا می دارد، قلب مرا به جوش می آورد، استعدادهای نهفته مرا ظاهر می کند، مرا از خودخواهی و خودبینی می رهاند، دنیای دیگری حس می کنم، در عالم وجود محو می شوم، احساسی لطیف و قلبی حساس و دیده ای زیبابین پیدا می کنم. لرزش یک برگ، نور یک ستاره دور، موریانه کوچک، نسیم ملایم سحر، موج دریا، غروب آفتاب، احساس و روح مرا می ربایند و از این عالم به دنیای دیگری می برند … اینها همه و همه از تجلیات عشق است. (بر گرفته از سایت شهید چمران)
چریک جبهه های نبرد در ۳۱ خرداد ۱۳۶۰ در مسیر دهلاویه به سوسنگرد در حالیکه از مناطق عملیاتی بازدید می کرد بر اثر اصابت ترکش خمپاره به شهادت رسید و امام خمینی(س) در اول تیر همان سال به مناسبت شهادت این عزیز پیام دادند که به فرازی از آن اشاره می شود:
چمران عزیز با عقیده پاک خالص غیر وابسته به دستجات و گروه های سیاسی و عقیده به هدف بزرگ الهی، جهاد را در راه آن از آغاز زندگی شروع و با آن ختم کرد. او در حیات با نور معرفت و پیوستگی به خدا قدم نهاد و در راه آن به جهاد برخاست و جان خود را نثار کرد. او با سرافرازی زیست و با سرافرازی شهید شد و به حق رسید.
هنر آن است که بی هیاهوهای سیاسی و خودنمایی های شیطانی برای خدا به جهاد برخیزد و خود را فدای هدف کند نه هوی، و این هنر مردان خداست. (صحیفه امام؛ ج ۱۴، ص ۴۷۸)